اصلاح‌طلبان می‌توانند اقلیت تاثیرگذار در مجلس دوازدهم باشند؟
رویداد۲۴ میثم سعادت: انتخابات مجلس دوازدهم برای اصلاح‌طلبان یک انتخابات از پیش باخته است. چنانچه حتی در انتخابات مجلس دهم هم آن‌ها نتوانستند عارف را به ریاست مجلس برسانند. این بار بسیار شور و شوق انتخابات کمتر است. اما نگاه برخی اصلاح‌طلبان و اعتداگرایان به تک چهره‌هاست؛ افرادی که شاید بتوانند قسمتی از رای اعتراضی مردم را به خود جلب کنند و انتخابات مجلس را به صحنه‌ای برای اعتراض به روند خالص‌سازی بدل سازند و با طرح انتقادات خود در مجلس، زمینه را برای دولت اعتدالی در خرداد ۱۴۰۴ فراهم کنند. در این گزارش به بیست چهره مهم جریان اصلاح‌طلب و اعتدالگرا می‌پردازیم که برای انتخابات پیش رو ثبت نام کرده‌اند:
محمدباقر نوبخت؛ باقر علیه باقر
اگر اتفاق خاصی رخ ندهد، سخنگوی محجوب و اهل حساب و کتاب دولت روحانی، سرلیست اصلاح‌طلبان و اعتدالگرایان برای انتخابات مجلس خواهد بود. به این ترتیب باقر اعتدالگرایان به مصاف باقر اصولگرایان خواهد رفت.
محمدباقر نوبخت تسلط زیادی به مباحث اقتصادی و اعداد و بودجه دارد و معمولا شمرده و آرام صحبت می‌کند. تسلط او به مباحث اقتصادی می‌تواند مهمترین نقطه قوت او باشد چرا که اصلی‌ترین رقیبان او، قالیباف و آقاتهرانی که سرلیست‌های اصولگرایان در این انتخابات هستند، دانش اقتصادی بسیار ضعیفی دارند. با این حال نوبخت نیز مثل عارف، اهل سکوت در حوادث بزرگ سیاسی است.
علی مطهری؛ منتقد دولت
نایب رئیس مجلس دهم دوباره رد صلاحیت شده است و شانس زیادی برای حضور در انتخابات ندارد. مشخص نیست مواضع اخیر رهبری، کمکی به وضعیت صلاحیت مطهری خواهد کرد یا نه؟ مطهری در دولت احمدی‌نژاد به عنوان یکی از منتقدان جدی دولت در مجلس شناخته می‌شد اما او در یکی دو سال اخیر سکوت کرده است. او مهمترین چهره‌ای بود که در مجلس نهم، رای منتقدان را برای ورود به مجلس گرفته بود و فهرستی در انتخابات منتشر کرده بود که تصویر مدرس روی آن نقش بسته بود! آن تصویر در آن دوره معانی زیادی را در فضای اجتماعی با خود همراه داشت.
مسعود پزشکیان سناتور تبریز
یکی دیگر از نواب رئیس مجلس دهم که چهار دوره پیاپی با رای مردم تبریز راهی خانه ملت شده است. پزشکیان وزیر بهداشت دولت خاتمی بود که مکرر برای انتخابات ریاست جمهوری، رد صلاحیت شده است، اما این اولین بار است که او حتی برای ورود به انتخابات مجلس نیز با مشکل صلاحیت مواجه شده است.
روزنامه هم‌میهن درباره رد صلاحیت پزشکیان نوشته «گفته می‌شود در ملاقات اخیر شورای نگهبان با رهبری، ایشان نسبت به برخی از ردصلاحیت‌های اخیر ابرازنارضایتی کرده‌اند، ازجمله اسم آقای پزشکیان را آورده‌اند و گفته‌اند ایشان چه ایرادی داشته که رد شده است؟»
بیشتر بخوانید: حسن روحانی در انتخابات ۱۴۰۲ چه نقشی ایفا خواهد کرد؟
جمشید انصاری سرلیست اصلاح‌طلب
جمشید انصاری استاندار دولت خاتمی و معاون دولت روحانی، گزینه جذاب برای حضور در انتخابات مجلس است. جمشید انصاری از اعضای فعال و شناخته‌شده ستاد میرحسین موسوی هم بود و چنانچه اصلاح‌طلبان قصد جدی برای حضور در انتخابات داشته باشند، انصاری گزینه جذابی برای سرلیستی فهرست انتخاباتی آنان خواهد بود.
مصطفی کواکبیان؛ دبیرکل همیشگی
مصطفی کواکبیان دبیرکل حزب مردمسالاری در مجلس هشتم از استان رئیس‌جمهورساز سمنان به مجلس رفت و در مجلس دهم نماینده تهران بود. او ظاهرا در مرحله اول احراز صلاحیت‌شده و از حوزه تهران در انتخابات شرکت خواهد کرد.
علی باقری شاگرد بهزاد نبوی
علی باقری عضو سابق سازمان مجاهدین انقلاب و رئیس سابق دفتر سیاسی حزب توسعه ملی، یکی از حزبی‌ترین نامزد‌های انتخابات مجلس بود که البته صلاحیت او برای انتخابات تایید نشد. علی باقری از اصلاح‌طلبانی بود که همچنان مشی حضور در انتخابات را به عنوان راهکار اصلاح‌طلبی در نظر داشت؛ مسیری که در احزابی مثل توسعه ملی طرفداران چندانی ندارد، اما به هر حال فراموش نکنیم بهزاد نبوی در نهایت سال ۱۴۰۰ به نفع همتی وارد کارزار انتخابات شد.
غلامرضا تاجگردون و دردسر اعتبارنامه
مجلس یازدهم یکی از کم‌دستاوردترین مجالس تاریخ ایران بوده است. با این حال روز‌های اول آن‌ها حسابی خط و نشان کشیدند. یکی از خط و نشان‌ها هم رد اعتبارنامه تاجگردون بود. تاجگردون که در کهگلویه و بویراحمد، محبوبیت زیادی دارد، بار دیگر نامزد انتخابات شده است و اگر به صندلی سبز مجلس برسد، باید منتظر نقد‌های او علیه دولت باشیم.
الهام فخاری از شورای شهر تا مجلس
الهام فخاری عضو سابق شورای شهر تهران که حالا عضو شورای مرکزی اعتماد ملی شده است. فخاری در انتخابات مجلس دهم هم تایید صلاحیت نشده بود و این بار هم اعضای هیات اجرایی انتخابات مجوز حضور او را در انتخابات مجلس صادر نکرده‌اند. با این حال او می‌تواند گزینه جذابی برای لیست اصلاح‌طلبان و اعتدالگرایان باشد.
فرید موسوی گزینه اقتصادی اتحاد ملت
سیدفرید موسوی یکی دیگر از چهره‌های اقتصادی مجلس دهم که حالا از حوزه‌ای جز تهران برای انتخابات ثبت‌نام کرده و البته «احراز صلاحیت» نشده است. سیدفرید موسوی در مجلس قبلی تایید صلاحیت شد، اما آرای کافی را به دست نیاورده بود. فرید موسوی در مجلس دهم از طرف حزب اتحاد ملت در فهرست اصلاح‌طلبان قرار گرفته بود.
مهدی شیرزاد اعتراض میانسالان
مهدی شیرازاد خود را نماینده نسل جدید اصلاح‌طلبان می‌داند. او مدتی پیش وقتی انتقادات به نامزدی او در انتخابات افزایش یافت، اعلام کرد از شورای مرکزی حزب اتحاد استعفا داده است. شیرزاد از جمله چهره‌هایی بود که در دوره حضور اصلاح طلبان در شهرداری، مسئولیت‌هایی در این نهاد بر عهده داشت. او که سابقه بازداشت در سال ۸۲ و ۸۸ را در کارنامه دارد، فعلا توسط هیات اجرایی رد صلاحیت شده است.
غلامرضا نوری قزلجه؛ گزارش اقلیت
یکی از چهره‌هایی که به عنوان اپوزیسیون انتقادات تندی را به دولت رئیسی در مجلس یازدهم داشت، غلامرضا نوری قزلجه بود که حالا صلاحیت لازم برای ورود به انتخابات را از دست داده است. او در تاریخ ۱۹ آبان ۱۴۰۲ از کانال اطلاع رسانی خودش اعلام کرد «هیات اجرایی انتخابات مجلس دوازدهم در حوزه بستان آباد، اینجانب را رد صلاحیت نموده است!» نوری قزلجه یکی از نمایندگانی است که همیشه رابطه نزدیکی با علی لاریجانی داشته است.
جلیل رحیمی جهان آبادی اقلیت در اقلیت
رحیمی جهان‌آبادی هم اهل سنت است و هم منتقد دولت رئیسی و از دو جهت یک نماینده اقلیت محسوب می‌شود. او در یک سال اخیر بار‌ها و بار‌ها در صفحات مجازی با اصولگرا‌ها بگو مگو کرد و بعد از رد صلاحیت توسط هیات‌های اجرایی، زمینه برای کری خواندن اصولگرا‌ها فراهم شد. رحیمی جهان‌آبادی یک دوره عضو شورای مرکزی کارگزارن سازندگی شده بود.
پروانه مافی
در فهرست‌های اولیه منتشر شده، از نمایندگان زن اصلاح‌طلب است که نامزد انتخابات شده است. فرماندار پیشین شمیران در دولت اصلاحات در دولت روحانی تا آستانه معرفی به عنوان وزیر آموزش‌وپرورش پیش رفت اما در نهایت نوبت به او نرسید. پروانه مافی در یک سال اخیر سکوت کرده بود، شاید زیر تیغ رد صلاحیت گرفتار نشود.
محمدعلی وکیلی آقای ابتکار
محمدعلی ابتکار مدیرمسئول روزنامه ابتکار با چهره‌های اصلاح‌طلب اختلافات جدی دارد تا جایی که مرعشی حاضر نشد سال ۹۸ نام او را در فهرست انتخاباتی این حزب قرار دهد. با این حال وکیلی قطعا یکی از چهره‌های اصلی فهرست انتخاباتی حزب اعتد ال و توسعه خواهد بود. وکیلی نماینده مجلس دهم و مدیر روزنامه ابتکار است.
جواد هروی سخنگوی اعتدال
جواد هروی عضو شورای مرکزی حزب اعتدال و توسعه است. او نماینده قائنات و زیرکوه در دوره نهم مجلس شورای اسلامی بود و درحال حاضر دانشیار گروه تاریخ دانشگاه علوم و تحقیقات تهران و عضو هیات مدیره انجمن ایرانی تاریخ است. هروی این روز‌ها در مقام سخنگوی حزب اعتدال و توسعه، از برنامه‌های این حزب برای حضور در انتخابات دفاع کرده است.
علیرضا محجوب نامزد خانه کارگر
شش دوره پیاپی نمایندگی تهران، رکوردی است که در اختیار علیرضا محجوب است. چه بسا اگردر انتخابات میان دوره ای، با یک حادثه ناگوار مواجه نمی‌شد، نمایندگی مجلس یازدهم هم به سند سوابق او اضافه شده بود. دبیرکل همیشگی خانه کارگر، قاعدتا مشکلی برای تایید صلاحیت ندارد و از حوزه انتخابیه تهران، در فهرست احتمالی قرار خواهد داشت.
اسماعیل گرامی مقدم؛ سخنگوی اعتماد ملی
اسماعیل گرامی‌مقدم از چهره‌های پیشرویی بود که در انتخابات ثبت‌نام کرد. او پیش از این در انتخابات مجلس هفتم نماینده بجنورد بود، اما سال ۹۴ بعد از بازگشت به ایران در فردوگاه بازداشت شد. او مواضع تندی نسبت به ناکارآمدی دولتمردان رئیسی داشته است. گرامی‌مقدم فعلا از طرف هیات اجرایی، رد صلاحیت شده است.
محمدرضا خباز استاندار سمنان
محندرضا خباز یکی دیگر از استانداران دولت رئیسی که عزم انتخابات کرده است. خباز سال ۹۴ نیز قصد نامزدی در انتخابات را داشت، اما در نهایت به پیشنهاد حسن روحانی راهی استانداری سمنان شد. او این دوره بر خلاف پیش‌بینی‌ها از طرف هیات اجرایی، رد صلاحیت شد، اما نزدیکان او امید زیادی دارند که این رای در مرحله بعدی، تغییر کند.
علیمحمد نمازی؛ مجلس ششمی
علیمحمد نمازی نماینده سابق مجلس ششم از لنجان، در چهار دوره بعدی مجلس با عدم احراز صلاحیت، شرایط حضور در انتخابات مجلس را به دست نیاورد، اما همچنان از نامزدی در انتخابات به عنوان ابزاری برای ابراز اعتراض بهره می‌برد. نمازی در حال حاضر در حزب کارگزاران سازندگی، مسئولیت معاونت استان‌ها را بر عهده دارد.
سجاد سالک نامزد ندا
حزب ندای ایرانیان هشت سال قبل با این شعار که اصلاح‌طلبان نیاز به تغییر نسل دارند، وارد عرصه سیاسی کشور شد. آن‌ها به مرور از زیر سایه صادق خرازی خارج شدند و حالا با دبیرکلی شهاب طباطبایی، به دنبال برنامه‌های حزبی خود هستند. تعدادی از اعضای حزب ندا در این انتخابات نامزد شدند که سجاد سالک شاخص‌ترین چهره بین آن‌ها بود. سالک هم مثل بسیاری دیگر از چهره‌های این فهرست، در مرحله اول احراز صلاحیت نشده است.
