کیست مویی دنبالچه چیست؟
رویداد۲۴ مهسا زرگری: کیست پیلونیدال، که به نام کیست مویی یا مو برگشتی هم شناخته میشود، یک نقطه باز در پوست است که معمولاً در مناطقی مانند چین خوردگی باسن، شکاف بالای باسن یا هر ناحیه دیگر از پوست در امتداد استخوان دنبالچه تا مقعد ایجاد میشود. این کیستها معمولاً ناشی از عفونت پوستی هستند و در داخل آنها موها رشد میکنند. این نوع کیست معمولاً عفونی شده و ممکن است چرک و خون ترشح کند و همچنین بوی نامطبوعی داشته باشد. درد کیست مویی، به ویژه هنگام نشستن، ممکن است بسیار شدید باشد.
به تعبیری سادهتر میتوان گفت که: تار مویی که در داخل پوست رشد میکند و از آن خارج نمیشود، معمولاً بعد از تراشیدن، واکس زدن یا موچین کردن موها توسط فرد اتفاق میافتد، عامل ایجاد این بیماری است.
ناحیهای با موهای به داخل برگشته رشد کرده ممکن است دارای برجستگیهای کمی قرمز رنگ باشد که معمولاً دارای خارش پوست است و به صورت بصری نیز میتوان این موهای به داخل برگشته را مشاهده کرد. در نهایت در صورت عدم توجه و فراموشی یا گذشت زمان، موهای رشد کرده به کیست تبدیل میشوند به شکلی که کیسهای از مایع در زیر پوست ایجاد شده است.
علائم کیست مویی چیست؟
در صورتی که کیست مویی دنبالچه عفونی نباشد، ممکن است هیچ علامتی وجود نداشته باشد. اما هنگامی که کیست آلوده میشود، علائم و نشانههای زیر مشاهده میشوند:
- احساس درد تا بالای باسن
- تورم کیست
- پوست قرمز و دردناک در اطراف ناحیه
- ترشح خون یا چرک (در صورت پارگی آبسه)
- بوی نامطبوع از ترشحات عفونی
- درد هنگام نشستن یا ایستادن
- موهای بیرون زده از ضایعه
- ایجاد بیش از یک دستگاه سینوسی یا سوراخ در پوست
- همچنین ممکن است تب کم درجهای داشته باشید، اما این مورد بسیار کمتر مشاهده میشود.
علت بیماری کیست مویی چیست؟
علت دقیق بروز کیست پیلونیدال هنوز مشخص نیست. اما به نظر میرسد که بیشترین عامل موجب بروز این کیستها فرو رفتن موها به داخل پوست است. فشار و اصطکاک بر روی پوست، استفاده از لباسهای تنگ، دوچرخهسواری و نشستن طولانی مدت میتواند باعث فشار و فرو رفتن موها درون پوست شود. بدن موها را به عنوان یک جسم خارجی تشخیص میدهد و در اطراف آن یک کیست تشکیل میدهد.
این توضیحات در موارد نادری از کیست پیلونیدال که در ناحیههایی از بدن به غیر از انتهای ستون فقرات رشد میکنند، همچنین صدق میکند. به عنوان مثال، در آرایشگران، افرادی که سگ نگهداری میکنند و افرادی که پشم گوسفندان را جمعآوری میکنند، مواردی از کیست پیلونیدال بین انگشتان دستهایشان دیده شده است.
در صورت عدم درمان، کیست پیلونیدال میتواند به آبسه یا تشکیل سینوس (حفره) منجر شود. هر دوی این علائم نشانههای بدتر شدن عفونت پوستی هستند.
بیشتر بخوانید:
کیست مویی چگونه تشخیص داده میشود؟
هنگامی که با علائم سینوس پیلونیدال به پزشک مراجعه میکنید، ابتدا یک معاینه فیزیکی دقیق انجام میشود. پزشک از شما سوالاتی درباره تاریخچه پزشکیتان میپرسد، شامل هرگونه تخلیه یا تغییر در ظاهر ناحیه آسیب دیده. سپس پزشک بررسی بصری انجام میدهد تا حساسیت، قرمزی، تورم و التهاب در اطراف ناحیه آسیب دیده را بررسی کند. برای اطمینان بیشتر، پزشک ممکن است آزمایش خون تجویز کند تا سطح گلبولهای سفید را بررسی کند که میتواند نشانگر وجود عفونت باشد. در موارد نادر، پزشک ممکن است برای تایید تشخیص، از سی تی اسکن استفاده کند.
همچنین، پزشک ممکن است آزمایشات دیگری را انجام دهد تا سایر شرایطی مانند کیست درموئید (تومور سلول زا) که ممکن است از نظرظاهری به کیست پیلونیدال شباهت داشته باشد، را بررسی کند.
نحوه درمان کیست مویی
در صورتی که فرد هیچ علامت یا نشانهای از عفونت سینوس پیلونیدال نداشته باشد، ممکن است درمانی لازم نباشد. اما در صورت تشخیص و صلاحدید پزشک متخصص، روند درمانی شروع میشود و شامل موارد زیر میشود:
درمانهای پزشکی:
یکی از روشهای درمان پزشکی کیست پیلونیدال، برداشتن موهای زائد است. در مواردی که عفونت وجود ندارد، برداشتن مو میتواند اولین مرحله در درمان سینوس پیلونیدال باشد. گزینههای حذف موهای زائد شامل اصلاح، اپیلاسیون، لیزر و کرمهای موبر میشوند. تحقیقات نشان میدهد که حفظ بهداشت مناسب منطقه و برداشتن منظم موهای زائد ممکن است منجر به کاهش نیاز به روشهای جراحی و بهبود فعالیتهای روزمره شود. با این حال، در برخی موارد، حذف مو ممکن است عود بیماری را افزایش دهد. بنابراین، لازم است از روشهای خاصی برای حذف مو استفاده شود تا موجب تحریک یا تشدید عوارض نشود.
تخلیه آبسه:
در صورتی که فرد مطمئن باشد که آبسه وجود دارد، پزشک باید آن را تخلیه کند. این روش معمولاً در مطب پزشک انجام میشود. پزشک قبل از ایجاد برش در آبسه، یک مخدر موضعی تزریق میکند تا درد کاهش یابد. سپس چرک آبسه تخلیه شده و التهاب کاهش مییابد. کاهش آبسه میتواند به نمایان شدن سینوس پیلونیدال کمک کند و درمان آسانتری را ممکن سازد. چند هفته پس از تخلیه آبسه، ممکن است نیاز به برداشتن چاله وجود داشته باشد. در این مرحله، فرد مخدر موضعی دریافت کرده و پزشک حفره یا سینوس را برش میدهد.
درمان خانگی کیست پیلونیدال
چگونه میتوانید در خانه به درمان کیست پیلونیدال کمک کنید؟ در ادامه به این موضوع می پردازیم:
حفظ بهداشت: مطمئن شوید که کیست و منطقه اطراف آن همواره تمیز باشند.
خودداری از تراشیدن: اجتناب کنید از تراشیدن نواحی اطراف کیست، زیرا این کار ممکن است باعث ورود باکتری و عفونت شود.
کمپرس گرم: چند بار در روز، برای مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه، کمپرس گرم را روی کیست قرار دهید. این کار میتواند کیست را به سطح نزدیکتر بیاورد و به آن اجازه تخلیه دهد. اگر مو در زیر پوست گیر کرده باشد، کمپرس گرم میتواند به رشد آن کمک کند.
استفاده از محلول ضد عفونی کننده: روغن درخت چای را روی کیست بمالید تا از عفونت جلوگیری شود. همچنین، استفاده از پمادهای آنتیبیوتیک سه گانه میتواند بهبود را تسریع کند و در دسترس هستند.
خودداری از برداشتن یا ترکیدن کیست: اجتناب کنید از برداشتن یا ترکیدن کیست. این کار ممکن است باعث آزاد شدن مایع شود، اما کیست به طور کامل خالی نخواهد شد و ممکن است دوباره رشد کند. همچنین، ترکیدن کیست ممکن است باعث ورود باکتری و ایجاد عفونت یا تشدید علائم شود.
برداشتن موهای زیر پوستی: در برخی موارد، قبل از رشد زیر پوستی، موها قابل مشاهده هستند. در این صورت، میتوانید از موچین تمیز برای گرفتن و برداشتن آنها استفاده کنید.
کیست مویی دنبالچه خطرناک است؟
بیشتر کیستهای مویی خطر جدی ندارند و بیشتر از لحاظ ظاهری مشکل ایجاد میکنند. با اینحال در برخی موارد خاص کیست مویی ممکن است به علت التهاب یا عفونت مشکلات جدیتری ایجاد کند. اگر کیست مویی التهابی شود، میتواند باعث درد، تورم، قرمزی تحت تاثیر قرار گیرد. در صورت کیست مویی ممکن است نیاز به درمان دارویی یا حتی جراحی داشته باشید. علائم عفونت ممکن است شامل تب، تورم شدید، تغییر رنگ پوست باشد. در بعضی موارد کیست مویی ممکن است پاره شده و باعث تشکیل زخم شود که نیاز به درمان خاص دارد.