پیشروی روسیه در اوکراین تا کجا ادامه دارد؟

رویداد۲۴ جنگ روسیه و اوکراین به بیست و ششمین روز خود رسیده است. نیروهای روسیه از جنوب شرقی و شمال اوکراین همچنان بر تعداد نیروهای خود در اوکراین می‌افزایند و پیشروی در حالی صورت می‌گیرد که بتواند از طریق منطقه دنیپرو، ارتش روسیه از دو جهت به یکدیگر برسد که در این صورت اتفاق بزرگی در جنگ رقم خواهد خورد و پیشروی کامل از جبهه شرق به سمت غرب صورت می‌گیرد. این یعنی اگر ارتش روسیه بتواند فشار بیشتری بر شهر کی‌یف وارد کند، آن وقت دولت اوکراین چاره‌ای ندارد جز اینکه به منطقه شرقی اوکراین کوچ کند و منطقه غربی را به روسیه واگذار کند یا اینکه وارد مذاکره شود که جلوی تسخیر منطقه شرقی را به طور کامل بگیرد.

حملات روسیه در کدام شهرهای اوکراین بیشتر است؟

اگرچه شهرهای زیادی توسط ارتش روسیه اشغال شده‌اند، اما برخی کارشناسان معتقدند روسیه به دنبال اشغال کامل یا تصرف اوکراین نیست بلکه به دنبال آن است که بتواند از طریق اشغال شهر به شهر، فشار را تا حدی افزایش دهد که زلنسکی خواسته‌های آنها را بپذیرد.

درخواست روسیه، به رسمیت شناختن تسلط مسکو بر مناطق خودمختار لوهانسک، دونتسک و شبه جزیره کریمه است؛ درخواستی که تا کنون پذیرفته نشده است.

نیروهای اوکراین تا کنون مقاومت بی‌نظیری از خود نشان داده‌اند و با توجه به اینکه قدرت ارتش روسیه، ده‌ها برابر بیشتر از آنهاست، اما مقاومت مردمی و ارتش اوکراین تا این لحظه بسیار موفق بوده است؛ چناچه چند فرمانده مهم نظامی روس در این جنگ کشته شده‌اند. روز گذشته هم خبر رسید که آندری پالی معاون فرمانده ناوگان دریای سیاه روسیه در جنگ با نظامیان اوکراین نزدیک شهر ماریوپل کشته شده است.

با این حال به نظر می‌رسد روسیه تنها از بخش کوچکی از نیروی نظامی خود استفاده کرده است؛ چه اینکه هنوز در این جنگ از تسلیحاتی همچون s300 یا s400 یا حتی هواپیماهای سوخو استفاده نشده و بیشتر با تیپ زرهی و نفربرهای معمولی پیشروی آنها ادامه دارد.

یکی از اتفاقات عجیب در جنگ اینکه روسیه فضای فرسایشی در کی‌یف ایجاد کرده و این شهر را اشغال نکرده است. در صورت حمله همه‌جانبه با تمام قوا، احتمال سقوط پایتخت اوکراین بسیار قوی است. در حالی که در روزهای گذشته نیروهای روس در چند کیلومتری کی‌یف بودند، اما پیشروی به این شهر کند صورت گرفته یا انجام نشده است. البته شب گذشته انفجار بزرگی شهر کی‌یف پایتخت اوکراین را لرزاند. شهردار کی‌یف وقوع چندین انفجار بزرگ در این شهر را تایید کرد.

ارتش انگلیس در بیانیه‌ای اعلام کرد که نیروهای نظامی روسیه در ۲۵ کیلومتری شهر کی‌یف پایتخت اوکراین مستقر شده‌اند و درگیری های سنگینی در شمال کی‌یف در جریان است. طبق اعلام آنها نیروهایی که از جهت هوستومل به سوی شمال غرب پیشروی می کردند، با مقاومت شدید اوکراین عقب رانده شدند. این در حالی است که وزارت دفاع روسیه پیشتر اعلام کرد که نیروهای این کشور توانسته‌اند برخی مناطق در حومه کی‌یف را به کنترل خود درآورند.

البته در روزهای گذشته خبر رسیده بود که نیروهای روس در فاصله بسیار نزدیک‌تری از کی‌یف هستند. برخی ناظران بر این باورند که ایجاد این فضای فرسایشی برای آن است که زلنسکی خواسته‌های پوتین را بپذیرد. با این حال تا کنون چنین اتفاق رخ نداده و مقاومتی فراتر از انتظار در اوکراین وجود داشته است.

در شهرهای دیگر نیز روسیه به اوکراین اولتیماتوم داده است؛ میخائیل میزینتسف مدیر مرکز ملی مدیریت دفاع روسیه به نیروهای اوکراینی گفت: اسلحه‌های خود را زمین بگذارید. کسانی که خود را تسلیم کرده و سلاح خود را بر زمین بگذارد می‌توانند از ماریوپل خارج شوند.

برخی رسانه‌ها نیز به نقل از سخنگوی وزارت دفاع روسیه اعلام کرده‌اند که ارتش روسیه به نظامیان ارتش اوکراین در ماریوپل تا ظهر دوشنبه مهلت داده سلاح خود را زمین گذاشته و این شهر را ترک کنند. برخی رسانه‌ها اعلام کردند که دولت اوکراین مهلت روسیه برای تخلیه و تسلیم شهر ماریوپل را رد کرد.

در حالیکه اوکراین با مشکلات بسیاری روبروست، کمک‌های ناتو همچنان به این کشور نمی‌رسد و با اینکه ناتو اعلام کرده بود در صورت حمله روسیه از اوکراین حمایت خواهد کرد، اما کماکان آنها خود را کنار کشیده‌اند. با این حال کمک‌های دیگری به اوکراین رسیده است. صبح امروز جاسیندا آردِرن نخست وزیر نیوزیلند امروز دوشنبه اعلام کرد این کشور کمک‌های نظامی غیرمرگبار به اوکراین ارسال خواهد کرد. ما متعهد شده ایم که کمک‌های نظامی به ارزش ۳/۴۶ میلیون دلار به اوکراین بدهیم تا از آن برای دفاع از کشور استفاده شود. کمک تسلیحاتی نیوزیلند شامل اعطای کمک مالی به صندوق اعتماد ناتو است که تامین سلاح‌های نظامی غیرمرگبار، اعطای سوخت و کیت‌های ارتباطی و نظامی را در شامل می‌شود.

بیشتر بخوانید: ناتو اوکراین را مثل طعمه جلو انداخت تا زمینه تحریم روسیه فراهم شود/ پروژه آمریکا، زمین‌گیر کردن روسیه بود

پیشروی روسیه تا کجا ادامه دارد؟

وزارت دفاع بریتانیا در آخرین به‌روزرسانی اطلاعاتی خود در روز دوشنبه اعلام کرد که «نیروهای ارتش روسیه به احتمال فراوان تلاش برای محاصره کی‌یف در هفته‌های آینده را در اولویت برنامه‌های قرار خواهند داد.»

از سوی دیگر مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه خبر داده که «در مذاکراتی که هفته گذشته میان روسیه و اوکراین برگزار شد پیشرفت‌هایی بر سر مسائل مهم میان دو طرف حاصل شد بنابراین می‌توانیم بگوییم اگر طرف‌ها از مواضع فعلی‌شان عقب‌نشینی نکنند امیدوار به حصول آتش‌بس هستیم.»

روسیه اما شروطی برای مذاکره گذاشته که کار را بسیار سخت کرده است. ولادیمیر مدینسکی مشاور پوتین و رئیس هیات مذاکره‌کننده روسی اعلام کرده که صحبت درباره دیدار رؤسای جمهور روسیه و  اوکراین تنها زمانی امکان‌پذیر خواهد بود که دو طرف متن توافقنامه‌ای را آماده و تصویب کنند.

تسنیم به نقل از این مقام روس نوشته «ابتدا باید هیات‌های مذاکره‌کننده متن توافقات را آماده کنند و درباره آن به توافق برسند، پس از آن متن توافقنامه باید به‌ترتیب توسط وزرای امور خارجه پاراف شود و (توافقنامه) به تصویب دولت‌ها برسد و تنها پس از آن منطقی است که در مورد نشست سران دو کشور صحبت کنیم.»

با این وصف معلوم نیست این آتش‌بس به دست بیاید یا خیر، اما روسیه همچنان معتقد است اوکراین به تعهداتش در توافقات مینسک که در سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ برای حل مناقشه‌های موجود میان جدایی‌خواهان و کی‌یف حاصل شده بود عمل نکرده است بنابراین جنگ ادامه دارد. این در حالی است که اوکراین برای نشان دادن حسن نیست اعلام کرده به پیمان ناتو نخواهد پیوست، اما روسیه همچنان توضیحات شفاهی را نپذیرفته و خواستار کتبی شدن توافق است.

بیشتر بخوانید: مدرن‌سازی با گفتمان بازگشت به خاک مقدس/ ایده روسیه مقدس از کجا آمده است؟

روسیه بر این باور است که یکبار در گذشته از ناتو رودست خورده بنابراین وعده‌های آنها را به سختی می‌پذیرد. اشاره روس‌ها به ماجرای دوران گورباچف است. به گزارش رویداد۲۴ در سال ۱۹۹۰ و در جریان مذاکرات اتحاد آلمان، و اعضای ناتو به گورباچف اطمینان داده بودند که ناتو هرگز به سوی شرق گسترش نخواهد یافت اما بلافاصله پس از فروپاشی شوروی، ایالات متحده برای جذب کشور‌های مرکز و شرق اروپا دست به کار شد و به این صورت به قول شفاهی ناتو به گورباچف نیز عمل نشد.

به جز ترکیه کشورهای زیادی اعلام آمادگی کرده‌اند که بتوانند از طریق میانجی‌گری به جنگ پایان دهند. امروز خبرگزاری تاس گزارش داده که ایگناسیو کاسیس رئیس جمهوری سوئیس گفته «برن آماده ایفای نقش میانجی‌گر یا میزبانی گفت‌وگوهای سازش برای پایان جنگ در اوکراین است چون سوئیس هم سنت بی‌طرفی و هم سنت بشردوستانه دارد.»

این خبر توسط سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه تایید شده است اما هنوز مورد پذیرش قرار نگرفته است. به این ترتیب در حالی که سرنوشت مذاکرات نامشخص است، پیشروی روسیه کماکان ادامه دارد. نشریه فارن‌پالیسی در مطلبی از زبان آندریا کندال تیلور یکی از ماموران اطلاعاتی و امنیتی آمریکا در روسیه نوشته «با وجود امیدواری‌های موجود در مورد احتمال پایان زودهنگام تهاجم روسیه به اوکراین، اما، بعید است ولادیمیر پوتین به این زودی دست از اهدافش کشیده و مقابل فشار‌های دنیای آزاد تسلیم شود.»

شفقنا که این مطلب را به نقل از فارن‌پالیسی در ایران منتشر کرده، اینگونه گزارش کرده که «سابقه تصمیمات و رفتار‌های پوتین و علاقه و تمایل همیشگی او به ریسک‌پذیری نشان‌دهنده این واقعیت است که دنیا به این زودی شاهد عقب‌نشینی پوتین نخواهد بود و او به این آسانی از مواضع و اهداف خود دست نخواهد کشید.»

در همین مطلب آمده است: «پوتین به هیچ عنوان نمی‌خواهد در این نبرد شکست بخورد، یا همان‌طور که «آوریل هاینز» مدیر اطلاعات ملی آمریکا گفته «پوتین به خوبی می‌داند که در این جنگ نمی‌تواند ببازد» و بنابراین تا آخرین حد توانش مقاومت خواهد کرد و جنگ اوکراین را تا حصول نتیجه دلخواهش ادامه خواهد داد. مهم‌ترین دلیل این پافشاری هم این است که شکست فرصت مناسبی به مخالفین پوتین خواهد داد تا قدرت را از او بگیرند و چون بنا به دلایلی پرشمار اولویت شماره یک ولادیمیر پوتین ماندن در قدرت است، برای رسیدن به این هدف تا پای جان ایستادگی خواهد کرد.»