سفر پادشاه اسپانیا به ایران و دیدار با محمدرضا شاه
رویداد۲۴ تصویر ثبت شده در خرداد سال ۱۳۵۷ در جریان سفر خوان کارلوس پادشاه اسپانیا به ایران و دیدار با محمدرضا شاه پهلوی پادشاه ایران.
خوان کارلوس از نوامبر سال ۱۹۷۵ تا ژوئن ۲۰۱۴ پادشاه اسپانیا بود. اسپانیا پیش از کارلوس تحت حاکمیت ژنرال فرانکو بود و پس از آن که خوان کارلوس پادشاه شد، مجلس در ۱۹۷۸ حکومت اسپانیا را مشروطه سلطنتی اعلام کرد که نقش پادشاه در آن به عنوان تجسم و شخصیت بخش به ملت، نمادی از یگانگی و دوام پایدار اسپانیا تأیید میکرد و به این ترتیب پادشاه رئیس کشور و فرمانده کل قوای مسلح میشد.
کارلوس پس از پادشاهی با دربار ایران روابط خوبی برقرار کرد. نهاد پادشاهی در اسپانیا تشریفاتیتر از ایران بود و پادشاه ایران بر خلاف قانون مشروطه عملا حکومت میکرد و نه سلطنت. این امر باعث شده بود کارلوس از محمدرضاشاه و شیوه حکمرانی دربار ایران استقبال کند.
کارلوس دو سال پیش از انقلاب نامهای به محمدرضاشاه نوشت و در آن از وی درخواست کمک ۱۰ میلیون دلاری به اسپانیا کرد: «برادر عزیزم، در کمال احترام به خود اجازه میدهم، از شما بخواهم امکان اعطای مبلغ ۱۰ میلیون دلار را به عنوان کمک شخصی خود در جهت تحکیم سلطنت اسپانیا مورد ملاحظه قرار دهید. چنانچه تقاضای من مورد موافقت شما قرار گیرد، اجازه میخواهم دیداری را توسط دوست شخصیام، آلکس ماردا به تهران پیشنهاد کنم که دستورهای شما را به اجرا خواهد گذاشت.»
بیشتر بخوانید: دیدار محمدرضا شاه پهلوی و کارتر یکسال قبل از انقلاب ایران
به گزارش رویداد۲۴ با توجه به ابهامات فراوان مالی در دوران پهلوی، مشخص نیست که آیا محمدرضاشاه این کمک را به خوان کارلوس کرده یانه. اما خوان کارلوس و همسرش در خرداد ماه سال ۱۳۵۷ به ایران سفر کردند. این سفر با توجه به فضای ناآرام انقلابی نوعی سفر حمایتی به حساب میآمد.
محمدرضاشاه و فرح شخصا برای استقبال از کارلوس به فرودگاه مهرآباد رفتند و رئیس مجلس سنا و وزیر دربار نیز ایشان را همراهی کردند. محمدرضاشاه که برای خوان کارلوس سنگ تمام گذاشته بود هدایای نفیس و گرانقیمت به وی و همسرش داد و ضیافت شام مفصلی برای وی ترتیب داد.
محمدرضاشاه بین خود و کارلوس احساس نزدیکی تاریخی میکرد و این احساس از سخنانی که وی در ضیافت شام به کارلوس گفت مشخص است: «از ۱۲ قرن پیش که مهاجرت پارسیان به اسپانیا آغاز شد از همان موقع انتقال فرهنگ و ادب ایرانی به آن کشور و پایه گزاری موسیقی ایرانی در اسپانیا به نام «موسیقی اندلس» و هم چنین تدریس زبان پارسی در هفت قرن پیش در آن کشور آغاز شد و در تمام این دوره روابط سیاسی نیز بین ایران و اسپانیا برقرار بود. این موارد فقط نموداری از مظاهر سابقه کهن ارتباط دو ملت ایران و اسپانیا است که اکنون با همکاریهای گسترده دو کشور در زمینههای سیاسی و اقتصادی و فرهنگی تحرک تازهای یافته است. این تحرک اصولا وجه مشخص آن جهش صنعتی و اقتصادی است که دو سرزمین ما در سالیان اخیر نمونههای بارزی از آن بودهاند و هستند... همه اینها همکاری روزافزونی را در آینده میان ایران و اسپانیای که تحت رهبری و اراده مدبرانه آن اعلیحضرت عصر نوینی را در تاریخ خود آغاز کرده است نوید میدهد. ما به موفقیتهای بزرگ آن اعلیحضرت که به ویژه در یک دوران مهم تحول اجتماعی و سیاسی اهمیت و در عین حال دشواری استثنایی دارد به دیده احترام و ستایش مینگریم و برای شما در حسن انجام ماموریت خطیری که در برابر ملت بزرگ خویش به عهده دارید صمیمانه آرزوی موفقیت میکنیم.»
اما تاریخ برای هر دوی آنها سرنوشت تیرهای رقم زده بود. چند ماه پس از سفر کارلوس به ایران نظام شاهنشاهی سقوط کرد و محمدرضاشاه ـآواره در کشورهای مختلف آواره شد. همچنین خوان کارلوس در سال ۲۰۱۴ به فساد مالی و گرفتن رشوه متهم شد و سلطنت را واگذار کرده و اسپانیا را ترک کرد.