آیا ایران و آمریکا در مسیر جنگ هستند؟
رویداد۲۴ سید حسین موسویان رئیس پیشین کمیته سیاست خارجی شورای امنیت ملی ایران و ژنرال مارک کیمیت دیپلمات پیشین آمریکایی در یک مناظره تلویزیونی در بخش انگلیسی شبکه الجزیره، درخصوص موضوعهای گوناگون از جمله اقدام دولت ترامپ در ترور سردار سلیمانی نظرات خود را مطرح کردند.
مهدی حسن مجری این مناظره، با طرح این موضوع که پس از ترور سردار سلیمانی، ایران و آمریکا تقریبا در آستانه جنگ قرار گرفتند جلسه را آغاز و این دو سوال را مطرح کرد که «کدامیک را باید سرزنش کردو آیا راه حلی وجود دارد؟
سوال اول مناظره از موسویان و درباره احساس او پس از شنیدن خبر ترور سدار سلیمانی مطرح شد.
موسویان گفت: از شنیدن خبر شوکه شدم. ترامپ از آغاز ریاست جمهوری خود، جنگ اقتصادی، سیاسی و امنیتی علیه ایران را آغاز کرد. همه دولتهای قبلی آمریکا سیاست فشار اقتصادی، تحریم، انزوا و تغییر رژیم را دنبال میکردند، اما دوره ترامپ با همه دورههای قبل از این جهت متفاوت است که ایشان جنگ اقتصادی و سیاسی و امنیتی را آغاز کرد. اما من در قضیه ترور ژنرال سلیمانی، ازدوجهت شوکه شدم.
«اول اینکه ترامپ با عملیات نظامی و قتل ژنرال سلیمانی، موجب شد که ایران هم در واکنش به پایگاه نظامی آمریکا در عراق حمله کند و لذا ترامپ عملا فاز تقابل نظامی بین آمریکا و ایران را نیز آغاز کرد.»
«شوک دوم من از گستردگی حضور غیر قابل تصور میلیونها ایرانی درتشییع جنازه سردار بود. من شخصا در تهران بودم و در مراسم تشییع جنازه سردار سلیمانی شرکت کردم. هفت میلیون نفر در تهران دراین مراسم شرکت کردند.»
مجری در ادامه از مارک کیمیت، که درسطوح عالی وزارت خارجه و پنتاگون آمریکا دردوره ریاست جمهوری جورج بوش مسئولیت داشت وسخنگوی نیروهای ائتلاف نظامی جهانی دردوران حمله نظامی آمریکا به عراق بود، پرسید آیا ترور سردار سلیمانی توسط ترامپ منطقی بود درحالیکه دولتهای قبلی هم او را تحت نظر داشتند؟
مارک کیمیت مدعی شد که هدف قرار گرفتن سردار سلیمانی در میدان جنگ رخ داد.
او درادامه ادعاهایش گفت: «اگر ما به سوابق عملیات قاسم سلیمانی علیه آمریکاییها برگردیم، او مسئول مدیریت عملیاتی است که موجب کشته شدن بیش از ۶۰۰ نفر و زخمی شدن هزاران آمریکایی در عراق شد. یا اینکه ایشان مدیریت هزاران جنگجو در سوریه را بعهده داشت؛ لذا این یک عملیات در میدان جنگ بود.»
مجری در ادامه از مارک کیمیت پرسید: آیا شما ترور سردار سلیمانی را توجیه میکنید؟ یک مقام عالیرتبه پیشین سازمان سیا تصریح کرد که رئیس جمهور آمریکا حق انجام چنین عملیاتی را نداشت.
کیمیت درپاسخ گفت: رئیس جمهور آمریکا طبق قانون آمریکا اختیارات وسیعی دارد ازجمله درمحافظت از نیروهای آمریکا و لذا این یک اقدام مشروع درمیدان جنگ بود.
سپس، مجری نظر موسویان را درباره استدلال مارک کیمیت مبنی بر مشروع بودن چنین اقدامی از سوی آمریکا در میدان جنگ پرسید.
موسویان گفت: اکنون یک درک مشترک جهانی وجود دارد که:
اولا: اقدام ترامپ یک "اقدام جنگی" بود و
ثانیا: یک اقدام کاملا "غیر قانونی" بود.
«ترامپ سپاه پاسداران و نیروی قدس ایران را بعنوان سازمان تروریستی تعیین کرده است. ایران هم متقابلا ارتش آمریکا و نیروهای نظامی سنتکام را بعنوان سازمان تروریستی تعیین کرده است. هردو سازمان نظامی آمریکا و ایران هم دهها هزار نیروی نظامی دارند. اگر آمریکا قتل نیروی نظامی ایران را مشروع بداند، درحقیقت ایران هم مجاز خواهد بود که قتل نیروهای نظامی آمریکا درمنطقه را مشروع بداند.. آیا این بدان معنی است که ما باید هرکدام دهها هزار نیروی نظامی یکدیگر را تحت اتهام تروریست به قتل برسانیم؟»
بیشتر بخوانید: سردرگرمیهای واشنگتن در مورد تهران/ سیاست آمریکا در قبال ایران به کجا میرسد؟
در ادامه مناظره، مارک کیمیت مدعی شد: وقتی که ایران از نیروهای الحشد الشعبی حمایت کرد و آنها یک آمریکایی را درعراق به قتل رساندند، کار به اینجا رسید. ترامپ ماهها خویشتن داری بالایی درمورد ایران نشان داد. بویژه درمورد حمله به کشتیها درامارات، حمله به آرامکو عربستان، ساقط کردن پهباد آمریکایی و حملات موشکی به منطقه سبز درعراق که سفارت آمریکا مستقر است. درعین حال من معتقدم هنوز آمریکا وارد مرحله جنگ علیه ایران نشده است.
در ادامه مناظره، مجری از موسویان پرسید آیا قبول دارید که فاز نظامی آغاز نشده است؟
این دیپلمات ایرانی گفت: من شدیدا نگرانم، چون کشورهایی درمنطقه سالهای متمادی آمریکا را برای حمله نظامی به ایران تحت فشار قرار داده اند.
«شما میدانید رژیمهایی مثل اسرائیل و عربستان و متحدینشان سالهاست که بدنبال کشاندن آمریکا به جنگ علیه ایران هستند.»
در ادامه، مارک کیمیت درپاسخ به سوالی مجری مبنی بر اینکه آیا قبول دارید که کشورهای درمنطقه دنبال کشاندن آمریکا به جنگ علیه ایران هستند؟ مدعی نقش داشتن ایران در بی ثباتی منطقه شد و گفت: متحدین آمریکا درمنطقه درمورد منبع بی ثباتی در منطقه که ایران است، همیشه نگران بوده اند.
موسویان هم در پاسخ به ادعاهای کیمیت گفت: جنگهای آمریکایی و عربی منبع بی ثباتیهای امروز منطقه هستند نه ایران. حمله نظامی صدام به ایران با حمایت آمریکا و کشورهای عرب و همه قدرتهای جهانی، جنگ عراق علیه کویت که ایران درکنار کویت ایستاد، حمله نظامی آمریکا به عراق و افغانستان، حملات نظامی ناتو و متحدین عربشان به لیبی وحمله نظامی عربستان به یمن با حمایت آمریکا موجب شده که منطقه درآستانه سقوط قرار گیرد، تروریسم و بی ثباتی گسترش یابد.
مجری در ادامه مناظره از موسویان درباره جنگ سوریه و نقش ایران سوال کرد. موسویان گفت: آمریکا، عربستان، اروپا و برخی دیگر از کشورهای عربی بدنبال ساقط کردن یک دولت قانونی درسوریه بودند...
«ایران درسوریه از یک دولت قانونی حمایت کرد که کشورهای دیگر با صدور دهها هزار تروریست به این کشور، بدنبال ساقط کردن آن بودند.»
مجری این مناظره سوال بعدی از مارک کیمیت را درباره احساس وی نسبت به ترور سردار سلیمانی، مردی که علیه داعش جنگید، سوال کرد.
این شخصیت آمریکایی در پاسخ گفت: ما باید بیاد بیاوریم که قاسم سلیمانی درجنگ آمریکا علیه طالبان درافغانستان، کمک زیادی به ما کرد. درعین حال احساس ۶۰۰ خانواده آمریکایی که درعراق عزیزانشان کشته شدند را هم باید درک کرد. نیروهای الحشد الشعبی نقش کلیدی درمبارزه با داعش داشتند و این نقش ادامه خواهد یافت.
موسویان دراین بخش از مصاحبه جواب ژنرال آمریکایی که کشته شدن ۶۰۰ آمریکایی در عراق را مطرح کرد را داد که شبکه الجزیره این پاسخ را سانسور کرد. موسویان گفت: اقای کیمیت! دخالت ژنرال سلیمانی درمورد کشته شدن ۶۰۰ آمریکایی درعراق درحد یک ادعاست که اثبات نشده است. اما کنگره آمریکا و سازمان سیا رسما فاش کردند که آمریکا مواد و تکنولوژی بمب شیمیایی به صدام داد که درحملات شیمیایی علیه ایران، یکصد هزار ایرانی بیگناه زخمی و شهید شدند. آیا جزای کشتن و مجروح کردن یکصد هزار ایرانی بیگناه چیست؟
در ادامه مناظره، مارک کیمیت گفت: من باید اعتراف کنم که ما آرزو داشتیم که قاسم سلیمانی در طرف ما بود تا اینکه درمقابل ما. او درتاکتیکهای جنگی یک نابغه بود و به ما در افغانستان کمک زیادی کرد. متاسفیم که او از سال ۲۰۰۵ و ۲۰۰۶ به بعد وارد عملیات ضد ما شد. ما بدقت نقش او را درایجاد نیروهای الحشد الشعبی نظاره میکردیم. من برای اولین بار در اینجا اعلام میکنم وقتی فتوای آیت الله سیستانی درمورد تشکیل الحشد الشعبی صادر شد، ما خوشحال شدیم. من آن موقع درعراق بودم. این الحشد الشعبی بود که باعث شکست داعش شد. اما وقتی که جنگ آنها علیه داعش تمام شد، علیه ما شدند. این مایه تاسف است که قاسم سلیمانی تصمیم گرفت که درعراق و سوریه و یمن و جاهای دیگر علیه ما باشد بجای اینکه مثل مورد گذشته درافغانستان با ما همکاری کند.
در ادامه، موسویان خطاب به مارک کیمیت گفت: بگذار از شما سئوالی بکنم. شما میگویید که سردار سلیمانی در افغانستان به آمریکا درشکست نیروهای طالبان کمک کرد و موجب پیروزی شما درجنگ علیه تروریسم و شکست طالبان و داعش شد. این درست است. در آن مقطع همکاری ژنرالهای ایرانی و آمریکایی موجب شکست طالبان شد. اما دوهفته بعد آقای بوش پاسخ حسن نیت او را اینگونه دادید که ایران را "محور شرارت" خواند. اگر شما جای سردار سلیمانی بودید، همکاری میکردید و درجواب بعنوان محور شرارت معرفی میشدید، آیا شما به این روند همکاری ادامه میدادید؟
کیمیت پاسخ داد: من احتمالا به این همکاری ادامه نمیدادم، اما وارد تقابل با آمریکا هم نمیشدم.
درادامه مناظره، مجری موضوع گلایههای متقابل ایران و آمریکا را مطرح کرد.
موسویان در این باره گفت: من درکتاب خودم لیست کامل گلایههای متقابل ایران و آمریکا را مطرح کرده ام.
«پذیرش مشروعیت گلایههای متقابل لازم نیست. مهم این است که هردو طرف درک کنند که طرف دیگر گلایههایی دارد و به طرف مقابل خود احترام بگذارند. آمریکا ۲۵ سال از حکومت شاه حمایت کرد حکومتی که هم دیکتاتور بود و هم فاسد. طرف آمریکایی باید این رادرک کند. لازم نیست گلایههای متقابل را قبول کنیم و مشروع بدانیم، اما باید احساس طرف مقابل را درک کنیم، به یکدیگر احترام بگذاریم و دنبال راه حل باشیم.»
مارک کیمیت هم گفت: من معتقدم ایران باید پیشنهاد آمریکا برای گفتگو را بپذیرد تا گلایهها ها بحث شود..
«اگر گلایهها بین کشورها نبود که ما احتیاجی به وزارت خارجه و وزارت دفاع و اینها نداشتیم. لازم نیست مشروعیت گلایهها را بپذیریم بلکه باید واقعیت وجود گلایه مندیهای طرف مقابل را درک کنیم.»