رمزگشایی از سکوت جریان اصولگرا/ انتخابات ۱۴۰۰ فراموش شد؟

رویداد۲۴ می‌گفتند آمده ایم که بمانیم. همیشه این را می‌گفتند، اما اتفاق ثابت و تکرار شدنی آن بود که نزدیک هر انتخابات ساز و کار جدیدی طراحی کنند. در میان همه ساز و کار‌ها به نظر می‌رسید جمنا ماندنی‌تر باشد، همان سازوکاری که در قالب آن اصولگرایان یکجا گرد هم جمع شدند و درباره اینکه چه کسی کاندیدای ریاست جمهوری آنان در ۹۶ باشد رایزنی می‌کردند، حاصل جمع گردهمایی هایشان هم بعد از عبور از فراز و نشیب‌ها و، اما و اگر‌های فراوان، ۱۶ میلیون رای بود.

با آنکه شکست خوردند، اما چنین ساز و کاری بیش از دیگر ساز و کار‌ها برایشان آورده داشت. خودشان می‌دانستند و از همین جهت عده‌ای دنبال حفظ این ساز و کار برای آینده بودند. با این حال اتفاقی که قبلا دراردوگاه جناح راست می‌افتاد دوباره تکرار شد. نزدیک انتخابات مجلس یازدهم اصولگرایان دوباره از یک ساز و کار جدید شورای ائتلاف نیرو‌های انقلاب، رونمایی کردند که چیزی شبیه به شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان در جناح مقابل بود. اما ماندنی یا مقطعی بودن آن هنوز مشخص نیست.

با وجود شباهت شورای ائتلاف به مرکز فرماندهی اردوگاه رقیب، این شورا سعی دارد خود را متفاوت از اصلاح طلبان نشان دهد و بگوید قرار نیست بعد از انتخابات کارمان تمام شود، ما برعکس امیدی‌ها نمایندگان را به حال خود رها نمی‌کنیم بلکه ارتباط خود را با نمایندگان مان حفظ می‌کنیم. این شورا پالس‌هایی هم برای انتخابات ۱۴۰۰ می‌فرستاد که گویی قرار است برای اولین بار یک شورا در دو انتخابات حضور داشته باشد.

 

 

البته مرکز فرماندهی جناح راست از زاویه دیگری هم با سازوکار‌های پیشین، متفاوت بود. اول آنکه «جمنا» در انتخابات ریاست جمهوری که رقیب به طور جدی برای فتح سنگر سوم خود آماده شده بود به اجماع رسید. در ثانی برای اجماع در جمنا ظاهر دموکراتیکی طراحی شده بود و با وجود آنکه طیف جبهه پایداری در جمنا هم برای خود نقش اصلی قائل بود، اما دیگر اصولگرایان با رای گیری به کاندیدای واحد یا همان پنج کاندیدای اولیه رسیدند. اما «شاجا» این بار در حالی تشکیل شده بود که اردوگاه رقیب در انتخابات ۹۸ تکه تکه و چند پاره شده بود. اصلاح طلبانی درکار نبودند که اصولگرایان بخواهند با آن‌ها رقابت کنند و همین موضوع باعث شده بود حتی پیش بینی رئیس قوه مقننه آینده به تفسیر و تحلیل‌های پیچیده نیاز نداشته باشد، چه برسد به آنکه مجلس یازدهم یک مجلس اصولگراست. هرچند با نبود رقیب، اصولگرایان را یکبار دیگر تا مرز صف آرایی دربرابر هم پیش برد و در نهایت جبهه پایداری در وقت اضافه اردوگاه جناح راست را به دنبال خود کشاند و جناح راست یک بار دیگر به زبان بی زبانی اعلام کرد که شیخوخیت جامعه روحانیت را نمی‌خواهد و همان مشی سهم دهی را پیش خواهد گرفت.

 

 

در شرایطی که لیست شاجا در بسیاری از حوزه‌های انتخابیه وارد مجلس شد، برای ناظران این سوال مطرح ماند که نام شاجا را هم باید به موزه ساز و کار‌های انتخاباتی اصولگرایان اضافه کرد یا آنکه شاجا این بار برای ماندن حتی تا بعد از انتخابات ۱۴۰۰ آمده است و سوال مهمتر آنکه رویکرد شاجا نسبت به مجلس یازدهمی‌هایی که با لیست این شورا به پارلمان رفته اند، چه خواهد کرد؟

دو ماه و نیم فعالیت مجلس یازدهم و موضع گیری‌های «شاجا» یی‌ها نشان می‌دهد به خوبی فضای مرکز فرماندهی اردوگاه جناح راست را نشان می‌دهد. مهدی چمران، عضو شورای مرکزی شاجا از ایده اولیه شکل گیری شاجا روایت کرده و گفته بود: «در همه استان‌ها که شورای ائتلاف را تشکیل داده بودیم، صحبت اولیه ما با دوستان این بود که این شورا را حفظ کنند. شورای ائتلاف در نظارت می‌توانند بازوی خوبی برای نمایندگان باشد؛ نظارت‌ها را در مناطق، شهر‌ها و حتی روستا‌ها خوب انجام دهند و در اختیار نماینده مجلس قرار بدهند.»

او همچنین درباره سرنوشت جمنا و شاجا پیش بینی کرده است که ممکن است در هم ادغام شوند. به گفته او «جمنا همان گردآوری احزاب بود که همه آن‌ها را شورای ائتلاف نیرو‌های انقلاب هماهنگ کرد. شورای ائتلاف می‌تواند همین روش را ادامه دهد یا اینکه اصولاً با شورای ائتلاف از لحاظ تشکیلاتی ادغام شود، چون از نظر روش و کار یکی هستند.»

---

بیشتر بخوانید: به‌صف‌شدگان انتخابات ۱۴۰۰؛ از جهانگیری تا فتاح

---

 

 

رضا روستا آزاد، عضو شورای ائتلاف نیرو‌های انقلاب شورای نیز برای شاجا نقشی مشورتی قائل است. روستا آزاد می‌گوید شورای ائتلاف نیرو‌های انقلاب از زمانی که مجلس جدید تشکیل شده طی جلساتی نظرات مشورتی خود را به نمایندگان اصولگرا انتقال داده که نیاز است این روند ادامه دار باشد.

اینکه این شورا چگونه نقش مشورتی ایفا کرده است هنوز جای سوال است. روستا آزاد فقط درباره لزوم ایفای نقش مشورتی شاجا صحبت می‌کند، اما از اینکه به نمایندگان چه مشورتی داده شده است حرفی نمی‌زند.

مهدی چمران هم می‌گوید شورای ائتلاف قصد دخالت در کار نمایندگان را ندارد بلکه می‌خواهد از نمایندگان حمایت کند. اما درباره اینکه این شورا چگونه می‌تواند نقش مشورتی ایفا کند جواب مشخصی وجود ندارد و وقتی در همین مورد از چمران سوال می‌شود به پاسخ‌های مبهمی بسنده می‌کند مثل اینکه «بسیاری از بزرگان جریان اصولگرا نیز اعلام کرده‌اند که آمادگی دارند تا به مجلس جدید کمک و نظر مشورتی دهند.» یا «این آمادگی از سوی شورای ائتلاف وجود دارد که با تشکیل تیم‌های تخصصی، به حمایت خود از مجلسی‌ها ادامه دهد.»

چمران تنها یک مثال از ایفای نقش مشورتی شاجا برای نمایندگان آورده و گفته: «چند نفر از نمایندگان مجلس طرحی را برای «مسکن» آماده کرده بودند که پیش از ارائه آن؛ با مراجعه بنده در خصوص مباحث مربوط به «معماری» و «مسکن» پرس و جو کردند.»

جز همین چند مورد اظهار نظر، هیچ خبری از فعالیت‌های شورای ائتلاف اصولگرایان در دست نیست. عباس سلیمی نمین، تحلیل گر سیاسی اصولگرا نیز در گفت وگویی صراحتا می‌گوید: «شواهدی مبنی بر ورود مستقیم شورای ائتلاف در امر مشورت دهی به نمایندگان جدید ندیده‌ام.».

اما سرنوشت این شورا چه خواهد شد؟ آیا آنطور که مهدی چمران از ادغام دو مجموعه انتخاباتی در سال آینده احتمال می‌دهد اتفاق می‌افتد؟ یا آنکه بی خبری از شاجا نشانه مرگ اوست؟ چمران در جایی هم گفته که شاجا تا به حال وارد مقوله انتخابات ریاست‌جمهوری نشده است.

با همه این‌ها به نظر می‌رسد صحبت کردن از شورای ائتلاف نیرو‌های انقلاب فقط تلاشی برای زنده نگه داشتن نام و خاطره این شورا درانتخابات مجلس ۹۸ باشد؛ انتخاباتی که شاید بدون به راه انداختن چنین تشکیلاتی بخش اعظمی از نمایندگان را همین نمایندگان کنونی تشکیل می‌دهند. از قرار معلوم واقعیت درباره شورای ائتلاف نیرو‌های انقلابی به زبان غلامعلی حداد عادل، رئیس این شورا که ماموریت شاجا را تمام شده اعلام کرده بود نزدیک‌تر است.

 

 

این روز‌ها بازار کاندیداتوری برای ریاست جمهوری داغ شده است. شاید در ظاهر این اظهار نظر‌ها جدی نباشند، اما اظهار نظر‌های معمولی پیش از انتخابات گاهی اوقات از حرف‌های جدی مهمترند؛ گاهی یک چهره سیاسی با حرف‌های ساده مثل «من سربازم و هرجا به من احتیاج باشد وارد میدان می‌شوم» فضا را برای تحرکات انتخابات خود ارزیابی می‌کند و اینگونه اظهارنظر‌های معمول یا اقدامات به اصطلاح افشاگرانه سیاسی و معطوف به انتخابات فهمیده می‌شوند.

از ابراز آمادگی ضرغامی که خود را بازیکن نظام می‌داند تا صحبت‌های تند و تیز اخیر پرویز فتاح این سوال را پیش می‌کشند که کاندیدای شاجا چه کسی خواهد بود؟ اما برعکس چهره‌های نزدیک به شورای ائتلاف که در مظان کاندیداتوری برای انتخابات ۱۴۰۰ قرار دارند، متولیان این شورا کمتر درباره انتخابات اظهار نظر می‌کنند. به نظر می‌رسد این سکوت یا می‌تواند در اثر اعتماد به نفس به دست آمده پس از تصاحب مجلس ۹۸ و یا ناممکن دیدن ادامه فعالیت‌های گذشته در ایام ۱۴۰۰ باشد.