خطر گرما بیشتر کدام مناطق جهان را تهدید می‌کند؟

رویداد۲۴ دمای هوا در هفته‌های اخیر، در سراسر جهان افزایش یافته و موج‌های گرما در شهر‌های مختلف از ایالات‌متحده آمریکا تا چین را فرا گرفته است.

گردشگران در رم، در مکان‌هایی با رسیدن به رکورد ۴۰ درجه سانتی‌گراد دچار گرمازدگی شدید شدند. دمای هوا در مراکش به ۴۶.۸ درجه سانتی‌گراد رسید. پکن با بیست و هشتمین روز متوالی خود در بالای ۳۵ درجه سانتی‌گراد، نقطه عطف بدی را رقم زد و فینیکس آمریکا یک رکورد دمای تقریباً ۵۰ ساله را شکست، زیرا گنبد گرمایی بر روی بیشتر مناطق جنوبی ایالات‌متحده مستقر شد.

انتظار می‌رود امواج گرمای بی‌سابقه با تشدید تغییرات اقلیمی در سراسر جهان، شایع‌تر شوند و ردپایی از اختلالات شهری و اغلب مرگ را بر جای بگذارند، اما کارشناسان می‌گویند شهر‌ها که به ویژه مستعد گرم شدن هستند، می‌توانند با کاشت درختان، بازیابی آب و استفاده از راه‌حل‌های طبیعی دیگر، برخی از بدترین اثرات موج گرما را از بین ببرند.

محققان اظهار کردند که دنیای طبیعی راه‌های بسیار پایدار و مقرون به صرفه‌ای برای کاهش دما ارائه می‌دهد.

کارشناسان آب‌وهوا از مدت‌ها قبل نسبت به افزایش دما و افزایش خطرات برای سلامت انسان هشدار داده‌اند. گزارش هیات بین‌دولتی تغییرات آب‌وهوا در سال ۲۰۲۲ تصویری تلخ از گرمایش جهانی کنترل نشده مانند افزایش موج گرما، فصول گرم طولانی‌تر و فصول سرد کوتاهتر ترسیم کرد.

شهر‌هایی که ۵۵ درصد از جمعیت جهانی را در خود جای داده‌اند، می‌توانند داغ شوند. آن‌ها معمولاً ۵ تا ۹ درجه سانتی‌گراد گرمتر از مناطق روستایی هستند.

اگر بشریت تا سال ۲۰۵۰، به‌طور چشمگیری انتشار گاز‌های گلخانه‌ای تغییر دهنده آب وهوا را کاهش ندهد، نزدیک به ۱۰۰۰ شهر متوسط تابستان ۳۵ درجه سانتی‌گراد را تجربه خواهند کرد که تقریباً سه برابر عدد فعلی است. جمعیت شهری در معرض این دما‌های بالا می‌تواند ۸۰۰ درصد افزایش یابد و تا اواسط قرن به ۱.۶ میلیارد نفر برسد.

۳.۵ میلیارد نفر تا سال ۲۰۷۰ به شدت تحت تأثیر گرما قرار خواهند گرفت که ۱.۶ میلیارد نفر از آن‌ها در مناطق شهری زندگی خواهند کرد. گرمای شدید اغلب کشنده است. مطالعه جدیدی در مجله Nature Medicine نشان داد که تنها در اروپا، بیش از ۶۱ هزار مرگ‌ومیر ناشی از گرما در تابستان گذشته رخ داد که بسیاری از آن‌ها در شهر‌ها بودند.

داده‌ها نشان می‌دهد که کاشت درختان در خیابان‌های شهر باعث می‌شود ۷۷ میلیون نفر در روز‌های گرم یک درجه سلسیوس در دمای خنک بسر ببرند. در یک روز آفتابی معمولی، یک درخت می‌تواند چند صد لیتر آب را تعریق کند که نشان‌دهنده اثر خنک‌کننده‌ای معادل دو دستگاه تهویه مطبوع خانگی است که به مدت ۲۴ ساعت کار می‌کنند.

جنگل‌های شهری و پارک‌های بزرگ نیز با بالا بردن هوای گرم از سطح زمین و پراکنده کردن هوای خنک، تقریباً یک کیلومتر فراتر از محدوده‌های خود، مزایای خنک‌کننده را ارائه می‌کنند. اتصال فضا‌های سبز راهرو‌های بادی ایجاد می‌کند که دمای محلی را کاهش می‌دهد.

کارشناسان می‌گویند: شهر‌ها باید همراه با راه‌حل‌های طبیعی، راه‌های دیگری برای خنک کردن خود بدون تغذیه بحران آب‌وهوا بیابند که می‌تواند شامل انتقال به انرژی‌های تجدیدپذیر، گنجاندن سرمایش غیرفعال در ساختمان‌ها و ایجاد تغییراتی در خیابان‌ها و ساختمان‌هایی باشد که گرما را منعکس و باد را تشویق می‌کنند.

میانگین دمای جهانی نسبت به دوران پیش از صنعتی شدن ۱.۱ درجه سانتی‌گراد افزایش یافته است. شهر‌ها علاوه بر گرمای شدید، با چالش‌های دیگری از جمله کمبود انرژی، مسکن گران، آلودگی هوای مزمن و غیبت یا فروپاشی خدمات عمومی مواجه هستند و شهر‌های «مقاوم در برابر حرارت» به حل بسیاری از این بحران‌ها کمک می‌کنند.

کارشناسان اظهار کردند: برای شهر‌ها بسیار مهم است که برنامه‌ریزی برای آینده‌ای با گرمای شدید را آغاز کنند.