تاثیرات جالب رنگ‌ها روی ذهن انسان‌ها

رویداد۲۴ رنگ‌ها تاثیرات بسیار زیادی روی مغز انسان‌ها دارند، پژوهش‌های علمی متعددی درباره تایر رنگ روی ذهن افراد صورت گرفته است. تصادفی نیست که بیشتر رستوران‌ها در لوگوی خود از دو رنگ ثابت استفاده میکنند یا پرستاران در بیمارستان‌ها معمولاً لباس‌هایی به رنگ آبی روشن می‌پوشند. همه‌ی ما تأثیر رنگ‌ها را تجربه کرده ایم، چه متوجه آن شده باشیم و چه نشده باشیم.

بیشتر روانشناسان در این مورد هم عقیده هستند که رنگ‌ها بر چگونگی دریافت ما از برخی موقعیت‌ها اثر می‌گذارند. برخی از پژوهشگران معتقدند که مغز ما به طور ذاتی رنگ‌ها را با احساسات پیوند میدهد، از طرفی عده‌ای نیز بر این عقیده اند که احساساتی که ما به هر رنگ ربط میدهیم اکتسابی هستند. برای همانند، روانشناسانی که رنگ قرمز را بررسی کرده اندعقیده دارند که بیشتر مردم آن را با خطر مرتبط میدانند.

ممکن است این ارتباطی کلی باشد که مغز ما آن را برقرار میکند یا احتمال دارد ما رابطه بین رنگ قرمز و خطر را با دست زدن به اجاق داغ و قرمزی که مادرمان دربارۀ آن به ما در کودکی هشدار می‌داد، یاد گرفته باشیم. به هر حال، بیشتر روانشناسان بر این باورند که مغز ما رنگ‌ها را با خاطر تفسیر میکند و بنابراین هر رنگ بایستی به گونه‌ای متفاوت بر ما تأثیر بگذارد.

در اینجا ده رنگ و چگونگی تأثیر ان‌ها را بر مغز بررسی میکنیم.

قرمز

از آنجا که بحث در مورد رنگ قرمز را قبلاً اولیه کرده ایم، احتمالا بتوانیم آن را در همین حد تمام کنیم. پیشتر به این نتیجه رسیدیم که رنگ قرمز و خطر به هم مرتبطند، اما چند حقیقت اعجاب انگیز دیگر نیز در مورد نحوۀ تأثیر این رنگ بر رفتار ما وجود دارند. مثلاً، اگر شما زن هستید، پوشیدن لباس قرمز میتواند به نفعتان باشد.

درمطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۲ انجام شد، مشخص شد که پیشخدمت‌هایی که قرمز پوشیده بودند، بین ۱۴.۶ و ۲۶.۱ % بیشتر از آن‌هایی که لباس هایشان به رنگ‌های دیگر بود، از مردان انعام دریافت میکردند. «جالب اینجا است که رنگ قرمز تأثیری بر مقدار انعام پرداخت شده از جانب مشتریان زن نداشت.» خاطر آن در حقیقتی نهفته است که احتمالا قبلاً شنیده باشید: رنگ قرمز جذابیت زنان را افزایش میدهد.

رنگ قرمز، علاوه بر بالا بردن جذابیت شما، میتواند بر سرعت و قدرت واکنش‌های شما بیافزاید. تحقیقی که در دانشگاه راچستر صورت گرفت نشان داد که آدم‌ها با دیدن رنگ قرمز، واکنش‌های قدرتمند تری از خود بروز میدهند. با این حال، قرمز می‌تواند بر واکنش‌های شما تأثیر منفی نیز بگذارد.

این مطالعه همچنین نشان داد که قرمز سطح نگرانی را نیز افزایش میدهد، بنابراین ورزشکاری که حریفش لباس قرمز به تن دارد، تمایلش به شکست بیشتر است و دانش آموزی که قبل از امتحان در معرض رنگ قرمز قرار گرفته است، عملکرد بدتری دارد.

در نهایت، اگر تا حالا چیزی در سایت eBay فروخته اید یا قصد دارید بفروشید، گوش دهید: اگر قصد حراج محصول خود را دارید، آن را در مقابل پس زمینه‌ای قرمز قرار دهید. پژوهشگران دانشگاه شیکاگو دریافته اند که مصرف کنندگان در حراج‌های آنلاین، زمانی که جنس مورد نظرشان در مقابل پس زمینه‌ای به رنگ قرمز قرار بگیرد.

تهاجمی‌تر عمل میکنند. رنگ قرمز به بالا بردن حس ستیزه جویی سرشناس است، پس عجیب نیست که با این روش مصرف کنندگان تمایل بیشتری به پیشنهاد ارقام بالاتر داشته باشند. به عبارت دیگر، اگر قصد حراج محصول خود را ندارید و در عوض می‌خواهید آن را فوری بفروشید، از به کار بردن رنگ قرمز پرهیز کنید. پژوهشگران به این نتیجه رسیده اند که زمانی که پس زمینه به رنگ قرمز است، مصرف کنندگان تمایل کمتری به خرید «بدون مذاکره» دارند.

نارنجی

نارنجی رنگ جالبی است. این رنگ با یک احساس مرتبط نیست، بلکه به صورت‌های گوناگونی میتواند بر ما اثر بگذارد. ابتدا، نارنجی رنگی است که تمایل داریم آن را به گرما ربط بدهیم. اگر اتاقی را نارنجی رنگ کنیم، احتمال دارد فکر کنیم دمای اتاق بالاتر از میزان واقعی است. گرما توانایی شل کردن عضلات ما دارد.

و در پژوهشی در ۱۹۷۹، پژوهشگران دریافتند که رنگ نارنجی “تأثیر تضعیف کنندگی بر پایۀ غدد درون ریز بر عملکرد ماهیچه ها” دارد که به طور محسوسی ما را آرام میکند، به طوری که میتوانیم آن را مستقیماً اندازه بگیریم. همین طور عقیده بر این است که رنگ نارنجی با مفهوم ارزش عمده در رابطه است. تصور میشود فروشگاه‌هایی با لوگو‌های نارنجی لوازم با کیفیت و ارزان در اختیار مشتریان قرار میدهند. نارنجی نیز مانند قرمز با خطر در رابطه است، هر چند این خطر فوری نیست. احتمالا به همین خاطر است که علایم تأخیر ترافیک و هشدار جاده به این رنگ هستند.

زرد

رنگ بعدی در رنگین کمان ما زرد است. زرد با احساس‌های لذت، آزادی و صمیمیت در رابطه است. روانشناسان رنگ مانند آیسمن و رایت، زرد را “قوی‌ترین رنگ” نامیده ند، زیرا آن را با هیجان، عزت نفس و خلاقیت مرتبط میدانند. احساسی که به عقیدۀ بیشتر افراد با زرد رابطه دارد، شادی است. به همین خاطر است که این رنگ با کمدی، امید، و خوش بینی عجین شده و ما در روز‌های آفتابی و صاف خوشحال‌تر هستیم.

صبر کنید … یعنی به همین خاطر ایموجی‌ها زرد هستند؟

سبز

سبز-رنگ زیبای جنگل‌های باشکوه، اپلیکیشن تلفن در گوشی هوشمند شما و آن ماژیک هایلایت که در بستۀ چهارتایی دارید و هیچوقت از آن استفاده نکرده اید. «اگر هنوز آن ماژیک سبز را دارید، به حرف من گوش کنید و آن را دور نیاندازید!» روانشناسان دریافته اند که رنگ سبز میتواند خلاقیت را بالا ببرد. آن‌ها همین طور فهمیده اند که سبز با تفکر پیچیده و سطح بالا و همینطور آرامش، تمرکز درونی و رفتار آرام همراه است.

زمانی که به سبز فکر میکنیم، به طبیعت و رشد می‌اندیشیم، پس عجیب نیست که با پیوند دادن رنگ سبز به رشد شخصی و حرفه‌ای خودمان، این احساسات را به سوی خودمان جذب کنیم. از این نظر، پژوهشگران پیشنهاد میکنند محیط کار را به رنگ سبز درآوریم، چرا که این رنگ میتواند کارآیی کارکنان را بالا ببرد.

آبی روشن

آبی متضاد قرمز و دومین رنگی است که بیش از همه ی، پس از قرمز، مطالعه شده است. آبی روشن رنگ آرامش و تمرکز است. همچنین ثابت شده است که آبی روشن میتواند فشار خون را پایین بیاورد، به همین خاطر است که در کنار پزشکان و پرستاران با روپوش آبی روشن احساس آرامش بیشتری داریم. احتمالا به همین خاطر هم دیوار‌های بیمارستان‌ها و کلینیک‌ها گاهی به رنگ آبی روشن است.

آبی روشن رنگی است که آن را به آزادی و صلح ربط میدهیم. اگر یک جستجوی سریع دربارۀ «روز صلح» در گوگل انجام دهیم این نکته ثابت میشود، زیرا نماد جهانی صلح «که تقریباً در همه‌ی پرچم‌های روز جهانی صلح استفاده میشود» تصویر کبوتری سفید است که شاخه‌ای کوچک به منقار دارد و در پس زمینه‌ای به رنگ آبی روشن قرار گرفته است.

آبی تیره

آبی تیره تأثیر‌هایی همانند رنگ آبی روشن دارد. نیز مشخص شده است که این رنگ اعصاب کسانی را که در معرض آن قرار گرفته اند، آرام میکند و علاوه بر آن، چند اثر عجیب دیگر روی مغز و بدن دارد. بین رنگ‌های آبی تیره و افکار روشن رابطه‌ای پیدا شده است. به همین خاطر، در ژاپن از این رابطه بهره برده اند و در خیابان‌ها چراغ‌های آبی نصب کرده اند تا از بروز جنایت در برخی خیابان‌ها و همین طور خودکشی در ایستگاه‌های راه آهن جلوگیری نمایند.

به نظر میرسد افکار روشن دلگرم کننده کازساز بوده اند، زیرا دیگر کسی در ایستگاهی خاص که به لامپ‌های آبی مجهز شده بود، اقدام به خودکشی نکرد و شمار جنایت‌ها نیز در مناطقی با نورپردازی آبی ۹ درصد کاهش یافت. همین منطق در لندن نیز به کار گرفته شد و پل بلک فرایرز به رنگ آبی در آمد تا از شمار افرادی که خود را از بالای آن پرتاب می‌کردند، کاسته شود.

مطالعات بسیاری تأثیرات رنگ‌های آبی و قرمز را با هم مقابله و مقایسه کرده اند، زیرا به نظر میرسد این دو رنگ بر خلاف هم عمل می‌کنند. یک بررسی ویژه نشان داد که اگر چه قرمز به انجام تکالیف مبتنی بر جزئیات «مانند بازیابی خاطرات» کمک میکند، محیط‌های آبی باعث میشود افراد دو برابر زمانی که در معرض رنگ قرمز هستند، “کارکرد خلاقانه” داشته باشند.

ارغوانی

ارغوانی یا بنفش رنگ عجیبی برای بررسی است. این رنگ ترکیبی از آبی و قرمز، دو رنگ متضاد درنحوۀ تأثیرگذاری بر افراد است. جالب اینجا است که روانشناسان رنگ آن را عمده بررسی نکرده اند. یک بررسی نشان داد که رنگ ارغوانی اتاق‌ها را سردتر از آنچه که است نشان میدهد، درست مانند نارنجی که اتاق‌ها را گرم‌تر نشان می‌داد.

از همین رو ارغوانی تأثیر برعکس بر ماهیچه‌ها دارد و به جای شل کردن، ان‌ها را منقبض می‌کند. به خاطر کم بودن مقالات پژوهشی نوشته شده دربارۀ تأثیرات این رنگ، به ذکر یک حقیقت جالب بسنده می‌کنم: زنان معمولاً رنگ ارغوانی را در فهرست رنگ‌های مورد علاقۀ خود قرار می‌دهند، در حالی‌که مردان کمترین علاقه را به آن نشان میدهند.

صورتی

زمانی صورتی رنگ اصلی مخصوص دختر بچه‌ها بود. حالا، رنگ لباس زیر پسران عضو یک باشگاه یا دانشگاه خاص محسوب میشود. صورتی بی نهایت جالب است. این رنگ تأثیر مستقیم و قابل اندازه گیری بر نحوۀ رفتار مردم دارد. پژوهشگران این تأثیرات تغییر دهندۀ رفتار را در چیزی یافتند که روانشناسان آن را “زندان‌های صورتی” می‌نامند. در کمال تعجب، منظور ان‌ها از این اصطلاح کاملاً همان است که می‌گویند.

در یک بررسی در سال ۱۹۷۹، زمانی به این تأثیرات خارق العاده پی بردند که زندانی‌ها را در سلول‌هایی با رنگ صورتی روشن قرار دادند. فوراً از پرخاشگری زندانی‌ها کاسته شد و ماهیچه‌های ان‌ها آرام شدند. احساس بی قراری و نا امیدی ان‌ها نیز به طور معناداری کاهش یافت. امروزه، ۲۰ درصد از زندان‌های سوییس دست کم یک سلول صورتی برای زندانیان سرکش خود کنار گذاشته اند.

روان شناسان همین طور کوشش کرده اند بفهمند آیا این تأثیرات رنگ صورتی در مورد بچه‌ها نیز صادق است یا نه. دایرۀ اصلاح و تربیت بخش سان برناردینو در کالیفرنیا بررسی کرد تا ببیند آیا می‌توانند تجربۀ زندان صورتی را با بچه‌ها نیز تکرار کنند. ان‌ها دریافتند که تنها ۱۰ دقیقه طول می‌کشد تا این کودکان فریاد زدن و کوبیدن بر در و دیوار را متوقف کنند. ان‌ها به این نکته نیز پی بردند که حتی بیشتر کودکان در این دورۀ زمانی به خواب رفتند.

حالا زمانی که نمیدانید چطور کودک ۵ سالۀ خود را که، چون اسباب بازی دلخواهش را برایش نخریده اید، جیغ و داد می‌کند آرام کنید یا وقتی که کوشش دارید بچۀ پر دردسری را بخوابانید، به این فکر کنید که کمی رنگ صورتی میتواند زندگی شما را کمی آسان‌تر کند.

سفید

تعجبی ندارد که سفید با فقدان تهاجم همراه است. با این حال، آیا می‌دانستید که مردانی که لباس سفید بر تن دارند زیبا‌تر به نظر میرسند؟ پژوهشی که در سال ۲۰۱۰ انجام شد نشان داد زنان مردانی را که یک تیشرت سادۀ سفید به تن داشتند، زیبا‌تر از دیگران می‌دانستند.

این مفهوم شبیه همان موردی است که مردان زنان سرخ پوش را زیبا‌تر می‌یافتند. همین طور سفید رنگی است که ما را به یاد تمیزی و پاکی می‌اندازد. به همین خاطر هم کف و سقف بیشتر بیمارستان‌ها به رنگ سفید است. پژوهشگران همین طور پی برده اند که سفید میتواند ملال آور باشد. مکان‌هایی که فقط با رنگ سفید نقاشی شده اند توجه ما را به مدت کمتری نسبت به محیط‌های رنگی جلب خود میکنند و ما را وا می‌دارند تا به افکار خود بازگردیم و خود را از محیطی که در آن به سر می‌بریم، جدا کنیم. به همین خاطر پژوهشگران پیشنهاد میکنند که خرده فروشی‌ها را رنگارنگ و جالب توجه بسازند تا این که آن‌ها را به رنگ شفاف، اما ملال آور، و تک رنگ سفید در آورند.

سیاه

سیاه رنگی است که هر نوجوان مضطربی در استفاده از آن زیاده روی میکند تا از این راه تمام نگرانی‌های نوجوانی خود را نشان دهد. سیاه در واقع به معنی فقدان رنگ است. در کودکی از آن می‌ترسیم، اما در بزرگسالی سیاه میپوشیم تا خود را باریک اندام‌تر نشان دهیم. به هر حال، این رنگ به گونه‌ای جالب بر مغز ما تأثیر می‌گذارد که احتمالا متوجه آن نباشیم.

بیشتر بخوانید: تأثیرات مخرب امواج موبایل و آنتن‌های فرستنده بر مغز انسان

به نظر میرسد محیط‌های سیاه رنگ افراد را به نتایج مؤثر رهنمون می‌شوند و لباس سیاه سطح جذابیت زنان را بالا می‌برد و ان‌ها را شیک‌تر نشان میدهد. با این حال، جالب‌ترین تأثیر رنگ سیاه این است که می‌تواند شما را پرخاشگر‌تر کند.

ما تمایل داریم رنگ سیاه را به مرگ و شیطان ربط بدهیم و به همین خاطر، پژوهشگران در یک بررسی در سال ۱۹۸۸ به این نتیجه رسیدند که ما با دیدن این رنگ تمایل به پرخاشگری بیشتری داریم. همین طور ان‌ها به این نکته پی بردند که مردم تمایل بیشتری به پرداختن پول برای محصولاتی دارند که در محیطی به رنگ سیاه، مانند فیلم تبلیغاتی یا بیلبورد سیاه و سفید، تبلیغ می‌شوند.