زوال عقل چیست؛ هشداردهنده‌های آن را باید بدانید!

رویداد۲۴ یک موسسه خیریه اعلام کرد که از هر ۱۰ مورد مرگ در بریتانیا، یک مورد به دلیل زوال عقل و آلزایمر رخ می‌دهد.

موسسه پژوهشی آلزایمر بریتانیا که هدفش یافتن درمانی برای این بیماری است، درخواست کرده است هر دارویی که برای درمان این بیماری «ایمن و موثر» محسوب می‌شود، در سریع‌ترین زمان ممکن در اختیار سازمان ملی خدمات سلامت (ان‌اچ‌اس) قرار بگیرد.

پژوهش آن‌ها نشان داد که ۷۴ هزار و ۲۶۱ نفر در سال ۲۰۲۲ بر اثر زوال عقل و آلزایمر (شایع‌ترین شکل زوال عقل) جانشان را از دست داده‌اند. در سال ۲۰۲۱، این رقم ۶۹ هزار و ۱۷۸ نفر بود.

سخنگوی سازمان خیریه تخصصی پرستاری زوال عقل در بریتانیا گفت: «نشانه‌های آلزایمر معمولا در بدو امر خفیف است و به‌مرور وخیم‌تر می‌شود. ممکن است در حافظه، تمرکز و گفتار مبتلایان مشکلاتی به وجود آید؛ این امر ممکن است باعث شود فرد از محافل اجتماعی و خانوادگی کناره‌گیری کند.»

اینجا برخی از نشانه‌های هشداردهنده زوال عقل و آلزایمر را که همه باید بدانند، آورده‌ایم:‌

تغییر خلق‌وخو از نشانه‌های زوال عقل

به گفته سازمان خدمات ملی سلامت، زوال عقل بخشی از روند طبیعی پیری نیست و نشانه‌های دیگری وجود دارد که فرد باید آن‌ها را به خاطر بسپارد، از جمله تغییر خلق‌وخو.

بیشتر بخوانید: توصیه‌های کاربردی در مواجهه با آلودگی هوا

اما ممکن است افراد این نشانه‌ها را بی‌درنگ تشخیص ندهند و احتمال دارد خانواده و دوستان تا مدتی متوجه آن نشوند یا آن را جدی نگیرند. در برخی افراد این نشانه‌ها ثابت می‌مانند و بدتر نمی‌شوند. سایر افراد مبتلا به اختلال شناختی خفیف (ام‌سی‌آی) به مرور زمان به زوال عقل مبتلا می‌شوند.

دشواری در انجام وظایفی آشنا

یکی از بارزترین نشانه‌های زوال عقل کاهش توانایی در انجام و تکمیل وظایف روزمره است. ممکن است فرد مبتلا به زوال عقل قادر به یافتن مسیر همیشگی خود نباشد و یا چگونگی انجام بازی مورد علاقه خود را فراموش کند. به طور معمول، اجرای کاری همیشگی عمیقا در فعالیت نورونی ریشه دارد و یک نفر می‌تواند بدون فکر کردن کاری را انجام دهد. هر گونه تغییر قابل مشاهده در توانایی فرد برای انجام وظایف روزمره باید به دقت بررسی شود.

مشکلات جدید هنگام برقراری ارتباط

افراد مبتلا به زوال عقل اغلب در دنبال کردن یک گفتگو دچار مشکل می‌شوند. آن‌ها ممکن است به تعامل خاتمه دهند، این که درباره چه چیزی صحبت کرده اند را فراموش کنند و حرف‌های پیشین خود را تکرار کنند، یا هیچ ایده‌ای برای ادامه گفتگو نداشته باشند. چالش‌های واژگانی از جمله ناتوانی در یافتن واژه درست نیز شایع هستند.

کناره گیری از فعالیت‌های اجتماعی یا کاری

هنگامی که یک نفر چالش‌های شناختی که به واسطه زوال عقل شکل می‌گیرند را تجربه می‌کند، ممکن است به تدریج خود را از فعالیت‌های کاری یا اجتماعی کنار بکشد. بخشی از این کناره گیری و انزوا ممکن است با تغییرات شخصیتی، ترس، یا عدم پذیرش مرتبط باشد.

از دست دادن حافظه مخل زندگی روزمره

بار دیگر عامل کلیدی «مخل زندگی روزمره» است. فراموشی برای همه ما رخ می‌دهد، اما به ندرت این فراموشی‌ها به طور قابل توجهی زندگی روزانه را فلج می‌کنند. طی مراحل اولیه زوال عقل، فراموش کردن اطلاعاتی که به تازگی یاد گرفته شده اند، یکی از شایع‌ترین نشانه‌های وجود مشکلی زمینه‌ای است. از دیگر نشانه‌های قابل توجه مشکلات حافظه شدید می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

- فراموش کردن تاریخ‌ها یا رویداد‌های مهم

- پرسش مکرر درباره اطلاعاتی که به تازگی دریافت شده اند

- افزایش وابستگی به وسایل کمکی حافظه

- افزایش وابستگی به دیگران برای به یاد آوردن چیز‌های مختلف