اعلام کاندیداتوری «غیررسمی» / برنامه‌های قالیباف انتخاباتی است؟
رویداد۲۴"واپسین ساعات آخرین روز نام‌نویسی برای حضور در یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی که در وزارت کشور حاضر شد، مشخص بود که جز کرسی ریاست قوه مقننه راضی‌اش نخواهد کرد، اما راه چندان ساده‌ای در پیش نداشت. انتخابات پارلمان یازدهم که برگزار شد، از آنجا که اصلاح‌طلبان با عدم شرکت بدنه رای‌شان در انتخابات مواجه بودند، قالیباف رییس امروز پارلمان رقبای سنتی خود را حذف‌شده می‌دید، اما هنوز بودند اصولگرایانی که کرسی ریاست مجلس را سهم خود می‌دانستند، از این رو چاره‌ای برایش نماند جز رایزنی‌های پشت‌پرده و پنهانی برای تکیه بر قدرتمندترین کرسی ساختمان هرمی شکل میدان بهارستان.
ریاست مجلس را با رایزنی و البته تقسیم کرسی‌های پارلمان به دست آورد، اما از قرار معلوم این هم پایان کار محمدباقر قالیباف نبود، چراکه حالا نامش با انتخابات ریاست‌جمهوری گره خورده و احتمالا به همین دلیل است که در تک‌تک روز‌های حضورش در راس قوه مقننه، اخباری مبنی بر حضورش در انتخابات ریاست‌جمهوری منتشر شده است؛ اخباری که البته بی ارتباط با نوع رفتار‌های او و نزدیکانش نیست. نزدیکانی که بابک نگاهداری، رییس حوزه ریاست مجلس بی‌گمان یکی از آنهاست. چهره‌ای که روز گذشته و در جریان نشست خبری خود از چند و، چون عملکرد پارلمان گفت، اما حاضر به تکذیب حضور قالیباف در انتخابات ریاست‌جمهوری نشد.
تعهد از سر اجبار
ریاست قالیباف بر مجلس آنچنان هم ساده و سهل‌الوصل نبود. او رقبایی، چون علیرضا زاکانی، علی نیکزاد، مصطفی میرسلیم، مرتضی آقاتهرانی و البته حمیدرضا حاجی‌بابایی را مقابل داشت. زاکانی همان ابتدا از گردونه رقابت کنار کشید تا کرسی ریاست مرکز پژوهش‌های مجلس را برای خود رزرو کرده باشد، حاجی‌بابایی و نیکزاد، اما به عنوان وزرای دولت احمدی‌نژاد ائتلافی تشکیل دادند تا از شکستن آرا جلوگیری کنند. آقاتهرانی نیز هر چه بیشتر زمان گذشت بیشتر خود را از کرسی ریاست مجلس دور کرد. میرسلیم، اما تلاش می‌کرد رای اصولگرایان سنتی را جذب کند، ولی موفق نبود. حاجی‌بابایی نیز در جریان نخستین نشست فراکسیون اکثریت مجلس به سود قالیباف کنار کشید تا از قالیباف با رایی متزلزل پارلمان را به دست نگیرد، اما با شرط و شروط. نمایندگان مجلس، به‌ویژه منتقدان قالیباف و یارانش حاضر به ارایه چک سفید امضا به قالیباف برای تصدی کرسی ریاست مجلس نبودند؛ از این‌رو پرسش‌هایی از قالیباف درباره چند و، چون حضورش در انتخابات ریاست‌جمهوری مطرح شد و او نیز به طور شفاهی در فراکسیون اکثریت مجلس اعلام کرد که کاندیدای انتخابات ۱۴۰۰ نخواهد شد.
فریدون عباسی، رییس فعلی کمیسیون انرژی مجلس پیش‌تر با تایید این مساله به روزنامه اعتماد گفته بود: «شنیده‌ام که آقای قالیباف در جلسه فراکسیون رسما اعلام کرده که در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ کاندیدا نخواهد شد.» اینکه تعهد آن روز قالیباف به نمایندگان مجلس از سر اجبار بوده یا خیر، چندان عیان نیست، اما آنچه پیداست، کنش و واکنش‌های انتخاباتی این روز‌های رییس مجلس یازدهم است.
بیشتر بخوانید: اقبال شاکری: قالیباف به جایگاه ریاست‌جمهوری بی‌تفاوت نیست
سفر‌های انتخاباتی-نظارتی
یکی از نشانه‌های بارز تغییر نظر قالیباف و نگاه جدی‌تر او به انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ احتمالا سفر‌های استانی‌اش خواهد بود. سفر‌هایی که تحت عنوان «نظارت میدانی رییس مجلس» صورت گرفت و اتفاقا با پروپاگاندای گسترده اصولگرایان و رسانه‌های‌شان -از صداوسیما گرفته تا پایگاه‌های خبری و روزنامه‌های این جریان سیاسی- همراه بود؛ آنچنان که همین روز گذشته یکی از روزنامه‌های این جریان سیاسی که ازقضا نماینده‌ای در پارلمان دارد، «ولنجک» نشینی رییس‌جمهوری را با سفر‌های استانی روسای قوای مقننه و قضاییه قیاس کرده و از آن به عنوان اقدامی برای حل مشکلات مردم نام برده است.
سوال آن است که اگر سفر‌های قالیباف برای حل و فصل مشکلات مردم و یا همان نظارت میدانی است، چرا باید در سفر خوزستان رییس مجلس، حدود ۱۷۰ نفر همراه او باشند. چرا باید تیمی مستندساز این سفر‌ها را ثبت و ضبط کنند؟ این چرا‌ها کنار نوع رفتار‌های قالیباف در جریان سفر‌های استانی‌اش که از دید ناظران به محمود احمدی‌نژاد بی‌شباهت نیست، نه‌تن‌ها رسانه‌ها بلکه نمایندگان مجلس را نیز به انتقاد از سبک و سیاق رییس مجلس واداشته است؛ چنانکه حسین میرزایی، نماینده اصولگرای اصفهان در همین زمینه به «ایلنا» گفته بود: «رییس مجلس نباید با سفر‌های استانی، سفر‌های انتخاباتی ریاست‌جمهوری را کلید بزند. یک نگاه این است که ایشان خدایی ناکرده سفر‌های انتخاباتی ریاست‌جمهوری را کلید زده باشند که جای تاسف دارد؛ چراکه مجلس اولویت‌های مهم‌تری دارد که از رییس آن انتظار می‌رود به آن‌ها بپردازد.»
نقض تعهد در «مشروطه»
همه این اقدامات کنار مخالفت قالیباف و البته مجلس با ممنوعیت کاندیداتوری روسای قوای قضاییه و مقننه به کاندیداتوری در انتخابات ریاست‌جمهوری و مشروط کردن این اقدام به استعفای آنان از سمت‌های خود، سبب شد تا ناظران بیش از پیش حضور قالیباف در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ را جدی تلقی کنند. این پازل زمانی تکمیل می‌شود که بدانید براساس اظهارات الیاس نادران، رییس فعلی کمیسیون تلفیق مجلس و ازجمله یاران دیروز و منتقدان امروز رییس مجلس، پیش‌تر و در جریان تذکری در مجلس نسبت به فعالیت‌های انتخاباتی یاران قالیباف در ساختمان مشروطه هشدار داده بود. محمود صادقی، نماینده مجلس دهم نیز در همین زمینه اظهاراتی مطرح کرده بود. با این حال و براساس شنیده‌های روزنامه اعتماد این فعالیت‌ها پس از تذکرات ارایه شده، نه‌تن‌ها تعطیل نشده، بلکه این روز‌ها تشدید هم شده است. این روز‌ها طبقات فوقانی ساختمان مشروطه به طور کامل به محلی برای بررسی چند و، چون حضور قالیباف در انتخابات ریاست‌جمهوری تبدیل شده است و جالب آنکه چهره‌های حاضر در آن، اکثرا در مجلس فعالیتی ندارند و از یاران برون‌پارلمانی قالیباف به شمار می‌روند. یارانی که این روز‌ها تا پاسی از شب مشغول به کارند تا اگر در دقیقه ۹۰ دستور و توصیه‌ای از راه نرسید، قالیباف این‌بار در مسیر تحقق رویای دیرین خود ناکام نماند.
تایید تلویحی حضور در انتخابات
آنچه شاید عزم حضور قالیباف در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری ایران را جدی‌تر کند، اظهارات روز گذشته بابک نگاهداری در قامت رییس حوزه ریاست مجلس یازدهم است. نگاهداری برای قالیباف نقش محمود واعظی را دارد برای حسن روحانی! او روز گذشته در شرایطی در خبرگزاری تسنیم حاضر شد و به تشریح اقدامات کرده و ناکرده پارلمان یازدهم در ۶ ماهه نخست فعالیت خود پرداخت که شاید تنها نقطه قابل اتکا در اظهاراتش جدای از مساله کاندیداتوری قالیباف در انتخابات ریاست‌جمهوری، تاکید بر تذکر نمایندگان به رییس‌جمهوری باشد. نوع مواجهه نه چندان دوستانه اهالی پارلمان با حسن روحانی، این روز‌ها امری آشکار است. آمار رییس حوزه ریاست مجلس نیز خود گواه این واقعیت است. او گفت که بیشترین تذکر نمایندگان در ۶ ماهه گذشته به حسن روحانی ارایه شده؛ تذکراتی که البته نمایندگان بهتر از هر کسی می‌دانند ضمانت اجرای چندانی ندارند. فارغ از این مهم، نگاهداری در اواخر نشست خبری خود در مواجهه با پرسشی درباره حضور یا عدم حضور قالیباف در انتخابات ریاست‌جمهوری نه‌تن‌ها حاضر به تکذیب این مهم نشد، بلکه با بیان این جمله که «تمام هم و غم رییس مجلس شورای اسلامی، حل مشکلات مردم است و انتخابات ریاست‌جمهوری سازوکار خود را دارد»، به نوعی حضور قالیباف در انتخابات را تایید کرد.
رییس حوزه ریاست مجلس البته از انتخاباتی خواندن سفر‌های چندین نفره قالیباف با چاشنی پوشش گسترده رسانه‌ای آن، انتقاد کرد و گفت: «قالیباف به دنبال حل مشکلات مردم است و تمام ظرفیت خود را برای این کار می‌گذارد در کشور ما انتخابات برگزار می‌شود و اگر بخواهیم نیت‌خوانی کنیم، باید همه اقدامات مسوولان را سیاسی و انتخاباتی قلمداد کرد، در حالی که بنده شهادت می‌دهم که قالیباف فقط به دنبال حل مشکلات مردم است؛ بنابراین نباید همه موضوعات را با عینک تبلیغاتی و انتخاباتی ببینیم.» بدین ترتیب و با درنظرگیری کلمات به‌کار برده شده از سوی یکی از چهره‌های نزدیک به قالیباف، می‌توان حضور او در انتخابات ریاست‌جمهوری را حتمی تلقی کرد؛ مشروط به آنکه توصیه‌ای برنامه‌های رییس فعلی مجلس را به‌هم نریزد. آنچه در این مسیر می‌تواند برنامه‌های قالیباف را به‌هم بریزد، مخالفت نمایندگان است؛ مخالفت‌هایی که از گوشه و کنار به گوش می‌رسند و احتمالا موجبات رویارویی نواصولگرایان و پایداری‌ها را فراهم خواهد آورد و این یعنی عدم دستیابی اصولگرایان به اتحاد و شاید تکرار سناریو ۹۲ و ۹۶ برای آنان؛ البته مشروط بر آنکه شورای نگهبان انتخابات ۱۴۰۰ را به سرنوشت انتخابات ۹۸ دچار نکند.
