منظور عارف فدرالیسم نبود، قدرت استانداران باید افزایش پیدا کند
رویداد ۲۴| امیرحسین جعفری: همین چند روز پیش بود که اظهارات محمدرضا عارف درباره افزایش قدرت استانداران باعث بوجود آمدن انتقاداتی در برخی از رسانهها شد و عدهای این اظهارات را نوعی حرکت به سوی فدرالیسم تلقی کردند. سیدمحمود حسینی، استاندار اصفهان در دولت اصلاحات، معتقد است که از نظر تاریخی نگاه منفی نسبت به مفهوم فدرالیسم در ایران وجود دارد، اما منظور عارف، فدرالیسم نبوده بلکه مسأله مهم برای معاون اول رئیس جمهور افزایش قدرت استاندارهاست. او میگوید:
«پیرامون مطالبی که آقای عارف مطرح کردند، به نظر من منظور ایشان فدرالیسم نیست بلکه افزایش قدرت استانداران است. حساسیتهایی در خاطره جمعی ایران نسبت به فدرالیسم و خودمختاری وجود دارد که مربوط به اتفاقات تاریخی معاصر است. مناطقی که از ایران جدا شده و یا بحثهایی که در سال ۱۳۲۴ در مورد آذربایجان و کردستان مطرح شد، احساساتی به وجود آورده که نسبت به این عبارتها، موضعگیری تند میکند. واقعیت این است که ما برای ادارهی استانها، باید الگوی مناسبی تعریف کنیم. نظام بروکراتیک و تکنوکراسی کشور، بسیار ناکارآمد است. در مورد استانها هم بهترین کار این است که الگوی مدیریت توسعهی منطقهای را به عنوان ضرورت مطرح کنیم.»
مناطق، عامل فراموش شده مرکزنشینان
او معتقد است که تنها در برنامههای توسعه قبل از انقلاب به مناطق توجه شد و پس از انقلاب تنها یک برنامه در دولت مهندس موسوی به این موضوع پرداخته است. او میگوید:
«ما از قبل انقلاب، مدلهای توسعهای که داشتیم، مرکزپیرامون و یا از بالا به پایین بوده است. در برنامههای چهارم و پنجم و ششم رژیم سابق به توسعهی مناطق توجه شد. بعد از انقلاب تنها یک برنامه متعلق به مناطق تدوین شد. تنها در سال ۶۴ و در دولت مهندس موسوی طرح توسعه محور شرق برای سیستان و بلوچستان به تأیید دولت رسید و در دولت دوم خاتمی اصلاح شد. واقعیت این است که ما طرح درستی برای توسعهی مناطق نداشتیم.»
او همچنین افزود: «هنوز اختیارات متمرکز است و باید فکری کرد. البته طرحهای آمایش استانی تدوین شده، اما مشکل ما در برنامههای توسعه این است که التزامی به اجرای آن وجود ندارد. باید به استاندارها اختیار داده شود تا بتوانند این طرحها را پیش ببرند. نهادهای فرابخشی و میان بخشی میتوانند سیاستهای فرابخشی را در مناطق اجرا کنند.»
استاندار مسئول است، اما اختیار ندارد
حسینی معتقد است که استاندارها مسئول امنیت و اقتصاد و توسعه استان هستند، اما اختیار لازم را ندارند و باید طرح دقیقی برای افزایش قدرت استانداران تهیه شود. او میگوید: «امروز نیازمند افزایش قدرت استانداران و توسعهی همکاریهای میان بخشی داریم. دستگاهها در استانها باید تحت نظارت استانداران بتوانند اهداف توسعهی هر استانی را جلو ببرند. استاندار مسئول امنیت، توسعه و اقتصاد استان است، اما متأسفانه اختیارات کافی ندارد. برخی از استاندارها ظرفیت مدیریتی لازم و نگرش توسعه محور لازم را ندارند، اما این موضوع نیاز به اصلاح را کنار نمیزند. با وجود مشکلات اقتصادی و اجتماعی در کشور و فقدان اقتدار لازم، هر نقطه به صورت جزیرهای راه خود را میروند و انرژی و فرصتها از بین میروند. امیدواریم دکتر عارف طرح دقیقی در این رابطه آماده کند و طرح فقط در پوشهها باقی نماند و در عمل پیاده شود.»