افزایش کوچ مستاجران به مناطق ارزان تر تهران

رویداد۲۴ مریم بهنام راد- بازار مسکن تهران، تابستان را با یک موج تورمی گسترده آغاز و با همین تورم به پایان می‌رساند به طوری که برخلاف ماه‌های گذشته، همه مناطق ۲۲گانه تهران با افزایش قیمت متوسط از دو تا ۱۴ درصدی مواجه شده‌اند.

علی رغم وعده خاندار شدن مردم از سوی دولت سیزدهم، امروز بخش زیادی از هزینه‌های سبد معیشت اقشار کم درآمد و متوسط را هزینه‌های مسکن و اجاره بها به خود اختصاص می‌دهد و مسکن از جمله دغدغه‌های اساسی کارگران و حقوق بگیران به شمار می‌رود.

بر اساس جدیدترین آمار منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران در خصوص تحولات بازار مسکن، طی تیر ۱۴۰۱ متوسط وزنی قیمت آپارتمان‌های مسکونی فروش رفته در مناطق ۲۲ گانه شهر تهران به ۴۴ میلیون و ۸۴۰ هزار تومان رسید. در حالی که منطقه یک با متوسط قیمت ۸۴ میلیون و ۵۲۲ هزار تومان بیشترین و منطقه ۱۷ با ۲۲ میلیون و ۸۹۰ هزار تومان کمترین قیمت مسکن را داشته‌اند.

شهریور ماه سال گذشته بانک مرکزی طی ابلاغی سقف وام ساخت و خرید مسکن از محل اوراق حق تقدم در تهران از ۲۰۰ میلیون تومان برای زوجین را به ۴۰۰ میلیون تومان افزایش داد. وام تعمیر یا همان جعاله که پیش از این برای تهرانی‌ها ۴۰ میلیون تومان بوده به ۸۰ میلیون تومان افزایش یافت.

اما به برکت این تغییر در پرداخت میزات تسهیلات، رشد قیمت خانه در تهران نیزاز حرکت نه ایستاد و هر روز بر قیمت هر متر مربع افزوده شد.

تورم در بازار مسکن می‌تازد

آمار ارایه شده از سوی مرکز آمار تیرماه امسال قیمت مسکن در کل کشور نسبت به ماه گذشته ۳.۸ درصد و نسبت به ماه مشابه سال قبل ۳۱.۸ درصد افزایش داشته است. تورم مسکن در ۱۲ ماهه منتهی به تیرماه امسال نیز ۲۷.۹ درصد اعلام شد. درخصوص تورم سالیانه مسکن کل کشور در تیرماه ۱۴۰۱ نیز آمار از رشد حدود ۲۸ درصد حکایت دارد.

این در حالی است که گزارش میدانی نشان می‌دهد؛ وضعیت تورم مسکن خیلی بیشتر از آمار اعلام شده است. هرچند همواره در شیوه آمارگیری بانک مرکزی و مرکز آمار ایران از تحولات بازار مسکن تهران اختلاف وجود دارد، اما نتایج گزارش‌های هر دو مرجع روند تغییرات بازاررا نزدیک به هم نشان می‌دهد و هر دو از تکانه‌های تورمی بازار مسکن در فصل تابستان۱۴۰۱ حکایت دارند.

تجمیع شرایط دشوار اقتصادی در بخش مسکن

تظاهر به آرامش در بازار نمی‌تواند مشکل مسکن مردم را حل کند.

فرشید پورحاجت دبیر کانون سراسری انبوه سازان پیش‌تر در گفتگو با اقتصاد ۲۴ گفته است؛ با توجه به شرایط سخت اقتصادی این خانوار‌ها علیرغم تمایل به زندگی در مسکن شخصی، به بستر‌های استیجاری سوق پیدا کرده اند. ۳۶ درصد خانوار کشور که طیف ۸ میلیون نفری را تشکیل می‌دهد از مسکن‌های استیجاری استفاده می‌کنند و طی سال‌های اخیر شرایط برای این خانوار‌ها بسیار سخت‌تر شده است. در فرایند ۱۰ ساله، سکونت بیش از ۵۰ درصد خانوار‌ها در مسکن‌های استیجاری رشد داشته است.

به گفته این فعال بخش صنعت ساختمان؛ کاهش تولید مسکن عامل اصلی گرانی در بخش اجاره بهای این کالا شده است. تمایل تولید مسکن در بخش خصوصی به دلیل تجمیع شرایط دشوار اقتصادی بسیار کاهش یافته وعدم حمایت، تسهیل وبهبود فضای کسب و از همه مهمتر ارائه آمار‌ها به دور از واقعیت از سوی متولیان بخش مسکن، دلیلی برای ریزش استقبال بخش خصوصی از تولید مسکن شده است.

بیشتربخوانید: تاثیر برجام بر قیمت مسکن/ منتظر ارزانی خانه باشیم؟

کوچ اجباری مستاجران شدت گرفت

در همین رابطه هادی سرخوش، یکی از فعالان بازار مسکن درگفتگو با اقتصاد ۲۴ می‌گوید: مستاجران و متقاضیان خرید مسکن دیگر هیچ امیدی به سیاست‌های دولت ندارند ودیگر به شعار کاهش نرخ اجاره بها و قیمت خانه در تهران اعتماد نمی‌کنند.

وی گفت: تابستان امسال افزایش قیمت مسکن و اجاره مسکن رکود زد و همین موضوع باعث کاهش معاملات مسکنی در سطح شهر تهران شده است.

به گفته این فعال بازار؛ وضعیت اجاره بها به گونه‌ای تغییر کرده که بسیاری از مستاجران اقدام به جابجایی‌های منطقه‌ای کرده اند. امسال خیلی از مشتریان بنگاه‌های معاملاتی در محله‌های مرکز و پایین شهرتهران متقاضایان جدید جهت اجاره مسکن داشتند.

وی ادامه داد: به غیر از مناطق ۱ و ۲ بیشتر مستاجران در مناطق دیگر شهر تهران به دلیل گرانی بیش از درآمد ناچار به کوچ اجباری به منطقه‌های ارزان‌تر و مرکز شهر داشتند.

این فعال بازار مسکن تأکید داشت: البته انتقال مستاجران به مناطق ارزان‌تر از چند سال گذشته آغاز شده، اما امسال این روند بسیار شدت گرفته تا حدی که بازار اجاره در مناطق مرکزی و پایین شهر به مراتب از مناطق بالای شهر تهران بهتر بود.

سرخوش گفت: تابستان امسال بیش از ۴۰ درصد مستاجران شهر تهران نتوانستند قرارداد خانه‌های استیجاری خود را در مناطق نسبتاً خوب شهر تمدید کنند و به ناچار به مناطق مرکز و پایین‌تر شهر روی آورده اند.

به گفته این فعال بازار؛ ریزش چنین تقاضای اجاره مسکن در مناطق متوسط شهر تهران پیامد خوبی برای بازار ندارد و احتمال افزایش این نوع جابجایی‌ها حتی در فصل پاییز و زمستان پیش رو نیز وجود دارد.