زیر و بم پیش نویس قطعنامه غربی درباره ایران

رویداد۲۴ به گزارش خراسان از هفته قبل زمزمه‌های صدور قطعنامه ضد ایرانی سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان به همراه آمریکا علیه برنامه صلح آمیز هسته‌ای ایران شروع شد و در این میان رسانه‌های غربی نیز با گمانه زنی‌های خود سعی کردند فشار بر ایران را افزایش دهند و به نوعی باعث نرمش ایران و عدول از خواسته‌ها و خطوط قرمزش در مذاکرات شوند.

روز گذشته سرانجام خبرگزاری فرانسه به نقل از دیپلمات‌های غربی مدعی شد ایالات متحده و سه کشور اروپایی طرف توافق هسته‌ای ایران، پیش‌نویس قطعنامه‌ای را به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تسلیم کرده‌اند که در آن تهران را به دلیل همکاری نکردن با آژانس مورد انتقاد قرار داده‌اند. اما جزئیات بیشتر از این قطعنامه که ظرف امروز و فردا در آژانس به بحث و رای گذاشته می‌شود، چیست؟ و چقدر با فضایی که رسانه‌های غربی سعی در ایجاد آن دارند و آن را به عنوان یک قطعنامه قوی و پرخطر برای ایران ترسیم می‌کنند، تناسب دارد؟ در همین راستا روزنامه خراسان توانسته به پیش نویس این قطعنامه ضد ایرانی دست پیدا کند. در بند‌های اولیه این قطعنامه، کشور‌های اروپایی ضمن تمجید از تلاش‌های مدیر کل آژانس برای اجرای NPT، که به تعبیر آن‌ها «مستمر، حرفه‌ای و بی طرفانه» بوده بر «نقش اساسی و مستقل آژانس در راستی آزمایی پایبندی ایران به تعهدات پادمانی خود و نیاز به همکاری کامل و به موقع ایران با آژانس با هدف شفاف سازی و حل و فصل مسائل پادمانی که در گزارش مدیرکل به تفصیل آمده» تاکید شده است.

این ادعا‌ها در قطعنامه در حالی مطرح می‌شود که رافائل گروسی به رغم همه همکاری‌های تهران با وین برای حل و فصل اختلافات باقی مانده، نه تنها به ارائه گزارشی یک طرفه و خالی از پاسخ‌های ایران به سوالات آژانس پرداخت بلکه حتی در میانه گفتگو‌ها برای حل موضوع، گزارش خود را در پارلمان اروپا قرائت کرد که خود نشانه‌ای از گزارش سازی به جای کار حرفه‌ای و به قول قطعنامه نویسان، مستقل بود. همچنین سفر مدیرکل به سرزمین‌های اشغالی فلسطین و دیدار با نخست وزیر اسرائیل عملا فرضیه دخالت و اثرگذاری اسرائیل بر این پرونده و گزارش مدیرکل را تایید کرد و نشان داد چطور رژیمی که حتی NPT را قبول نکرده و تنها دارنده سلاح اتمی در منطقه غرب آسیاست، می‌تواند برای یک نهاد تخصصی جهانی و مدیرکل آن نقشه راه ترسیم کند.

در ادامه قطعنامه «با اشاره به نگرانی عمیق مدیرکل درباره مواد هسته‌ای در چندین مکان اعلام نشده در ایران، آن مکان (ها) را برای آژانس شناخته نشده توصیف می‌کند» و مدعی می‌شود: «ایران طبق قوانین پادمان، مواد هسته‌ای مورد استفاده در این مکان‌ها را اعلام نکرده است» و در ادامه «ایران را به همکاری کامل با آژانس و برآورده کردن درخواست‌های آژانس بدون تاخیر فرامی خواند.» این ادعای قطعنامه نیز برخلاف واقعیت‌های میدانی است چرا که در دو سال گذشته آژانس این اجازه را داشته تا ضمن بازرسی سه مکان یادشده در تهران، آباده و تورقوزآباد و نمونه برداری از آن ها، تحقیقات و بررسی کاملی داشته باشد و بخش زیادی از سوالات آژانس نیز ناشی از همین بازدید‌ها و نمونه برداری هاست. ایران همواره و در اوج بدعهدی‌های آمریکا در برجام و نقض مکرر و سرانجام خروج از برجام، به تعهدات برجامی و پادمانی خود عمل و حتی با اجرای قانون مجلس تنها نظارت‌های فراپادمانی اش را متوقف کرد تا جایی که در همین شرایط هم حداقل ۲۰ درصد نظارت‌های آژانس در سراسر جهان به ایران اختصاص دارد، اما قطعنامه ضد ایرانی غربی‌ها بدون توجه به این میزان همکاری، اتهام همکاری نکردن ایران با آژانس را به تهران می‌زند.

بیشتر بخوانید: بیانیه ضد ایرانی تروئیکای اروپایی در جلسه شورای حکام

در بخش پایانی قطعنامه نیز غربی‌ها با زبانی که بوی تهدید هم می‌دهد، نوشته اند: «با اشاره به نتیجه گیری مدیرکل، تا زمانی که ایران توضیحات فنی معتبری برای وجود ذرات اورانیوم منشاء انسانی در سه مکان اعلام نشده، ارائه نکند و به آژانس مکان فعلی مواد هسته‌ای یا تجهیزات آلوده را اطلاع ندهد، آژانس نمی‌تواند صحت و کامل بودن اعلامیه‌های تحت موافقت نامه جامع پادمان ایران را تایید کند.» که نشان از بدعهدی چندباره آن‌ها درخصوص توافق مارس گذشته با سازمان انرژی اتمی و ادامه روند سیاسی کاری برای فشار به ایران در حوزه توافق هسته‌ای است. ایران وجود چنین مواد یا تجهیزات آلوده مرتبط با خود در سه مکان یادشده را قبول ندارد با این حال آژانس از ایران منشأ آن‌ها را می‌خواهد، در حالی که می‌داند چنین اتفاقاتی در کشور‌های هسته‌ای غیرطبیعی نیست و برخی تجهیزات و مواد اورانیومی نیز می‌تواند منشأ خارجی داشته باشد. پاسخ‌هایی که به تفصیل به سوالات آژانس داده شده، اما قرار نیست فعلا گوش شنوایی برای آن‌ها وجود داشته باشد.

بر اساس آن چه خراسان در این سند دیده، در آخرین بخش این قطعنامه نیز خواسته آن‌ها بیان شده و آمده است: «ضمن حمایت کامل از تلاش‌های مستمر آژانس با هدف ارائه اطمینان از ماهیت منحصراً صلح آمیز برنامه هسته‌ای ایران، ابراز نگرانی عمیق از مسائل مربوط به این سه مکان با وجود تعاملات متعدد بین آژانس و ایران به دلیل «عدم همکاری اساسی» ایران بیان می‌شود و از ایران می‌خواهد (Calls upon) برای انجام تعهدات قانونی خود فوراً اقدام کند و بلافاصله پیشنهاد مدیرکل برای تعامل بیشتر را به منظور شفاف سازی و حل و فصل همه مسائل پادمانی باقی مانده بپذیرد.» ظاهرا بانیان قطعنامه اخیر هیچ اطلاعی از سه دور مذاکرات گسترده و متنوع ایران با آژانس در دو ماه گذشته نداشته اند که همچنان خواهان اقدام فوری ایران هستند. همچنین اگرچه در آخرین ساعات ارائه پیش نویس به آژانس عبارت «عدم همکاری سیستماتیک» (systematic insufficient cooperation) که مغرضانه بوده و بیانگر عمدی و حساب شده بودن همکاری نکردن ایران با آژانس است، تغییر کرده و به عبارت «عدم همکاری اساسی» (substantiv insufficient cooperation) تبدیل شده، اما باز هم از قبح کار کم نکرده و مخالف رویه حاکم بر روابط تهران و وین و توافقات کتبی و شفاهی بین ایران و آژانس است. آن چه از متن این قطعنامه به دست می‌آید این است که طرف غربی در این مرحله علاقه‌ای به افزایش شدید تنش‌ها ندارد و در فحوای متن قطعنامه نیز سعی کرده از کلمات تند و محکم بپرهیزد.

دیروز نیز خبرنگار «فارین پالیسی» خبر داد که لحن این پیش‌نویس تند نیست و در آن هیچ اشاره‌ای به ارجاع این موضوع به شورای امنیت سازمان ملل نشده است. با وجود این همان طور که مقامات ایرانی نیز تصریح کردند، صدور قطعنامه فی نفسه کاری غلط و مخرب در روند مذاکرات خواهد بود که بی پاسخ نمی‌ماند و متناسب با آن واکنش ایران را در پی خواهد داشت، واکنشی که طیف متنوعی از اقدامات فنی و همکاری‌های نظارتی را می‌تواند در برگیرد. طرف مقابل باید بداند هزینه صدور قطعنامه در میانه توافقی که به اذعان همه طرف‌ها بیش از ۹۰ درصد آن انجام شده، چه میزان است تا به فکر تکرار چنین خطای محاسباتی در نشست‌های بعدی شورای آژانس با اهدافی مخرب‌تر نباشد.

منبع: خراسان