هیچ رمزارز ملی در جهان وجود ندارد، به جز ایران!/ با ریال نمیتوان سوزنی را در دنیا جابجا کرد
رویداد۲۴ دیروز رئیسکل بانک مرکزی از تصویب رمزپول ملی در شورای پول و اعتبار و راهاندازی آن خبر داده است. او همچینن با بیان اینکه دسترسی آحاد مردم به نظام بانکی باید تسهیل شود گفته «الزام بانکها به رعایت شرایط اعتبارسنجی را بیشتر خواهیم کرد تا تسهیلات خرد را براساس آن پرداخت کنند.» اما این اقدام بانک مرکزی چه تاثیری بر بازار رمزارزها در ایران خواهد داشت؟ تجربه جهانی درباره رمزارزملی چیست؟ آیا رمزریال موافق خواهد شد و از آن استقبال میشود؟
محمدرضا شرفی عضو هیاتمدیره انجمن بلاکچین و رمزارز ایران در گفتگو با رویداد۲۴ درباره تجربه جهانی رمزارز ملی میگوید: «در حوزه فناوریهای نوین با موارد مختلفی مواجه هستیم. چالشهای زیادی در این عرصه وجود دارد. ما الان با پدیدهای مواجه هستییم که هم نوین است و هم مستقیما تاثیرات زیادی روی بازارهای مالی و اقتصادی بروز میدهد. باتوجه به ناشناخته بودن اثرات و تاثیر این فناوری در حوزه اقتصاد طبیعی است که همه کشورها با چالش مواجه هستند و فقط محدود به ایران نیست. برخی از حاکمیتها در جهان شروع به تحقیق و بررسی این حوزه کرده و سعی میکنند اثرات هر تصمیم کوچک در این حوزه را روی اقتصاد بررسی کنند. اکنون برخی کشورها به شکل آزمون و خطا پیش رفته تا به مدل بهرهبرداری صحیح از این فناوری برسند. واقعیت این است که رمزارزها نه سیاه است و نه سفید، نه موثر است نه مخرب. این نوع بهرهبرداری و هدایت ما است که مسیر آن را تعیین میکند.»
به گفته شرفی، در حال حاضر در جهان هیچ کشور به صورت رسمی رمزارز ملی نداشته و فقط چین و آمریکا در این زمینه تلاشهایی کردهاند. او توضیح میدهد: «فقط الساوادور رمزارز را به طور کلی به رسمیت شناخته و از میان رمزارزها بیت کوین را به عنوان یکی از داراییهای خود معرفی کرده است. اما هیچ رمزارز ملی به صورت عمومی در حال حاضر در جهان وجود ندارد. فقط چند کشور روی ارز دیجیتال کشور خودشون دارند کار میکنند. چین به صورت آزمایشی یوان دیجیتال را عرضه کرده و آمریکا هم دارد روی دلار دیجیتال کار میکند. چین در چند استان به صورت پایلوت یوان دیجیتال را به عنوان ابزار پرداخت معرفی کرده است.»
این کارشناس درباره عملکرد چین در حوزه آزمایش رمزارز ملی میگوید: «اقتصاد چین اقتصاد قوی است و همچنین یوان به عنوان یک واحد پول برای تبادل مالی در کل جهان شناخته شده است؛ بنابراین استقبال از یوان دیجیتال هم به نسبت خوب بوده است.»
به گفته شرفی دو عنصر قوی بودن اقتصاد یک کشور و مشروعیت واحدپول رایج آن کشور در تجارتهای بین المللی و جایگاه آن در عرصه بین المللی در نحوه استقبال از رمزارز ملی کشورها تعیین کننده است.
شرفی با اشاره به خبر راهاندازی رمز ریال توضیح میدهد: «اقتصاد ما در حال حاضر فاقد دو عنصر تعیینکننده برای استقبال از رمز ارز ملی است. یعنی نه اقتصاد کشورمان در وضعیت خوبی به سر میبرد و نه اساسا در جهان میتوان با ریال سوزنی را جابجا کرد.»
بیشتر بخوانید: ارزش کل بازار رمز ارز دنیا و ایران چقدر است؟
او ادامه میدهد: «بانک مرکزی ایران از قبل این ابزار را طراحی کرده بوده و الان فقط بحث رونمایی آن مطرح است. در واقع همان ریال است و تفاوتی با آن ندارد. فقط شامل فناوری بلاکچین میشود. یعنی سرعت عمل بالا میرود. محدودیت مکانی و زمانی برداشته میشود. اما ما هنوز نمیدانیم بانک مرکزی چه قابلیتهایی برای رمزریال تعریف کرده است.»
او در پاسخ به این سوال که آیا این اقدام بانک مرکزی میتواند به معنای روی خوش دولت به دنیای رمزارزها باشد، پاسخ میدهد: «هیچ سیاست تشویقی کارایی در این بین وجود ندارد. همان تورمی که درحال حاضر چنین بلایی سر ریال آورده، همان بر ریال دیجیتال هم سوار میشود. فقط کاربردش سادهتر خواهد بود.»
او درباره بحث ماینینگ رمزریال هم میگوید: «اساسا رمزریال قابل ماین نیست. هیچ کشوری اجازه ماین کردن پول کشورش را نمیدهد. کاملا در اختیار بانک مرکزی کشور است.» به گفته او رمزریال یک ابزار کنترلی شدیدتری برای دولت است، بانک مرکزی کاملا میتواند از کیف پول تک تک کاربران به این واسطه مطلع شود و حتی میتواند این اختیار را داشته باشد که کیف پول هر کسی را در هر جای دنیا کنترل کند و مسدود کند؛ بنابراین این اقدام در اقتصاد و ساختار سیاسی مانند ایران نوعی بهرهگیری از نکات مثبت بلاکچین است که در همان سیستم سنتی و ابزارهای سنتی پرداخت اتفاق میافتد.
به اعتقاد شرفی، استفاده از رمزریال برای دورزدن تحریم را هم یک سناریوی ناممکن میداند و میگوید: «همچنان که اکنون با ریال نمیتوانیم تحریم را دور بزنیم، با رمزارز ریال هم نمیتوانیم. ما نیاز به واحد پولهایی داریم که در عرصه جهانی مقبولیت داشته باشد.»