حذف یارانه‌های پنهان، پروژه‌های نیمه‌تمام کشور را به فرجام می‌رساند/ هدررفت ۶۰۰ هزار میلیاردی نتیجه سیاست‌های غلط حمایتی

رویداد۲۴ صحبت از پروژه‌های نیمه‌تمام که می‌شود همه یاد مسکن مهر می‌افتند. برخی معتقدند که این پروژه را نباید جزء نیمه‌تمام‌ها قرار داد چرا که شاید دولت هم تمایلی به اتمام آن نداشت، اما بسیاری از پروژه‌ها هنوز هم روی دست دولت مانده است و تنها گاهی وعده بهره‌برداری از آن اعلام می‌شود.

از طرفی برخی از پروژه‌ها هم زمانی افتتاح می‌شود که هنوز به طور کامل آماده بهره‌برداری نیست. چیزی که کمی قبل هم یکی از روزنامه‌نگاران قدیمی حوزه انرژی خطاب به وزیر نفت عنوان و گفته بود که کاش وزیر نفت پروژه دیگری را افتتاح نکند چرا که بسیاری از این پروژه‌ها هنوز به مرحله بهره‌برداری نرسیده است.

با این حال، صحبت‌های تازه‌ای که در روز‌های گذشته از سوی رئیس مجلس عنوان شد، بار دیگر مساله پروژه‌های نیمه‌تمام را به میان خبر‌ها کشاند. آنطور که علی لاریجانی عنوان کرده، ۶۰۰ هزار میلیارد تومان پروژه نیمه‌تمام در کشور وجود دارد که با حمایت بخش خصوصی می‌توان بخشی از آن را انجام داد. رقمی که لاریجانی به آن اشاره کرده از آن جهت اهمیت دارد که بار‌ها گفته شده که دولت در سال آینده با کسری بودجه بالایی روبرو خواهد شد.

برای نشان دادن بزرگی این عدد کافی است نگاهی به عدد‌هایی بیاندازیم که در خصوص یارانه پنهان گفته شده است. کمی قبل بود که با مشخص شدن بخشی از عدد‌های بودجه، مژگان خانلو سخنگوی ستاد بودجه سازمان برنامه و بودجه گفته بود: «بررسی‌های سازمان برنامه و بودجه نشان داد که در سال حدود ۹۰۰ هزار میلیارد تومان یارانه در بخش بودجه‌ای، فرابودجه‌ای و یارانه پنهان وجود دارد؛ از این رقم حدود ۶۰۰ هزار میلیارد تومان به حوزه انرژی و نفت و مشتقات آن اختصاص دارد که ۲۱۵ هزار میلیارد تومان آن متعلق به بنزین است.»

به گفته وی، از ۹۰۰ هزار میلیارد تومان یارانه پنهان که در سال پرداخت می‌شود حدود ۳۰۰ هزار میلیارد تومان نیز به یارانه بودجه‌ای و فرابودجه‌ای تعلق دارد.

عددی که خانلو به آن اشاره کرده همان عددی است که برای اتمام پروژه‌های نیمه‌تمام به آن نیاز است؛ یعنی رقم ۶۰۰ هزار میلیارد تومان. در چنین شرایطی می‌توان گفت: اگر دولت بتواند یارانه پنهانی که علاوه بر یارانه نقدی به بخش‌های مختلف ارائه می‌کند مدیریت و در بسیاری موارد آن را حذف کند موفق می‌شود پروژه‌های نیمه‌تمام خود را به سرانجام برساند.

یعنی با مدیریت و یا حذف بخشی از این یارانه، می‌توان کل پروژه‌های نیمه‌تمام را به مرحله اجرا رساند. هرچند که نباید فراموش کرد که هدف دولت‌های گذشته از اختصاص چنین یارانه‌ای به حوزه انرژی، توجه به بخش تولید و ایجاد یک عدالت در حوزه اقتصاد بود؛ چیزی که به باور بسیاری از کارشناسان، آنطور که باید محقق نشد و در نهایت مبالغ و تعهدات بسیاری را روی دوش دولت‌های بعد گذاشت.

در همین زمینه روز پنجشنبه نیز بیانیه‎ای به امضای تعدادی از اساتید دانشگاه، نمایندگان مجلس، فعالان بازار سرمایه، فعالان اقتصادی و پژوهشگران رسیده که ریشه ناکامی در سیاست‌های حمایتی کشور را ارائه رقم قابل توجهی از یارانه پنهان به طور خاص در حوزه انرژی عنوان کرده است.