مشخصات موشک کروز ابومهدی
رویداد۲۴ حسین فلاحی: موشک ابومهدی یک موشک کروز دوربرد زمین به زمین و ضد کشتی ایرانی است که توسط سازمان صنایع هوافضا (AIO) وزارت دفاع ایران ساخته شده است. این موشک اولین موشک کروز تهاجمی زمینی ایران (LACM) است که قابلیت اجرای هر دو ماموریت ضد کشتی و حمله زمینی را دارد. این موشک در 20 آگوست 2022 رونمایی شد و در سال 2023 به تولید انبوه رسید.
موشک کروز ابومهدی در پروژه مشکات توسعه و ساخته شد. پروژه مشکات پروژه ای است که در آن موشک کروز روسی KH-55 توسط ایران مهندسی معکوس شده است. بر این اساس ابتدا موشک کروز یاعلی با برد 700 کیلومتر، سپس موشک های کروز سومار با برد 700 کیلومتر، هویزه با برد بیش از 1300 کیلومتر و در نهایت نسخه کروز ضد کشتی به نام «ابومهدی» با برد بیش از 1000 کیلومتر ساخته شد. پروژه مشکات یک موشک کروز دوربرد دیگر نیز دارد که هنوز به صورت رسمی رونمایی نشده و هیچ تصویری از آن وجود ندارد.
بیشتر بخوانید:
مشخصات موشک ضد تانک ایرانی طوفان
مشخصات فنی جنگنده آموزشی یاک ۱۳۰
رتبه نیروی دریایی ایران در جهان
موشک کروز ابومهدی اولین موشک کروز نیروی دریایی ایران با برد 1000 کیلومتر است که می تواند هم علیه دریا و هم در برابر دریا مورد استفاده قرار گیرد. این موشک می تواند از پرتابگرهای زمینی ثابت و متحرک و کشتی های جنگی پرتاب شود. از این رو این موشک با چنین بردی در زمره موشک های کروز استراتژیک به حساب می آید. شایان ذکر است که کشورهای معدودی توانایی ساخت داخل چنین موشک کروز در این برد و برد بیشتر را دارند و سایر کشورها باید هزینه های گزافی برای خرید بپردازند. برای مثال موشکهای کالیبر روسی، تاماهاوک آمریکا و موشکهای کروز MdCN فرانسوی در این دسته قرار میگیرند.
تاریخچه موشک کروز ابومهدی
به گزارش رویداد۲۴ موشک کروز دوربرد «شهید ابومهدی المهندس» برای اولین بار همراه با موشک بالستیک «شهید حاج قاسم» در 29 مرداد 1399 به مناسبت روز صنعت دفاعی ایران رونمایی شد. امیر حاتمی وزیر دفاع وقت در مراسم رونمایی از این موشک کروز بیش از 1000 کیلومتر عنوان کرد و در زمان رونمایی فیلمی از آزمایش شلیک موشک ابومهدی منتشر شد که روی آن عبارت طلایه نوشته شده است. با توجه به روند نامگذاری موشکهای کروز از سومار، هویزه و سپس پاوه، استفاده از نام مناطق جنگی جنگ عراق و ایران بر روی موشکهای کروز زمینی ایران، امری رایج در ایران است. اما با شهادت این فرمانده برجسته مقاومت، ابومهدی المهندس، ایران نام این شهید را بر روی اولین موشک کروز حمله زمینی کشور قرار داد.
این موشک با تغییراتی در قسمت موتور و با نام جدید در چهارم تیرماه ۱۳۹۲ طی مراسمی مجددا رونمایی شد و خط تولید انبوه آن توسط وزارت دفاع ایران به طور رسمی افتتاح شد. همچنین در این مراسم موشک ابومهدی رسماً وارد خدمت یگان های رزمی سپاه و ارتش شد.
طراحی موشک کروز ابومهدی
موشک کروز دوربرد ابومهدی در طراحی خود از ویژگی های موشک های کروز سومار و هویزه استفاده کرده است. با توجه به تصاویر منتشر شده قسمت های مختلف موشک ابومهدی به شرح زیر قابل بررسی است
رادار اصلی موشک در دماغه قرار دارد و بعد از رادار محفظه یا کابینی برای کامپیوتر در نظر گرفته شده است. بعد از رادار کلاهک قرار دارد که با عبارت WARHEAD CABIN روی موشک مشخص می شود. موشک کروز ابومهدی از کلاهک نافذ با کلاهک 410 کیلوگرمی پر انفجار استفاده می کند که می تواند صدمات زیادی به هدف وارد کند. بعد از کلاهک، رادار تشخیص زمین و سایر سامانه های هدایت موشک قرار دارد.در قسمت میانی، بال های موشک و مخزن سوخت قرار دارند. این موشک دارای ساختار بال های تاشو است که امکان قرارگیری آن را در داخل کانتینرهای پرتاب دریا و خشکی فراهم می کند. بالهای ابومهدی از طرحی مربعی با نوک گرد استفاده میکند که کاملاً مشابه طرح قبلی است.
مخزن سوخت و بالها در یک قسمت قرار می گیرند و مخزن سوخت تا موتور موشک امتداد می یابد و موتور زیر موشک قرار می گیرد. موتور ابومهدی در زمان رونمایی اولیه در آگوست 2020 شبیه موتور موشک کروز هویزه بود. اما در نسخه ای که در سال 2023 رونمایی شد و به تولید انبوه رسیده است از موتور متفاوتی استفاده شده است. نام این موتور به صورت رسمی اعلام نشده است اما می توان حدس زد که این موتور یک موتور توربوجت بهینه شده (احتمالا از نوع طلوع) با شرایط پروازی مشابه مدل رونمایی اولیه باشد.
در انتهای موشک، باله های کنترلی و تقویت کننده موشک وجود دارد. باله های کنترلی وظیفه تغییر جهت موشک را بر عهده دارند. موشک کروز ابومهدی از یک تقویت کننده بزرگ با پایه های توری جمع شونده مانند مدل هویزه و سومار استفاده می کند.
در مورد موشک ابومهدی، با توجه به برد بالای موشک و درگیری با اهداف دریایی متحرک، دو موضوع بسیار حیاتی است. موضوع اول شناسایی اولیه هدف و موضوع دوم هدایت موشک به سمت هدف متحرک است.
شناسایی هدف در دریا و تصحیح مسیر پروازی موشک نسبت به هدف متحرک:
موشک کروز ابومهدی 1000 کیلومتر برد دارد که قطعا پیمودن چنین مسافتی بیش از یک ساعت زمان می برد. با توجه به اینکه این موشک کروز بر اساس موشک KH55 طراحی شده و KH55 سرعتی در حدود 700 کیلومتر بر ساعت دارد پس احتمالاً کروز ابومهدی سرعتی تقریباً برابر با این موشک خواهد داشت و این یعنی حدود 85 طول می کشد.
اگر کشتی با سرعت 32 گره (حدود 60 کیلومتر در ساعت) حرکت می کند، پس از شلیک، موشک حدود 85 کیلومتر از محل اولیه خود حرکت کرده است و یافتن چنین شیئی فراتر از توانایی رادار جستجوگر کوچک موشک است.
یکی از روش های حل این مشکل استفاده از هلیکوپتر، جت جنگنده، قایق تندرو یا پهپاد است. همه این اقلام در خطر کشف و نابودی هستند. با این حال، استفاده از پهپادهای مخفی مانند شاهد-171 احتمال موفقیت در شناسایی و تعقیب کشتی را بسیار افزایش می دهد.
مشخصات کلی موشک کروز ابومهدی:
نوع: موشک کروز حمله زمینی و ضد کشتی
رونمایی: 20 آگوست 2020
مبدا: ایران
سازنده: سازمان صنایع هوافضا (AIO)
طول: 600 سانتی متر
طول بال ها: 310 سانتی متر
قطر: 55 سانتی متر
وزن: 1650 کیلوگرم
کلاهک: 410 کیلوگرم HE
دقت: 3 متر CEP
برد: بیش از 1000 کیلومتر
ارتفاع پرواز: زیر 50 متر
راهنما: GPS/INS – TERCOM – ARH/PRH
موتور: توربوجت
سرعت: حدود 700 کیلومتر بر ساعت
سکوی پرتاب: پرتابگرها و کشتی های زمینی ثابت و متحرک