نظر کارشناسان درباره تاثیر مکانیسم ماشه بر اقتصاد

رویداد۲۴ امریکا امروز مدعی شد که مکانیسم ماشه را علیه ایران فعال کرده است. اقدام امریکا گرچه از نظر سازمان ملل اعتبار حقوقی ندارد اما نمی‌توان گفت که فشار امریکا برای برگشت تمام تحریم‌ها بی‌اثر خواهد بود. با این وجود مسئولان ایرانی معتقدند که ایران در فرآیند تحریم، دیگر چیزی برای از دست دادن ندارد و فعال شدن مکانیسم ماشه تاثیری بر اقتصاد کشور نمی‌گذارد.

در عمل اما، بورس و برخی بازارها به اجرای مکانیسم ماشه واکنش منفی نشان دادند که این واکنش از سوی بسیاری هیجانی قلمداد شد. در ادامه گزیده‌ای از نظر هفت کارشناس اقتصاد، درباره تاثیر واقعی مکانیسم ماشه آورده شده است:

تیمور رحمانی، اقتصاددان: مهم‌ترین مساله‌ای که در حال حاضر کشور با آن روبروست نه تحریم‌ها که اثرات منفی سیاست‌گذاری‌های پیشین که منجر به افزایش شدید نقدینگی و بالا رفتن نرخ تورم شده است.

تجمیع نقدینگی‌های کشور با فرض بازگشت تمام تحریم‌ها، تاثیرات عمیق‌تری بر بخش‌های حقیقی اقتصادی خواهد گذاشت. در کنار این شرایط اگر ساز وکار FATF همچنان مورد پذیرش واقع نشود، اثرات بر شاخص‌های اقتصادی نه به واسطه تحریم‌ها که سیاست‌های نادرست ممکن است دوچندان شود.

شرایط پیش رو شاید بدتر از دوره ۹۰ تا ۹۲ نباشد اما با پیچیدگی‌هایی همراه است که بدون افزایش قدرت دیپلماسی و تصویب هم‌زمان سیاست‌های مالی و پولی با توجه به تنگناهای مالی دولت، شاید بدتر شود و بازارها را نوسان بیشتری دهد.

بیشتر بخوانید: تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران اجرا نمی‌شود/ اجرای مکانیزم ماشه چه تاثیری بر بازار ارز دارد؟

مجیدرضا حریری، رییس اتاق ایران و چین: اگر مکانیسم ماشه فعال شود و سایر کشورها در این زمینه با امریکا همکاری کنند؛ اوضاع اقتصاد ایران به شرایط پیش از سال 92 برمی‌گردد که وضعیت اقتصاد ایران به حدی دشوار شده بود که با واسطه‌گری عمان مذاکرات برجام شکل گرفت اما از آنجایی که با شرایط فعلی مذاکرات دیگری در کار نیست فشارها مضاعف خواهد شد.

کامران ندری، کارشناس پول و بانک: اگر تحریم‌های سازمان ملل بازگردد، این موضوع می‌تواند وضعیت اقتصاد را از آنچه در حال حاضر شاهد آن هستیم وخیم‌تر کند و مسیرها و کانال‌هایی که ما می‌توانیم از طریق آنها کالاهای مورد نیاز کشور را وارد کنیم و منابع را منتقل کنیم کمتر خواهد شد و در واقع هزینه جابه جایی پول افزایش خواهد داشت.

یحیی آل اسحاق، وزیر اسبق بازرگانی کل مراودات ما با اروپا به دو میلیارد دلار می‌رسد که از این مقدار فقط ۴۰۰ میلیون دلار صادرات است و مابقی واردات. حال آن‌که مراوده اقتصادی ایران و عراق در سال گذشته ۱۳میلیارد دلار و در سال جاری تاکنون ۹میلیارد دلار بوده است. درنتیجه مراودات ایران و اروپا چندان تعیین کننده هم نیست و باید مراوادات مالی با شرکای اصلی تجاری را جدی بگیریم.

میثم رادپور، کارشناس اقتصاد: باید گفت که تحریم‌ها به هسته سخت خود رسیده است. در واقع تحریم‌های اعمال شده تاکنون، صادرات نفت و گاز کشور را تحت الشعاع قرار داده و این به خاطر سهولت در ردیابی و پیگیری بوده است اما شرکت‌های پتروشیمی و فولادی که بخش زیادی از درآمد‌های غیر نفتی ایران را تامین می‌کنند، همچنان در حال صادرات هستند.

در واقع ایران حدود ۴۰ میلیارد دلار درآمد غیر نفتی دارد که توسط یک شبکه مویرگی در حال دور زدن تحریم هاست و هزینه ردیابی برای تحریم‌کنندگان را بالا برده است. با این وجود نمی‌توان گفت که تحریم جدید به صورت صد در صد هیچ اثری بر اقتصاد ایران ندارند.

آلبرت بغزیان، اقتصاددان: فعال سازی مکانیسم ماشه بیشتر اثر روانی بر اقتصاد ایران دارد و اگر بازارساز و سیاست گذاران اقدام به موقع انجام ندهند بازار ارز و بورس دچار تنش کوتاه مدت می‌شوند.

سید‌کمال سید‌علی، کارشناس پول و بانک: اجرای مکانیسم ماشه نهایتا فشار اقتصادی خاصی بر ایران نخواهد آورد و وضعیت بازار ارز ایران حداقل تا پایان سال از این اتفاقات اثری نخواهد داشت و تنها می‌توان انتظار داشت که این اقدامات اثرات سیاسی در پی داشته باشد. با این همه به نظر می‌رسد فعلا ایران قصد ندارد به تعهدات برجامی خود برگردد.

چرا که امریکا با خروج از برجام و تحریم ایران نه تنها تعهدات خود را کنار گذاشت بلکه کاری کرد که دیگر اروپایی‌ها نیز نتوانند به تعهدات خود پایبند بمانند و در این رهگذر باید توجه داشت که نقل و انتقال پول به‌شدت دچار مشکل شد و حتی وعده‌های اروپا در خصوص اینستکس هم در عمل تحقق نیافت. درنتیجه اجرای مکانیسم ماشه در کوتاه‌مدت تاثیر شگرفی در بازار ارز ایران نخواهد داشت.