مظفرالدین شاه یکسال پیش از امضای فرمان مشروطه
رویداد۲۴ تصویری از مظفرالدین شاه قاجار در کاخ کامرانیه در سال ۱۲۸۴. این عکس درست یکسال پیش از امضای فرمان مشروطه ثبت شده است.
با قتل ناصرالدین شاه به دست میرزا رضا کرمانی در سال ۱۲۷۵ هجری شمسی مظفرالدین شاه پس از ۴۰ سال ولیعهدی به سلطنت رسید و حدود ۱۲ سال پادشاه ایران بود.
مظفرالدین شاه مانند پدرش علاقه زیادی به سفر خارجی داشت و حدود دو سال از این سال‌ها را در سفر‌های خارجی به سر می‌برد. سفر مظفرالدین شاه به روسیه و اروپا تاثیر زیادی بر او داشت. بنا بر نوشته اطرافیان شاه او پس از سفرهایش به غرب بسیار تحت تاثیر پیشرفت‌های تمدنی غرب شده بود و مدام از «ترقی ممالک یوروپ» سخن می‌گفت و عامل ترقی را داشتن قانون می‌دانست، اما اراده و توان اجرایی لازم برای اعمال قوانین مترقی را نداشت.
پس از بازگشت شاه از سفر دوم تحصن‌هایی علیه به چوب بستن تجار توسط دامادش عین الدوله انجام گرفت که هدف اغلب آن‌ها تاسیس عدالتخانه بود. مظفرالدین شاه در سال ۱۲۸۴ قول تاسیس عدالتخانه را داد و تحصن‌ها پایان گرفت. فشار روز افزون علما، تجار و روشنفکران باعث شد مظفرالدین شاه دامادش عین الدوله را نیز برکنار کند.
مظفرالدین شاه سرانجام در نیمه مرداد ماه سال ۱۲۸۵ و زمانی که در بستر بیماری بود فرمان مشروطیت را امضا کرد و در دز ماه همان سال با قانون اساسی جدید موافقت کرد و چهار روز پس از آن یعنی در دوازدهم دی ماه سال ۱۲۸۵ درگذشت.
بیشتر بخوانید: ادای احترام تقی زاده به هوارد باسکرویل شهید مشروطه
به گزارش رویداد۲۴ مظفرالدین شاه اگر چه بنا بر محیط تربیتش کم‌سواد بار آمده بود، اما فردی مهربان و آرام بود. امضای فرمان مشروطیت و تساهل و تسامح در برخورد با مخالفان از وی چهره‌ای متعادل‌تر و محبوب‌تر از پدرش در میان مردم و مورخین ساخته است. در دوران او ایران با هیچ کشوری جنگ نکرد و از کشتار‌ها و غارت‌های دوران ناصرالدین شاه خبری نبود.
عین السلطنه در خاطراتش تفاوت مظفرالدین شاه با پدرش را چنین شرح می‌دهد: «اما شاه (مظفرالدین شاه) چشمداشت به مال غیر ندارد. درست در کار‌ها پیروی جد بزرگ خود محمدشاه طاب ثراه را نموده. به کلی از کار‌هایی که شاه شهید (ناصرالدین شاه) می‌کرد کناره دارد و هرگز پیرامون آن اعمال نمی‌شود. در تقدس و مهربانی هم مثل محمدشاه است. به افعال محمدشاه غازی بیشتر مایل است تا به کار‌های پدر تاجدار خود. اگر این عزل چنانچه می‌گویند پیشنهاد خاطر شاه شهید بود آن وقت واقع شده بود یکان یکان آن طایفه را به نان شب محتاج می‌کرد. صدمات می‌زد که به عقل هیچ کس درست نمی‌آید. چنانچه صدور ماضی را همین طور کرد. ناصرالدین شاه به گرفتن مال مردم مولع و حریص بود و بهترین لذایذ این کار را می‌دانست.»
مظفرالدین شاه در زمان مرگ ۵۳ سال داشت و آخرین پادشاه ایران بود که در خاک وطن درگذشت. پس از او، محمدعلی شاه، احمدشاه، رضا شاه پهلوی و محمدرضا شاه پهلوی همگی خارج از این درگذشتند.
