در شرایط تحریم باید از ظرفیت روسیه استفاده کرد/ منافع ایران در تعامل با همه کشور‌های دنیاست

رویداد۲۴ زینب غبیشاوی: سفر دو روزه ابراهیم رئیسی به مسکو پایان یافت و اگرچه حواشی آن بر متن سفر می‌چربید، دو دیدگاه نسبت به آن ایجاد شد؛ برخی گفتند سفر دستاورد ملموسی نداشته و برخی دیگر براین عقیده بودند که ایران براساس منافعی که دارد، روابط خود با روسیه را حفظ کرده است. 

در این سفر چند اتفاق مهم رخ داد؛ یکی امضای سند جامع همکاری‌های راهبردی ۲۰ ساله ایران و روسیه و احتمال تصویب قرارداد تسلیحاتی ده میلیارد دلاری برای خرید ۲۴ فروند سوخو - ۳۵ و دو سامانه موشکی اس - ۴۰۰ که به عنوان محور دستاوردهای رئیسی پیش از سفر مطرح شده بود. همچنین توافقنامه‌هایی همچون افزایش سطح همکاری به ۱۰ میلیارد دلار بخشی از این سفر بود.

بیشتربخوانید: بازی پوتین با تهران / حضور رئیسی در مسکو چه دستاوردی داشت؟

بهرام امیراحمدیان کارشناس مسائل روسیه به رویداد۲۴ می‌گوید: سفر اخیر ابراهیم رئیسی رئیس جمهوری ایران به روسیه را مثبت ارزیابی می‌کنم و دیدار او در سطح سران دیدار‌های هیات همراه نیز ارزشمند بوده است. رسانه‌های روسی نیز این سفر و دیدار‌ها را خوب ارزیابی کرده‌اند. اگر موضوعاتی که در باره آن‌ها مذاکره شد و به توافق رسیده‌اند به خوبی پیگیری شود، می‌توان امیدوار بود. درباره سرمایه‌گذاری روسیه و فعالیت‌های این کشور در بخش نفت و گاز و زیرساخت‌ها و آنطور که وزیر اقتصاد گفته که سقف مبادلات اقتصادی سالانه را تا ۱۰ میلیارد دلار افزایش خواهیم دهند، اتفاق خوبی است، اما باید برای آن برنامه داشته باشند. در سال‌های اخیرسطح روابط ما با روسیه یک‌سوم این مقدار هم نبوده است.

او ادامه داد: هیات دولت برای این موارد و این حجم از مبادلات از پیش برنامه داشته‌اند که در این سفر موافقتنامه‌ها را امضاء کرده‌اند و حتما هم نقشه راه هم دارند. به طور کلی این سفر را خوب ارزیابی می‌کنم از این جهت که دو کشور خواهان افزایش سطح روابط و مبادلات هستند، اما همانطور که تاکید کردم، این اتفاق نیازمند برنامه‌ریزی‌های دقیق و منسجم است. مخصوصا سرمایه‌گذاری در بخش راه آهن که اولویت ایران راه آهن رشت-آستارا در مسیر کریدور شمال-جنوب می‌تواند مورد استفاده کشور‌های مشیر و به ویژه ایران و روسیه برای ارتباط ریلی باشد که نیاز به آن احساس می‌شود و بسیار ضروری است.

امیراحمدیان با بیان اینکه ما نیز نیازمند همکاری روسیه برای افزایش خطوط هوایی با روسیه هستیم، زیرا ما از گذشته تا کنون تنها یک خط هوایی و آنهم برای تهران-مسکو داریم، گفت: اگر این فعالیت‌ها افزایش پیدا کند و همکاری استان‌های ایران با استان‌های روسیه بیشتر شود، خطوط پروازی دیگری هم دایر خواهد شد. این فعالیت‌ها این نوید را می‌دهد که بتوانیم از پتانسیل‌های همدیگر استفاده کنیم. ظرفیت‌ها زیاد است و برای استفاده از آن‌ها نیازمند برنامه‌ریزی و همکاری هستیم.

این کارشناس مسائل روسیه در پاسخ به اینکه آیا روسیه شریک قابل اعتماد و خوبی برای ایران است یا نه، گفت: همه کشور‌ها به دنبال منافع خودشان هستند و ما نیز باید به دنبال منافعمان باشیم. اگر منافعمان تامین شود روابطمان نیز ادامه پیدا می‌کند. اگر جایی مشکل ایجاد می‌شود باید ببینیم برنامه‌ریزی و مدیریت ما چگونه بوده است، حتما در برخی مواقع برنامه‌ریزی و مدیریت خوبی نداشته‌ایم که منافعی که مد نظر داشتیم به خوبی تامین نشده است. وقتی روابط را به خوبی تعریف نکنیم و مشکلی ایجاد می‌شود، باید به خودمان نگاه کنیم. موضوع اساسی رفتار خودمان است اگر جایی بدعهدی می‌بینیم باید از آن‌ها سوال کنیم که چرا چنین شد.

وی ادامه داد: روسیه بر اساس منافعی ملی که دارد با ایران رابطه دارد و برخی مواقع از ایران در شورای امنیت ملی حمایت کرده و چندباری که منافعش ایجاب نکرده علیه ایران هم رای داده است، خب باید قطع رابطه کنیم؟ نظام تصمیم گرفته با روسیه رابطه داشته باشیم. مگر نگفتیم نه شرقی نه غربی؟ خب حتما منافعمان ایجاب کرده که با روسیه رابطه داشته باشیم. آقای رئیس جمهور در سخنرانی در دومای دولتی روسیه اظهر داشتند که برنامه دولت ایران تعامل با همه کشور‌های دوست به ویژه با روسیه است.

امیراحمدیان گفت: باید یاد آور شوم در شرایطی با روسیه ارتباط داریم که در دوران تحریم به سر می‌بریم و مسئله برجام را داریم. در مبحث اقتصادی دو کشور ظرفیت‌هایی دارند که باید از آن‌ها استفاده کرد. روابطمان با چین هم همینطور است، چین نفت ما را می‌خرد و به جای پول کالایی را می‌دهد که ما از قبل می‌توانستیم تولید کنیم، اما چین ارزان‌تر تولید می‌کند و ما قدرت رقابت نداریم و کارخانه‌های ما تعطیل می‌شوند. خب چه کنیم نمی‌توانیم بگوییم با چین هم رابطه نداشته باشیم و منزوی شویم. برخی مواقع تقصیر ما هم هست و زمانی که درست مدیریت نکنیم نمی‌توانیم به درستی بهره‌برداری کنیم.