ایران و عمان بعد از مرگ سلطان قابوس/ سیاستهای عربستان و آمریکا تغییر خواهد کرد؟
رویداد۲۴ عمان را به عنوان کشور میانجیگر اتفاقات خاورمیانه میشناختند؛ بخشی از این تصویر ذهنی به شخصیت سلطان قابوس باز میگردد و بخشی دیگر مربوط به ساختارهایی است که طی سالها در عمان ایجاد شده است؛ مجموعه این ساختارها باعث میشد سلطان قابوس نخستین شخصیتی باشد که برای ریش سفیدی در رفع اختلافات منطقه به او رجوع میشد.
عمان بر خلاف سایر کشورهای عربی، ارتباط ویژه و صلحآمیزی با ایران و سایر کشورها دارد و در چند دهه گذشته توانسته به عنوان کشوری به دور از تنش، دیپلماسی پشت پرده خود را داشته باشد. میانجیگری عمان میان ایران و آمریکا خصوصا در مسئله هستهای یکی از مهمترین اقدامات عمان در سالهای اخیر است.
با روی کار آمدن پادشاه جدید عمان، نگرانیها از بابت تغییر سیاستهای عمان در قبال ایران بیش از پیش شده است؛ اما برخی از کارشناسان معتقدند سیاستهای پادشاهی عمان با مرگ سلطان قابوس تغییری نمیکند و سلطان هیثم پادشاه جدید تلاش دارد روابط دوجانبه تهران-مسقط همچنان ادامه داشته باشد.
بیشتر بخوانید: نتانیاهو در سوئیس خاورمیانه/ عمان در کنار مصر و اردن
حسن هانی زاده کارشناس مسائل خاورمیانه در گفتوگویی با رویداد۲۴ مناسبات ایران و عمان پس از مرگ سلطان قابوس بررسی کرده است. او میگوید: این اتفاق یک نوع خلاء سیاسی در ساختار حکومتی پادشاهی عمان ایجاد میکند زیرا پادشاه عمان حدود ۵۰ سال بر این کشور حاکمیت داشت و در این مدت توانست ثبات قابل قبولی را در کشور ایجاد کند. ضمن اینکه روابط پادشاهی عمان و ایران، بیش از نیم قرن است که به شکلی پایدار و منطقی ادامه داشته است، به اعتبار اینکه ایران چه در دوران پهلوی و چه در دوران پس از انقلاب اسلامی نقش بسیار مهمی در ایجاد ثبات در این کشور داشته است. تلاش پهلوی برای مقابله با براندازان پادشاهی عمان کاملا در اذهان باقی مانده است و بعد از پیروزی انقلاب هم، ایران سعی کرد رابطه معقولی با عمان داشته باشد.
با مرگ سلطان قابوس تغییرات اساسی در سیاستهای عمان ایجاد نمیشود
این کارشناس مسائل بین الملل ادامه داد: بعد از اینکه سلطان قابوس دچار بیماری شد، سعی کرد سیاستهای خود را به صورت اصولی به اطرافیان خود انتقال دهد و پسر عموی او هیثم بن طارق بیش از چهار دهه در کنار سلطان قابوس بوده و طبیعی است که تغییرات اساسی در عمان بعد از مرگ پادشاه عمان به وجود نخواهد آمد و همان سیاستهای سابق کمابیش ادامه خواهد داشت.
او معتقد است: عربستان سعودی و آمریکا از این پس سعی خواهند کرد که به پادشاهی عمان فشار بیاورند که روابط خود با ایران را کاهش دهد، اما سیاست کلی عمان این است که روابط خود را با ایران ادامه دهد. علاوه بر این سیاستهای داخلی عمان نیز همین راهبرد را پیش خواهند برد به این دلیل که سیاستهای عمان تک نفره اتخاذ نخواهد شد و یک شورای مشورتی وجود دارد که بر اساس آن، تصمیمات گرفته میشود.
بیشتر بخوانید: پادشاهی هیثم بن طارق نقش عمان در دیپلماسی پشت پرده را از میان میبرد؟
پادشاهی عمان سعی دارد روابط متعادلی با همه کشورها داشته باشد
هانی زاده با بیان اینکه بعد از مرگ سلطان قابوس فشارهای آمریکا و عربستان به عمان برای تغییر روابط با ایران بیشتر خواهد شد، تصریح کرد: پادشاهی جدید عمان بعید است که تسلیم این فشارها شود و سعی دارد روابط خود را با ایران ادامه دهد. سیاست عمان این است که به اصطلاح عصا را از وسط بگیرد و سیاستی متعادل با کشورهای منطقه و دنیا داشته باشد.
این کارشناس مسائل خاورمیانه با اشاره به وضعیت میانجیگریها بعد از سلطان قابوس گفت: البته میانجیگریها زیاد به پادشاهی عمان ارتباطی ندارد و شخص سلطان قابوس در یک دهه گذشته آنطور که باید و شاید در صحنه سیاست حضور نداشت؛ اما به نظر میرسد سیاست خارجی پادشاهی عمان سیاست کاملا تعریف شدهای است و همچنان به نقش میانجیگرانه خود میان ایران و شورای همکاری خلیجفارس و کشورهای غربی ایفا خواهد کرد.