نمره صنعت خودرو در چهل سالگی انقلاب اسلامی ایران

رویداد۲۴ صنعت خودرو ایران با تولید بیش از یک میلیون و پانصد هزار خودرو در سال گذشته اکنون در رتبه شانزدهم جهانی تولید خودرو قرار گرفته است. این صنعت که به عنوان دومین صنعت مهم کشور خوانده می‌شود به زعم کارشناسان هیچ گاه آنقدر‌ها که انتظار می‌رفت رشد قابل توجهی را نداشته است.

بیشتر کارشناسان این حوزه معتقدند با گذشت بیش از نیم قرن از فعالیت صنعت خودرو، همچنان شاهد تولید خودرو‌های قدیمی و از رده خارج در کشور هستیم و در عین حال، بازار انحصاری خودرو‌های داخلی و قیمت بالای آن سالهاست که نارضایتی زیادی را در بین مردم و حتی مسئولان ایجاد کرده است.

اما عده‌ای دیگر بر این عقیده اند که این صنعت در کشور جزء سومین صنعت بزرگ کشور است که ۱۰ درصد تولید ناخالص ملی را به خود اختصاص داده و ۴ درصد کل نیروی کار کشور معادل ۷۰۰ هزار نفر در این صنعت مشغول کار هستند و این نشان از آن دارد که این صنعت همیشه رو به پیشرفت قدم برداشته است و صادرات محصولات خودروسازان به سایر کشور‌ها گواه این مدعاست چراکه صادرات نمود این قضیه است که صنعتی راه پیشرفت را یاد گرفته است.

بر اساس آمار اعلام شده چیزی نزدیک به ۱۵ هزار کارخانه در ایران به تولید قطعات خودرو مشغول اند و ۳۹ کشور خارجی قطعات خودرو از ایران خریداری می‌کنند. همچنین براساس اعلام فعالان این صنف چندین واحد تولیدی تایر در کشور مشغول به فعالیت هستند که نزدیک به ۷۰ درصد نیاز داخلی تایر را پوشش می‌دهند و کشور را تا حد بسیاری از تایر‌های خارجی بی نیاز کرده اند. همچنین صنایع جانبی بسیاری در کنار این صنعت مادر رشد کرده و سبب کارآفرینی و اشتغال جوانان شده است.

اما نمی‌شود این موضوع را هم انکار و پنهان کرد که کیفیت و استاندارد خودرو‌های تولید داخل همیشه یکی از اساسی‌ترین موضوعاتی بوده است که بر آن نقد بسیاری شده است. اگرچه سازمان استاندارد تلاش کرده است تا جلوی تولید خودرو‌های غیر استاندارد را بگیرد، اما وضع تحریم‌های هولناک از سوی آمریکا این موضوع را خواه نا خواه تحت شعاع قرارداده است.
اما منتقدان یکی از مهمترین دلایل ناتوانی خودروسازان ایرانی در تولید محصولات به روز و با دانش فنی جهانی را تنها تحریم‌ها نمی‌دانند و حمایت چشم بسته و بی هدف دولت‌ها از این صنعت در سال‌های گذشته را مقصر اصلی می‌شمارند.

این کارشناسان مهمترین اقدام در این زمینه را نیز محدودیت واردات خودرو و اعمال تعرفه‌های بالای واردات می‌دانند و می‌گویند که قابلیت رقابت را از تولیدکنندگان ایرانی این گونه گرفته شده است.

اگرچه که حمایت از تولید داخل به سفارش رهبر انقلاب نیز امری اجتناب ناپذیر است، اما توقع می‌رود که این حمایت نیز در چارچوبی مناسب و اثرگذار انجام شود تا باعث رشد و پیشرفت صنایع شود نه پسرفت آن ها.

 همه فعالان صنعت خودرو بر این مهم تاکید دارند که اگر کاهش تصدی گری دولت در صنعت خودرو صورت بپذیرد و بخش خصوصی در این صنعت پر و بال بگیرد قطعا این صنعت جایگاه واقعی خود را پیدا خواهد کرد.

اکنون شاید نتوان نمره بالایی به عملکرد خودروسازان در این چهل سال داد، اما اگر حمایت‌های سنجیده‌ای از این صنعت شود قطعا کارنامه درخشان تری را رقم خواهد زد.