بودجه ۱۴۰۰ و سهم ۲۳ درصدی نفت/ آیا چشم دولت همچنان به نفت است؟

رویداد۲۴ بر اساس لایحه بودجه ۱۴۰۰ رقم منابع ۸۴۰ هزار میلیارد تومان برآورد شده که از این میزان ۲۳ درصد سهم درآمد‌های نفتی است. بر اساس برنامه پیش‌بینی شده ۳۱۷ هزار میلیارد تومان از این رقم از محل مالیات، گمرک و خدمات دولتی و ۲۹۸ هزار میلیارد تومان نیز از فروش اوراق و سهام کارخانجات خواهد بود، همچنین ۲۲۵ هزار میلیارد تومان نیز فروش دارایی‌های سرمایه‌ایی است که ۱۹۹ هزار میلیارد از این رقم مربوط به نفت است.

رئیس جمهور در جلسه ۱۹ آذر ماه هیات دولت با اشاره به لایحه بودجه گفته است: لایحه بودجه ۱۴۰۰ به نفت متکی نیست، البته به این معنا نیست که نفت نفروشیم. نفت استخراج می‌کنیم و می‌فروشیم، اما مهم این است که بودجه جاری ما بودجه نفت نباشد. برای توسعه کشور از نفت حتما استفاده می‌شود.

به گفته رئیس سازمان برنامه و بودجه؛ فروش نفت را طوری تنظیم کردیم که در بیشترین حد به ۱۹۹ هزار میلیارد تومان می‌رسد که حدود ۲۳ درصد کل بودجه به نفت وابسته است. فروش نفت امسال نسبت به پیش بینی ناچیز بود. ما این سه منبع را تعریف کردیم و متناسب با این بودجه باید خرج کنیم. ابتدای سال ۱۴۰۰ تمام اوراقی که به پایان رسیده را باید بخریم. در کار ما در پرداخت سهم اوراق بدهی نداشتیم و باید ۱۵۰ هزار میلیارد تومان اوراق و سودش را بپردازیم و این رقم را باید نقد بپردازیم.

در پاسخ به اینکه ارقام بودجه سال آتی چقدر واقع بینانه و اینکه آیا درآمد‌های نفتی قابل تحقق است؟ علی‌اصغر زرگر کارشناس اقتصاد سیاسی به ایلنا گفت: سهم ۲۳ درصدی نفت از بودجه ۱۴۰۰ رقم معقولی است، زیرا سیاست کلی و استراتژی نظام این است که وابستگی به نفت را کاهش دهد و این ۲۳ درصد مناسب به نظر می‌رسد، زیرا ارقام بالای ۴۰ درصد وابستگی به نفت منجر به دولتی رانتی که هزینه‌های دولتی وابسته به یک منبع ارزی خارجی خواهد بود.

وی با بیان اینکه دولت قیمت ارز را در بودجه بروز کرده است، افزود: به نظر می‌رسد ارز ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان با میزان نفتی که ایران می‌تواند به طور غیررسمی و با دور زدن تحریم‌ها رقم واقع‌بینانه‌ای است.

---

بیشتر بخوانید: سیگنال مثبت بودجه ۱۴۰۰ به بازار بورس/ سهام‌داران منتظر رشد شارپ نباشند

---

این کارشناس اقتصاد سیاسی در ادامه اظهار داشت: اکنون این احتمال می‌رود که با روی کار آمدن دولت جدید در آمریکا و باز شدن باب مذاکره تا حدی دست ایران باز شود که بتواند نفت خود را به طور رسمی در بازار بفروشد و اگر مدیریت کرونا با واکسن موفقیت‌آمیز باشد منجر به رونق اقتصادی، گردشگری، رفت و آمد در شهرها، کارخانجات و افزایش استفاده از نیروی برق و انرژی در دنیا می‌شود که تقاضا را نیز در بازار بین‌الملل بالا می‌برد، در این صورت ایران به سرعت می‌تواند جای خود را در بازار باز کرده و نفت خود را بفروش برساند.

وی تاکید کرد: بنابراین در جمع‌بندی به نظر می‌رسد با یک افق میان‌مدت بودجه به مجلس می‌رود و برای شش ماهه دوم و با این امید که تحریم برداشته شود، ارقام اعلام شده در حوزه فروش نفت و سهم آن در بودجه و همچنین نرخ ارز منطقی است. به عبارت دیگر اگر رقم فروش نفت را ضربدر ارز ۱۱.۵۰۰ تومانی کنیم اتکا به صادرات نفت را می‌پوشاند، اما در عین حال بستگی به این دارد که ایران چگونه از فرصت تحولات بین‌المللی و بخصوص رونق اقتصادی بعد از واکسن کرونا استفاده کند.

زرگر با بیان اینکه سهم درآمد‌های نفتی از بودجه به نوعی انفکاک دولت از نفت خواهد بود، گفت: البته همه اینها، اما و اگر است، اگر بودجه دولتی از درآمد نفتی منفک شود باید به توسعه و خرج زیربنایی و ایجاد اشتغال و آبادانی برای آیندگان منجر شده و صرف هزینه‌های غیرمترقبه، طرح‌های ناتمام و رفاه اجتماعی شود.

وی خاطرنشان کرد: در دنیای امروز اکنون درآمد‌های نفت هزینه روزمره و طرح‌های ناتمام می‌شود و نمی‌توان از این درآمد مثل دهه‌های قبل پروژه‌های عظیم اجرا کرد، با توجه به اندک درآمدی که از نفت حاصل می‌کنیم و حفره‌های زیادی را از نظر رفاه اجتماعی ایجاد شده، نباید داشته انتظار باشیم که پول نفت پروژه عمرانی اجرا کند در واقع این پروژه‌ها پولی غیر از نفت و مدیریت خاص خود را می‌طلبد.