مظنون مشارکت در ترور قاسم سلیمانی بر مصدر نخست وزیری عراق!/ رابطه ایران با مصطفی الکاظمی چطور است؟

رویداد۲۴ مصطفی الکاظمی رییس پیشین سرویس اطلاعات ملی عراق بین سال‌های ۲۰۱۶ تا آپریل سال جاری میلادی، به عنوان نخست وزیر عراق انتخاب شده و قرار است دولت عراق را تشکیل دهد.

الکاظمی مدت‌ها در زمان صدام در لندن به عنوان تبعید زندگی کرده و برخی رسانه‌ها مدعی‌اند او با وجود اقامت طولانی در لندن، هرگز تابعیت این کشور را قبول نکرده است. الکاظمی در نقش مدیر بنیاد حافظه عراق در لندن بین سال‌های ۲۰۰۳ و ۲۰۱۰، سازمانی که به منظور مستندسازی جنایات رژیم صدام حسین تأسیس شده‌است، تیمی را مدیریت کرد که در کشور‌های مختلف از جمله عراق گسترش یافت.

 

نام کاظمی زمانی بر سر زبان‌ها افتاد که یکی از فرمانده‌های ارشد حزب الله عراق، ابو علی عسکری مدعی شد که او در سوءقصد آمریکا علیه قاسم سلیمانی و ابوالمهدی مهندس نقش داشته است.

 

عسکری در توییتر خود نوشت که نام کاظمی که به عنوان کاندیدای نخست وزیری معرفی شده یادآور کمکی است که او به آمریکایی‌ها برای سوءقصد علیه قاسم سلیمانی کرد. او گفت کاندیداتوری کاظمی اعلان جنگ به مردم عراق است.

 

در پی این اظهار نظر سرویس اطلاعات عراق موسوم به آی‌آی‌اس اعلام کرد که رییس این سرویس مصطفی کاظمی هیچ نقشی در سوءقصد علیه سلیمانی نداشته است.

 

در بیانیه سرویس اطلاعاتی عراق گفته شد که برخی اظهار نظر‌ها در رسانه‌ها دست به دست می‌شود که کاظمی را تهدیدی علیه صلح معرفی می‌کند. این اتهامان بی‌اساس است و ماموریت این آژانس در خدمت مردم عراق تدوین شده و با دخالت‌های سیاسی و اتهامات بی اساس که با هدف تخریب عراق و سرویس‌های امنیتی کشور انجام می‌شود تاثیر قرار نمی‌گیرد.

 

در این بیانیه آمده این سرویس حق خود می‌داند کسانی که برای اتهام زنی از آزادی بیان سوءاستفاده می‌کنند را تحت تعقیب قانونی قرار دهد. رسانه‌های وابسته به عربستان از جمله الشرق الاوسط حمایت قابل توجهی از نخست وزیری کاظمی کرده‌اند.

---

بیشتر بخوانید: همسایه در آغوش آمریکا!/ سیاست عراق بعد از انتخاب نخست وزیر جدید چیست؟

---

الشرق الاوسط در گزارشی درباره کاظمی نوشته با توجه به شایعاتی که درباره نقش او در ترور سلیمانی مطرح شده به نظر نمی‌رسد او بتواند با بلوک شیعه به اجماع برسد. بلوک السائرون به ریاست مقتدا صدر و ائتلاف نصر از جمله گروه‌های شیعه‌ای هستند که با کاندیداتوری و نخست وزیری کاظمی مخالف بودند. از سوی دیگر برخی رسانه‌های عربی کاظمی را چهره‌ای نزدیک به واشنگتن می‌دانند.

 

همزمان برخی رسانه‌ها نظیر عرب ویکلی معتقدند نیرو‌های شیعه در عراق کاظمی را به عدنان زورفی ترجیح می‌دهند که زرفی را مهره واشنگتن می‌دانند که قصد از بین بردن و تضعیف نیرو‌های مورد حمایت ایران در عراق را داشت. با این حال همچنان این رسانه نیز از عدم رضایت برخی جریان‌های شیعه نظیر مقتدا صدر از نخست وزیری کاظمی خبر داده‌اند.

 

عرب ویکلی در یادداشتی مدعی بود شاید گروه‌های شیعه مورد حمایت ایران در بغداد از کاظمی به عنوان مهره‌ای برای پایین کشیدن عدنان زرفی از قدرت استفاده کنند و بعد کم کم حمایتشان را از کاظمی بردارند. پس از کاندیداتوری کاظمی برای نخست وزیر، میدل ایست مانیتور در گزارش نوشت که احزاب شیعه با نخست وزیری او مخالفند.

 

هادی العامری رییس ائتلاف الفتح عراق که از چهره‌های نزدیک به ایران است در پی انتخاب کاظمی به عنوان نخست وزیر از او حمایت کرد و گفته روند اجرای قانون اساسی به اصل خود بازگشت و بزرگترین فراکسیون، سهم خود را به دست آورد.

الکاظمی ستون نویس و سردبیر پالس عراق برای المانیتور بوده و در رسانه‌های مختلف فعالیت داشته است. اینکه کار او برای تشکیل کابینه عراق به عنوان نخست وزیر کار دشواری است، برکسی پوشیده نیست. برخی اجزاب این واقعیت را که نظام سیاسی عراق شکننده و در آستانه سقوط است را ندیده میگیرند. آن‌ها نمی‌خواهند قبول کنند که دست به دست شدن سیستماتیک قدرت بین اتوکرات‌های عراقی و اشغالگران خارجی همه منابع این سرزمین را خشک کرده است. نیازی به یادآوری نیست که عراق چقدر در آینده منطقه چه از حیث ثروت و چه از حیث موقعیت استراتژیک حائز اهمیت است.

 

روزنامه الرای کویت در یادداشتی به دشواری‌های کار کاظمی برای تشکیل کابینه در عراق اشاره کرده و گفته او باید سرنوشت جدایی‌ها و تفرقه‌ها در عراق را پایان بدهد.

---

بیشتر بخوانید: شکاف نظامی و سیاسی در عراق

---

 

ایجاد ساحتار سیاسی جدید در عراق با نهاد‌های سالم یک نگرانی عمده است. کاظمی نه تنها باید با سیاست داخلی عراق کنار بیاید بلکه باید ایران که سال‌هاست قدرت قابل توجهی در دولت‌های عراق داشته نیز سر و کله بزند. همه احزاب عراق به ویژه شیعیان باید به آینده کشور فکر کنند و منافعشان را از ایران جدا کنند.

 

این روزنامه کویتی نوشته به گفته مقامات دولت آمریکا، کاخ سفید قصد دارد برای آینده نیرو‌های آمریکایی در این کشور با دولت وارد مذاکره شود. دولت آمریکا می‌خواهد بداند چه آینده‌ای در انتظار ارتش عراق است. آیا این ارتش چیزی شبیه به سپاه پاسداران ایران خواهد شد؟

 

به نظر می‌رسد کاظمی معتقد است که عراق می‌تواند بر فرقه‌گرایی حاکم بر کشور فایق آید. این سوال وجود دارد که آیا او یک رویاپرداز است یا یک واقع‌گرا؟ واقعیت این است که در نهایت آینده ایران و عراق به‌هم گره خورده است.

 

عراق کشوری ورشکسته است و با کاهش شدید قیمت‌های نفت در بازار جهانی وضعیت این کشور روز به روز بدتر هم خواهد شد. در چنین وضعیتی کاظمی باید دولت تشکیل دهد. عراق تنها یک شانس پیش روی خود دارد. دولت جدید آخرین فرصت برای شکل‌گیری سرنوشت منطقه‌ای است که به طور دراماتیکی در حال تغییر است. شکی نیست که آمریکا می‌تواند بار دیگر در عراق سرمایه‌گذاری کند، اما ماهیت روابط جدید دو کشور به دو فاکتور بستگی دارد؛ اول آینده روابط عراق با ایران که بعید است بتواند در برابر کاهش قیمت نفت و تحریم‌های آمریکا مقاومت زیادی داشته باشد. فاکتور بعدی جدا کردن حاکمیت سرزمینی عراق از ایران.

 

توانایی کاظمی برای شکل‌گیری چنین دولتی بسیار حیاتی است. اما هر روز که می‌گذرد بیشتر معلوم می‌شود که تمایل ایران برای حفظ نفوذ در عراق به عنوان کارتی در مقابل آمریکا چقدر زیاد است. با این حال ایران نمی‌داند که تاریخ ۱۷ سال گذشته عراق از حمله آمریکا تا کنون تاریخ جدایی‌ها و از هم گسیختگی‌ها برای مردم عراق است. سوال اینجاست که آیا کاظمی قصد ایجاد تغییری در این کشور دارد یا نه.