گشت ارشاد؛ از دوره احمدی نژاد تا رئیسی
رویداد۲۴ همه چیز از پاییز سال ۸۴ آغاز شد، روزی که سردار طلایی رئیس پلیس وقت تهران در جمع خبرنگاران از راهاندازی گشتی در تهران خبر داد که قرار بود افراد بدحجاب را ارشاد کند.
همزمان با انتشار خبر فعالیت گشت ارشاد در تهران، رئیس پلیس وقت، مصاحبه خود را ابتدا تکذیب کرد، اما کمکم با استقرار ونهایی در سطح شهر با عنوان گشت ارشاد مردم متوجه شدند که نهاد جدیدی برای بررسی وضع پوشش آنها تشکیل شده و عدهای فکر کردند که بار دیگر کمیته به خیابانها آمده است.
این گشتها در ابتدا به برخی دختران بیحجاب تذکر داده و افرادی که از نظر آنها و شاخصهای پلیس جزو بیحجابان محسوب میشدند سوار ون کرده و به محل پلیس مفاسد اجتماعی در خیابان وزرا میبردند.
تغییر نام گشت ارشاد
چندی بعد گشتهای ارشاد زیر نظر پلیس اطلاعات و امنیت قرار گرفته و تبدیل به پلیس امنیت اخلاقی شد. همچنین گشتهای ارشاد تغییر نام دادند و با نام "گشتهای امنیت اخلاقی" فعالیت خودشان را ادامه دادند.
فعالیت گشت در دوره احمدی نژاد
در در دوره محمود احمدینژاد گشتهای ارشاد نه بهصورت گسترده، اما در برخی مراکز تهران حضور داشتند. در سالهای پایانی دولت احمدینژاد، حضور گشت ارشاد در مقابل مراکز خرید، میدانهای اصلی و مراکز تفریحی گسترش زیادی یافت تا حدی که رئیسجمهور وقت در مجلس نسبت به موضوع و فعالیت گشت ارشاد بار دیگر نارضایتی خودش را اعلام کرد.
اما پلیس بدون توجه به سخنان رییس شورای عالی امنیت ملی، گشتها را پرقدرت در تهران فعال نگه داشت.
کمرنگ شدن گشت ارشاد در دولت حسن روحانی
با روی کار آمدن حسن روحانی در سال ۹۲، حضور گشت ارشاد کمی فروکش کرد و بههمین خاطر بسیاری فکر کردند برای همیشه این گشت به اتمام رسیده است، اما بعد از اتفاقات سال ۹۶ بار دیگر برای مدتی گشتها در خیابانها ظاهر شدند و با افرادی که از نظر خودشان بدحجاب یا بیحجاب بودند برخورد میکردند.
این موضوع، اما بلافاصله با واکنش سریع دولت روحانی روبرو شد و گشتها بار دیگر به پارکینگ رفته و بهجز چند نقطه شهر دیگر هیچ ردی از گشت ارشاد وجود نداشت.
فعالیت گسترده گشت ارشاد در دولت رئیسی
چند روز بعد از اینکه ابراهیم رئیسی در سال ۱۴۰۰ به ریاستجمهوری ایران رسید اعلام کرد که گشت ارشاد متعلق به مدیران است و اگر مدیران تخلف کنند با آنها برخورد میکنیم.
فقط چند روز بعد از این سخنان و روی کار آمدن دولت جدید کافی بود تا تمام شهر را گشت ارشاد به قرق خود درآورد. در هر محله، خیابان، مراکز خرید و میدانهای بزرگ ونهای جدید گشت ارشاد مستقر شده بودند.
برخوردهای خشن برخی از نیروهای گشت ارشاد یا همان امنیت اخلاقی باعث شد تا فیلمهای بسیاری منتشر و انتقادات از آنها بالا گیرد. نمونههای بسیاری در فضای مجازی وجود داشت که از جمله آن میتوان به فیلم سعادتآباد و نالههای یک مادر برای آزادی دختر بیمارش اشاره کرد، اما موضوع مهم جان باختن مهسا امینی دختر ۲۲ ساله کرد در محل پلیس امنیت اخلاقی بود که باعث شد بار دیگر همه به این وضع اعتراض کنند و خواستار جمعآوری کامل گشت ارشاد و برخی نیز پا را فراتر گذاشته و خواستار آزادی حجاب شدند.
با توجه به اظهارات ضدونقیض پلیس در این رابطه و خالی کردن پشت آن از سوی تمام دستگاههای مسئول در قانون عفاف و حجاب، پلیس بهعنوان عامل این اقدام و عامل و آمر مرگ مهسا امینی در اذهان عمومی شناخته شد. مرگ مهسا امینی بهحدی تاثیرگذار بود که چندین استان کشور شاهد ناآرامیهای بسیار شده است.
به گزارش جامعه ۲۴، بهنظر میرسد با مرگ این دختر جوان و بیگناه شاهد تغییرات گسترده در نیروی انتظامی، گشتهای ارشاد و حتی برچیدهشدن آن خواهیم بود. بهنظر میرسد مسئولان فرهنگی و سیاسی کشور نیز به این نتیجه رسیدهاند که برخوردهای گشت ارشاد بههیچوجه کارساز نیست و باید در کارکرد آن تجدیدنظر اساسی صورت گیرد.