بورس در هاله‌ای از ابهام

رویداد۲۴ مهدی رضایتی، تحلیلگر بازار سرمایه در این‌خصوص گفت: بازار سرمایه در هفته‌ای که گذشت راکد بود. با توجه به اینکه سال‌مالی حدودا نیمی از کار گزاری‌ها، شهریور ماه است و در پایان این ماه تسویه اعتباری دارند، علاوه‌بر این برخی از حقوقی‌ها به دلیل شناسایی سود نیز فروش‌هایی که البته عمدتا بلوکی است را انجام می‌دهند، جو فروش این دو موضوع همیشه بر بازار سرمایه تاثیر می‌گذارد.

وی با تاکید بر اینکه در هفته آخر شهریور شاهد فشار عرضه خاصی در بازار نبودیم، گفت: بازار فقط منفی خورد و اصلاح جزئی هم به دلیل نبود خریدار است. همان‌طور که دیدیم شاخص هم تغییر خاصی نداشت و فقط سهام نوسان جزئی داشتند. ارزش معاملات چهار‌هزار میلیارد‌تومان روی شاخص‌کل دو‌میلیون و صدهزار واحد عملا به‌معنای رکود بازار است و این یعنی پولی خارج از بازار معامله نمی‌شود و بازاری‌ها در حال دست به‌دست‌کردن سهام هستند.

این تحلیلگر ادامه داد: دلیل هم این است که هنوز خیلی از مسائل درون و بیرون از بازار که تاثیر قابل‌توجهی بر وضعیت دارند، تعیین‌تکلیف نشدند. برای مثال در صنعت پالایشی هنوز مسائل زیادی مبهم باقی مانده‌است. نرخ تسعیر ارز فرآورده‌های اصلی نفت هنوز مشخص نشده‌است و فرمول محاسبه نرخ نفت تحویلی به پالایشگاه‌ها نیز هنوز قطعی نیست. روز گذشته خبری مبنی‌بر نرخ لوب کات منتشر شد که نشان‌داد تا حدی در حال شفاف‌سازی آن هستند، اما تعیین‌تکلیف نرخ چند فرآورده دیگر هنوز باقی مانده‌است. رضایتی گفت: علاوه‌بر این حتی تاریخ اعمال تسعیر ارز فرآورده‌های اصلی هم هنوز مشخص نشده‌است. علاوه‌بر ابهامات پالایشی‌ها همیشه در اواخر شهریور ماه نرخ تسعیر دارایی ارزی بانک و بیمه هم مشخص می‌شد که این موضوع نیز هنوز مشخص نشده‌است. نحوه تسویه‌بدهی دولت با تولیدکنندگان اوره نیز هنوز مشخص نیست و اوره‌سازان نمی‌دانند خبر خوبی در راه آن‌ها هست یا نه. در صنعت خودرو نیز سایپا افزایش قیمت خود را اعلام کرد، اما ایران‌خودرو هنوز اعلام نکرده است. قیمت خرید تضمینی گندم نیز افزایش داشته که این موضوع روی قیمت چغندر، شکر، دانه‌های روغنی و نهاده‌های دامی تاثیر می‌گذارد.

این تحلیلگر بازار سرمایه اظهار کرد: معمولا شهریور و مهر، زمان پرخبری برای بازار سهام است و قیمت بسیاری از محصولات مشخص می‌شود، بنابراین هرچه به اواخر مهر یا حتی آبان نزدیک شویم شرایط بهتر خواهد شد، چون از یک‌طرف گزارش‌های عملکرد ماهانه، سه‌ماهه تابستان و ۶ ماهه ابتدایی سال‌منتشر می‌شود و از طرف دیگر ابهاماتی که به آن‌ها اشاره شد نیز به‌تدریج رفع خواهد شد. انتظار می‌رود عمده صنایع گزارش‌های خوبی منتشر کنند و این موضوع می‌تواند جو مثبتی در بازار ایجاد کند.

رضایتی گفت: از طرفی قیمت نفت افزایش قابل‌توجهی داشته و قیمت نفت فقط پالایشی‌ها را تحت‌تاثیر قرار نمی‌دهد. اگر قیمت سوخت بالا برود، هزینه حمل‌ونقل در سطح جهانی و با فاصله از قیمت کامودیتی‌ها افزایش پیدا خواهد کرد و همه این‌ها به‌نظر شرایط مثبتی را برای بازار به‌وجود خواهد آورد.

احتمال رشد بازار در سایه دلار

برزو حق‌شناس، دیگر تحلیلگر بازار سرمایه نیز با اشاره به اینکه بورس از وضعیت کلی اقتصاد تبعیت می‌کند، گفت: وقتی رکود در تمام بازار‌ها و اقتصاد حاکم است، بازار سرمایه نیز طبیعتا راکد می‌شود. در حال‌حاضر بازارساز تمام بازار‌ها را سرکوب می‌کند و بازار سرمایه هم مانند تمامی بازار‌ها است و دولت تمایل به ثبات آن دارد. وی افزود: در این میان بورس بیشتر از تصمیمات دولت تاثیر می‌گیرد چراکه حدود ۸۰‌درصد بازار سرمایه دست نهاد‌های دولتی و شبه‌دولتی است و این موضوع خود را در وضعیت بازار نشان می‌دهد. درست یا غلط بودن این موضوع الان محل بحث نیست و قطعا دولت هم دلایل خاص خود را برای این موضوع دارد.

حق شناس اظهار کرد: درخصوص روند بازار سرمایه در مهرماه باید گفت چنانچه در حوزه سیاست خارجی دولت توانایی این را داشته‌باشد که توافقی در حوزه برجام حاصل کند و خبر مثبتی در این‌خصوص بیاید، توان این را پیدا می‌کند که تا پایان سال‌تمام بازار‌ها را با ثبات نگه دارد، اما چنانچه خبری نیاید، از نیمه دوم سال به‌تدریج دلار روند افزایشی می‌گیرد و سایر بازار‌ها از جمله بازار سرمایه تحت‌تاثیر افزایش نرخ دلار روند صعودی خواهند گرفت.

این تحلیلگر افزود: واضح آنکه ما منتظر رشد بازار در نتیجه رشد اقتصادی و تغییر نگاه دولت به بازار سرمایه نیستیم. دولت تمایل دارد تمام بازار‌ها را ثابت نگه دارد و همین دیدگاه را نسبت به بازار سرمایه نیز دارد، اما چنانچه کنترل قیمت دلار از دست دولت خارج شود و دلار رشد کند، بازار به‌تبع آن رشد خواهد کرد. این موضوع نیز به سیاست خارجی ما وابسته است. برای مثال قیمت دلار باخبر تبادل زندانیان مقداری افت داشت. این نشان می‌دهد چشم بازار دلار به سیاست خارجی است، در نتیجه سیاست خارجی اگر مبنی‌بر توافق یا شروع مذاکرات باشد، دست دولت را برای سرکوب دلار و به‌تبع آن سایر بازار‌ها بازخواهد گذاشت و اگر چنین اتفاقی نیفتد، شاهد بهبود در بازار دلار و بازار سرمایه خواهیم بود.