افزایش دوباره قیمت لبنیات در یک هفته

رویداد۲۴ با وجود آنکه قیمت فرآورده‌های لبنی در ۴ تیر امسال بنابر مصوبه ستاد تنظیم بازار ۲۲ تا ۲۸ درصد افزایش یافت، قبل از پایان سال بار دیگر ۴۰ درصد گران شد که این افزایش‌های گاه بیگاه، دهک‌های ضعیف جامعه را در تامین سبد مصرفی خود دچار مشکل کرده است و کار را به جایی رساند که بسیاری از خانوار‌ها چاره‌ای جز حذف محصولات لبنی ندارند چرا که درآمد‌های ناچیز جوابگوی رشد افسار گسیخته قیمت اقلام اساسی نیست.


بسیاری از مسئولان بر این باورند که با وجود افزایش چندبرابری هزینه‌های تولید، کارخانه‌های لبنی چاره‌ای جز افزایش قیمت یا تعطیلی واحد‌های لبنی خود نداشتند، اما با شرایط فعلی اقتصاد و کاهش قدرت خرید خانوار انتظار می‌رود که سیاست گذاران اقتصاد تدابیری برای رفع این بحران بیندیشند به طوریکه حداقل سه قلم اصلی فرآورده لبنی اعم از ماست، شیر و پنیر را با قیمت مناسب در اختیار ۴ دهک ضعیف جامعه قرار دهند.

بررسی‌های میدانی از سطح فروشگاه‌ها نشان می‌دهد که اختلاف قیمت بطری شیر از یک برند به برند دیگر گا‌ها به ۱۰ هزار تومان می‌رسد که این امر با واکنش شدید خانوار‌ها روبروست، اما سخنگوی انجمن صنایع لبنی اذعان می‌کند که شرایط متفاوت تولید و ماندگاری بالا علت اصلی این اختلاف قیمت است چرا که سازمان حمایت و ستاد تنظیم بازار بر ۱۰ قلم کالای مشمول قیمت گذاری به طور مداوم نظارت می‌کند و در صورت تخلف، جرایم سنگینی برای واحد‌های لبنی اعمال می‌کند.

ماجرا تنها به این جا ختم نمی‌شود چرا که سرانه مصرف لبنیات طی سال‌های اخیر کاهش محسوسی داشته است که افزایش مجدد قیمت لبنیات در شرایط فعلی باوجود تورم بالا در تمامی اقلام سبد مصرفی، این موضوع را تشدید خواهد کرد، به همین خاطر بسیاری از مسئولان حذف قیمت گذاری دستوری و یارانه از ابتدای زنجیره تولید و پرداخت مابه التفاوت ارز دولتی و آزاد به خانوار‌ها را راهی برای افزایش سرانه مصرف می‌دانند.

حال به سراغ مسئولان ذی ربط می‌رویم تا از آخرین جزئیات افزایش قیمت لبنیات و تاثیر آن در سبد مصرفی خانوار و همچنین علل تفاوت قیمت بطری شیر در برند‌های مختلف با خبر شویم:

علی احسان ظفری مدیر عامل اتحادیه تعاونی‌های لبنی با اشاره به دلایل گرانی قیمت لبنیات در بازار اظهار کرد: با توجه به افزایش قیمت نهاده‌های دامی، شیرخام، حمل و نقل و سایر مواد اولیه قیمت محصولات لبنی به ناچار ۲۵ درصد افزایش یافته است.

وی با اشاره به تاثیرات سو افزایش قیمت لبنیات در بازار افزود: هرچه قدر قیمت لبنیات افزایش یابد، تقاضا برای خرید در بازار کاهش می‌یابد که این امر آسیب جدی به صنعت وارد می‌کند.

ظفری ادامه داد: گرچه با افزایش هزینه‌های تولید، دولت نمی‌تواند به دنبال مهار قیمت‌ها باشد، اما برای قشر آسیب پذیر سه قلم کالا نظیر شیر، ماست و پنیر را با قیمت مناسب در تمامی فروشگاه‌ها باید عرضه شود تا اقشار ضعیف از جامعه لبنیات دور نشوند.

مدیر عامل اتحادیه تعاونی‌های لبنی با اشاره به علت اختلاف قیمت شیربطری در برند‌های مختلف بیان کرد: عرضه شیر بطری با نرخ‌های متفاوت تحت اسم‌های عجیب و غریب تخلف محسوب می‌شود، به همین خاطر انتظار داریم کارخانه‌های لبنی کمی به خود آیند چرا که خانوار‌ها توان این قیمت‌ها را ندارند.

به گفته وی، با وجود افزایش مجدد قیمت لبنیات، دولت به منظور حمایت از اقشار ضعیف جامعه اختلاف ارز ۴۲۰۰ تومانی و ارز آزاد را باید به سه قلم شیر، ماست و پنیر اختصاص دهند و قیمت سایر محصولات لبنی را آزاد کنند چرا که عمده نیاز دهک‌های پایین جامعه این سه قلم‌محصول لبنی است که متاسفانه دولت وارد نمی‌شود.

این مقام مسئول با بیان اینکه مردم از لبنیات گریزان هستند، گفت: با افزایش قیمت لبنیات این پیشنهاد را به دولت داده ایم که اگر بستر را به گونه‌ای فراهم کنند که افراد ۳۰ درصد قیمت تمام شده را بابت سه قلم اصلی شیر، پنیر و ماست پرداخت کنند، تغییری در میزان مصرف نخواهیم داشت که علت مقابله با این موضوع را دولتی‌ها باید پاسخ دهند.

---

بیشتر بخوانید: چرایی گرانی‌های اخیر از زبان وزیر اقتصاد

---

محمد رضا بنی طبا، سخنگوی انجمن صنایع لبنی با اشاره به اینکه کارخانه‌های لبنی چاره‌ای جز افزایش قیمت محصولات خود نداشتند، اظهار کرد: تولیدکنندگان در قبال افزایش قیمت‌ها شرمنده مردم هستند، اما به سبب افزایش هزینه‌های تولید چاره‌ای جز گرانی قیمت کالا یا تعطیلی کارخانه‌ها و بیکاری کارگران نداشتند و به عبارت دیگر این گرانی از طمع تولیدکننده نیست، بلکه واقعیت‌های تولید است چرا که ثبات قیمت هابه نفع کارخانه‌های لبنی است.

وی افزود: کارخانه‌های لبنی مسئول تامین کالای مورد نیاز کشور و تضمین کیفیت آن هستند تا هیچ فروشگاهی از کالا‌های مورد نیاز خانوار خالی نباشد و مسئولیت حمایت و تامین سبد معیشتی مردم بر عهده نظام سیاست گذاری کشور اعم از دولت، مجلس و سایر دستگاه‌های تصمیم گیر در سطح کلان کشور است و نمی‌توان بیش از وظیفه اش انتظار داشت.

بنی طبا ادامه داد: دولتمردان، صنایع لبنی و مصرف کنندگان از افزایش هزینه‌های تولید مطلع هستند چرا که هزینه‌های تولید تابعی از شرایط اقتصاد کلان کشور و تصمیم گیری در سطح کلان است که طی ۱۵ سال اخیر تصمیمات اتخاذ شده، افزایش هزینه‌های تولید در تمامی صنایع را تحمیل کرده است که این افزایش هزینه‌های تمام شده تولید و به طبع آن نرخ کالا و خدمات، کاهش قدرت خرید خانوار را به همراه داشته است.

سخنگوی صنایع لبنی با تاکید بر حذف قیمت گذاری دستوری بیان کرد: در سطح کلان تصمیماتی باید اتخاذ شود که نهاده‌های دامی، شیرخام، مواد پتروشیمی، خدمات، حمل و نقل و بسته بندی گران نشود و تورم ثابت بماند، همچنین حمایت دولت در قیمت گذاری حذف شود چرا که این امر بر هم زدن بازار و فساد را در بردارد و مصرف کننده از آن سودی نمی‌برد.

وی با اشاره به اینکه یارانه نهاده دامی در ابتدای زنجیره تولید باید حذف شود، بیان کرد: حذف یارانه نهاده‌های دامی و پرداخت مابه التفاوت آن رقمی بالغ بر ۱۵ هزار میلیارد تومان است که با انتقال به مصرف کننده نفری ۲۰۰ هزار تومان امکان پرداخت یارانه به ۸۰ میلیون نفر جمعیت وجود دارد یا دولت طرح‌هایی در نظر بگیرد که مصرف کننده از آن سود برد چرا که با پرداخت یارانه سیاه به نهاده دامی، سودی عاید مصرف کننده نمی‌شود. به عنوان مثال سال گذشته به دولت پیشنهاد کردیم که اگر دخالتی در سطح بازار نشود، شرکت‌های لبنی یک سوم کل میزان شیرخامی که دریافت می‌کنند، پس از تبدیل به فرآورده‌های لبنی با ۳ درصد سود یا به طور رایگان برای ۴ دهک محروم جامعه در اختیار دولت قرار می‌دهند.

بنی طبا افزود: علی رغم تغییر قیمت محصولات لبنی، مخالف هر گونه دخالت دولت در بازار هستیم چرا که به اعتقاد ما حمایت دولت از مصرف کننده به جای پرداخت یارانه در ابتدای زنجیره باید از مصرف کننده باشد، چنانچه بنابه هر دلیلی دولت این کار را نمی‌کند، در تمامی زنجیره اعم از نهاده، شیرخام و محصولات لبنی باید نظارت کند تا با نرخ مصوب عرضه شود چرا که با تغییر قیمت در هر یک از بخش‌های تولید، قیمت در کل زنجیره باید تغییر کند.

سخنگوی انجمن صنایع لبنی درباره علت اختلاف چشمگیر ۱۰ هزار تومانی قیمت بطری شیر از یک برند به برند دیگر گفت: در کشورما برخلاف دیگر کشورها، مصرف کننده حساسیتی به برچسب ندارد، درحالیکه مشخصات تولید به طور کامل بر ان درج شده است. به عنوان مثال بطری شیری که ۱۵ هزار تومان عرضه می‌شود، شیر استریل دارای ماندگاری ۱۲ روزه است، درحالیکه بطری شیر ۵ هزار تومانی، شیر پاستوریزه است که فرآیند تولید، نحوه بسته بندی و کیفیت آن کاملا با یکدیگر متفاوت است.

وی در پایان تصریح کرد: ۱۰ قلم کالای لبنی مشمول قیمت گذاری دولتی است که سازمان حمایت به طور مداوم بر آن نظارت می‌کند و در صورت کوچکترین اختلاف، جریمه‌های سنگینی را اعمال می‌کند.

سعید سلطانی سروستانی، مدیر عامل اتحادیه دامداران از افزایش قیمت شیرخام خبر داد و گفت: بنابر آنالیز هزینه تمام شده تولید، قیمت هر کیلو شیرخام بدون احتساب سود برای دامدار ۴ هزار و ۴۰۰ تومان است که در جلسه سازمان حمایت با در نظرگرفتن مسائل و مشکلات مصرف کننده، نرخ ۴ هزار و ۱۵۰ تومان با چربی ۳.۲ درصد درب دامداری مصوب شده بود و به ازای هر دهم درصد چربی مازاد ۶۰ تومان بر این قیمت افزوده می‌شد.

وی افزود: با توجه به نرخ مصوب ۴ هزار و ۱۵۰ تومان، دامدار سود چندانی نمی‌برد، اما در هر حال امیدواریم دولت به تعهدات خود عمل کند و ۴ قلم سبوس، جو، ذرت و کنجاله سویا را ۱۰۰ درصد با نرخ مصوب در اختیار دامدار قرار دهد.

سلطانی درباره تاثیر افزایش قیمت لبنیات در خرید سبد خانوار بیان کرد: افزایش قیمت برای برخی اقلام‌خوراکی که کالای استراتژیک محسوب می‌شود و در پیشگیری از بیماری‌ها و رشد فکری و جسمی کودکان نقش بسزایی دارد، دولت باید به اقشار آسیب پذیر جامعه کمک کند تا این اقلام در سبد مصرفی حفظ شود.

مدیر عامل اتحادیه دامداران ادامه داد: با وجود آنکه شیرخام ماده اصلی تولید محصولات لبنی است، اما متاسفانه اختلاف قیمت شیرخام با محصولات لبنی بسیار چشمگیر است که این موضوع هیچ ارتباطی به دامدار ندارد.

وی در پایان تصریح کرد: در شرایط فعلی شیر ارزانترین کالا در مقایسه با سبزیجات، حبوبات و سایر کالا‌های مصرفی سبد خانوار محسوب می‌شود که دولت برای حفظ این‌محصول در سبد مصرفی باید از اقشار اسیب پذیر و دهک‌های ضعیف جامعه حمایت کند.

گفتنی است؛ با افزایش نرخ شیر خام از ۴ هزار و ۱۵۰ تومان به ۴ هزار و ۵۰۰ تومان، اگر نظارت بر خرید شیرخام و تحویل آن از کارخانجات تولیدی به دست مصرف کننده نباشد هر روز شاهد قیمت‌های عجیب و غریب توسط تولیدکنندگان خواهیم بود.