نزدیک شدن ریاض و دوحه ریشه در ناتوانی آمریکا علیه ایران دارد

رویداد۲۴ «نصرت‌الله تاجیک» سفیر پیشین ایران در اردن در تشریح ابعاد و دلایل افشای گفتگو‌های عربستان و قطر در گفتگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: برای تحلیل این موضوع باید به این مساله توجه کنیم که سیاست خارجی و داخلی قطر بسیار منعطف‌تر از عربستان سعودی است. جامعه قطر هم دقیقاً برخلاف عربستان بسیار متفاوت و منعطف است و همین موضوع باعث می‌شود قطری‌ها بتوانند در بسیاری از سناریو‌ها با تغییر سیاست، دستاورد‌های زیادی را به سود خود رقم بزند. اینکه چرا شاهد نزدیک شدن دوحه و ریاض به یکدیگر در مقطع کنونی هستیم تا حدودی به سیاست خارجی عربستان مربوط می‌شود. معتقدم عربستان سعودی در وضعیت کنونی به دنبال سیاست خارجی تنشِ صفر است و دلایل زیادی برای این کار سعودی‌ها وجود دارد؛ به گونه‌ای که پرونده یمن و بحث تقابل با تهران به علاوه بسیاری از موضوعات دیگر در این میان باعث شده تا توان سعودی‌ها در حوزه سیاست خارجی کاهش پیدا کند.

وی ادامه داد: یکی از دلایلی که به نظر می‌رسد باعث شده عربستان سعودی قصد نزدیک شدن به قطر را تا به این حد عریان مخابره کند، انفعال ترامپ در مقابل ایران است. سعودی‌ها به این نتیجه رسیدند که ایالات متحده به رهبری دونالد ترامپ نمی‌خواهد در قبال جمهوری اسلامی ایران شدت عمل به خرج دهد و از این‌رو آن‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که باید بسیاری از مشکلات خود در پرونده‌های منطقه‌ای را با طرف‌های مقابل حل و فصل کند. در این راستا مولفه‌ها و متغیر‌های سیاسی و رسانه‌ای موجود کاملاً نشان می‌دهد که رفت و آمد‌ها از چند ماه پیش میان مقام‌های قطر و عربستان عملیاتی شده و حالا دوحه به دنبال ارسال «پاسِ گل» به سعودی‌ها است. در این میان وزیر خارجه قطر در نشست کنفرانس گفت‌وگوی مدیترانه رسماً اعلام کرده که این رفت و آمد‌ها از ماه‌ها قبل صورت گرفته و حتی در ظاهر با فعالیت اخوان المسلمین در کشورش مخالفت می‌کند.

این تحلیلگر ارشد مسائل سیاسی با اشاره به رقابت عربستان و قطر در مورد مسائل منطقه‌ای، گفت: یکی از مسایلی که باعث اختلاف نظر میان عربستان و قطر شد، ادعای جمع‌آوری کمک‌های مالی و ارسال آن برای داعش از سوی قطر بود. ادعا می‌شود که اسناد بسیار زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد خیریه‌های منتسب به دولت قطر مبالغ زیادی را برای داعش جمع‌آوری کرده‌اند که البته این اقدام از سوی سعودی‌ها از چندین دهه پیش مورد استفاده قرار گرفته است. این مساله باعث رقابت میان ریاض و دوحه در حمایت از گروه‌های تروریستیِ فعال در سوریه شد. آنچه در وضعیت فعلی بسیار مهم خواهد بود و اتفاقاً وزیر خارجه قطر هم به طور نمادین به آن اشاره کرد، ارتباط قطر با جریان اخوان‌المسلمین است؛ اینکه وزیر خارجه قطر علناً اعلام می‌کند کشورش با اخوان‌المسلمین ارتباط ندارند کاملاً یک فریب سیاسی و رسانه‌ای است؛ چراکه ساخت و بافت حکومت قطر با اخوانی‌ها تضاد ندارد.

وی در پایان تصریح کرد: تضاد عربستان و ترس آن‌ها از رشد جریان اخوان المسلمین موضوعی است که ریشه در گذشته دارد، اما باید متوجه باشیم که قطر نه تنها از اخوان‌المسلمین دور نخواهد شد بلکه هم‌اکنون در حال استفاده از قدرت آن‌ها به نفع خود است. در مقابل می‌بینیم که دوحه علیه اخوان‌المسلمین داقدام به موضع‌گیری می‌کند، ولی واقعیت این است که چنین چیزی صحت ندارد و این ارتباط از بین نخواهد رفت. موضوع دیگر ارتباط ایران با قطر است که عده‌ای معتقد است پس از عادی شدن روابط میان ریاض و دوحه این موضوع به کلی بایکوت خواهد شد، اما باید متوجه بود که قطری‌ها از کارت ایران علیه سعودی‌ها استفاده خواهند کرد و معتقدم که اگر روابطشان با عربستان عادی شود از ایران جدا نخواهند شد.