کارشناسان انرژی در گفتوگو با رویداد۲۴ بررسی کردند؛
عربستان بازنده نخست جنگ نفتکشها/ متحدان ایران از بسته شدن تنگه هرمز آسیب میبینند
فرضیه بستن تنگه هرمز توسط ایران، چندی است فضای اقتصادی و سیاسی کشور را با گمانهزنیهایی مواجه کرده است. کارشناسان اما معتقدند این مسئله موضعی رسمی نبوده است.
رویداد۲۴ فشار آمریکا برای توقف فروش نفت ایران همچنان ادامه دارد و مقامهای آمریکایی مذاکرات گستردهای را با خریداران نفت ایران شروع کردهاند تا آنها را راضی به توقف خرید نفت از کشورمان کنند. این در حالی است که حسن روحانی اعلام کرده اگر نفت ایران فروش نرود، دلیلی ندارد نفت سایر کشورها هم فروش برود. تحلیلگران سیاسی جمله حسن روحانی به تهدید تلویحی بستن تنگه هرمز تفسیر کردهاند؛ چه آنکه چیزی حدود 30 درصد نفت جهان از این منطقه ترانزیت میشود.
جنگ نفتکشها
بستن تنگه هرمز موضوع جدیدی نیست. در جریان جنگ نفتکشها (1988-1980) ایران تهدید کرده بود تنگه هرمز را مسدود میکند. هرچند در آن دوره ایران چندان موفق نبود، اما مقدار زیادی از تانکرها و کشتیهای حمل و نقل کالا با محدودیت مواجه شدند. اکنون سوال اینجاست که با بسته شدن این تنگه، چه اتفاقی خواهد افتاد و آیا در شرایط فعلی چنین چیزی ممکن است؟ کارشناسان از این موضوع به عنوان آغاز جنگ جهانی سوم یاد کردهاند و گفتهاند اگر این تهدید عملیاتی شود، اثر آن قابلتوجه خواهد بود و میتواند تبدیل به جنگ جهانی شود، زیرا رویدادی بزرگ و اثرگذار روی کل سیاست جهان و همینطور در حوزه نفت خواهد بود.
حسن بهرامنیا عضو کمیسیون انرژی مجلس اما معتقد است باید از جنگ دوری کرد. او به رویداد۲۴ میگوید: تلاشمان این است که تنگه هرمز نا ایمن نشود و با سیاست گفتمان و دیپلماسی برسر مسئله نفت ایران به توافق برسیم لذا تا جای ممکن ایران تلاش میکند امنیت این تنگه را برای دیگر کشورها حفظ کند اما اگر قرار براین باشد منافع ایران به خطر بیفتد و محمولهها برای دیگر کشورها عبور داده شود، حتما به روشهای غیردیپلماتیک دست میزنیم که یکی از آنها بستن تنگه هرمز است.
عربستان بازنده نخست بسته شدن تنگه هرمز
او اینگونه ادامه میدهد: 30 درصد نفت دنیا از تنگه هرمز عبور داده میشود و بسته شدن این تنگه به معنای آغاز جنگ اقتصادی برای خیلی از کشورهای حاشیه خلیج فارس از جمله عربستان که بیش از 10 میلیون بشکه نفت از این تنگه عبور میدهد، است بنابراین ناایمن شدن این تنگه در درجه اول به ضرر اقتصاد عربستان تمام میشود.
متحدان ایران هم آسیب میبینند
عضو خانه ملت در مورد سرنوشت کشورهای دوست ایران درپی بسته شدن تنگه هرمز گفت: اگر سناریو به صفر رساندن صادرات نفت ایران ادامه یابد، فرضیه بسته شدن تنگه هرمز رنگ جدیتری به خود میگیرد. به دنبال این اتفاق طبیعی است حتی منافع کشورهای دوست ایران نیز در معرض تهدید قرار بگیرد اما تلاش میشود حداقل از ناحیه ایران منافع کشورهایی مانند عراق و قطر حفظ شود این درحالی است که اوضاع برای کشورهایی که رابطه خوبی با ایران ندارند نظیر عربستان، بحرین و کویت بدتر خواهد شد و این کشورهای را با شوکهای اقتصادی زیادی روبه رو خواهد کرد.
سیدحمید حسینی سخنگوی اتحادیه صادر کنندگان فرآوردههای نفتی اما خوشبینیانهتر به ماجرا مینگرد؛ چه اینکه او معتقد است احتمال به صفر رسیدن صادرات نفت ایران وجود ندارد. او به رویداد۲۴ میگوید عربستان با وجود اظهار آمادگی برای تولید بیشتر، قادر نخواهد بود جوابگوی نیاز نفتی جهان باشد بنابراین آمریکا هیچ کاری نمیتواند انجام دهد.
حسینی، موضع رییس جمهور در سوییس را موضوعی رسمی نمیداند. او معتقد است تصمیم ایران برای بسته شدن تنگه هرمز جدی نیست، مگر آنکه در شرایط اضطرار به عنوان آخرین گزینه موجود برای رفع تحریمها استفاده شود.
عضو اتحادیه صادر کنندگان فرآوردههای نفتی تاکید میکند که تا جای ممکن ایران تلاش میکند باعث ناراحتی مشتریان عمده نفتی خود مانند چین و اروپا نشود اما زمانی که کشورهایی اقدام به تولید مازاد نفت کنند و قصد داشته باشند بازارهای نفت ایران را قبضه کنند ایران نیز با اهرم های فشاری مانند بستن تنگه هرمز با اقدامات آنها مقابله خواهد کرد.
به گفته این فعال بخش خصوصی، سرنوشت امارات که صادراتش وابسته به خلیج فارس نیست با عربستان و بحرین تفاوتهای بسیاری دارد و هرکدام از کشورهای حاشیه خلیج فارس با شدت و ضعف متفاوتی از بسته شدن تنگه هرمز زیان میبینند بنابراین اگر عربستان و بحرین بخواهند مازاد نفت خود را تولید کنند و تعادل بازار را برهم زنند ایران نیز ابزارهایی در اختیار دارد که با آنها مقابله کند.
در سال 1973 جنگ اعراب و اسرائیل و تحریم نفتی اعراب موجب شد صفهای طویلی در مقابل جایگاههای عرضه سوخت در آمریکا تشکیل شود. این وضعیت موجب 4 برابر شدن قیمت نفت شد. در جریان این بحران، صادرات نفت خلیج فارس به آمریکا به میزان 1.2 میلیون بشکه یعنی معادل حدود 7 درصد کل میزان مصرف این کشور کاهش یافت. این شوک نفتی موجب شد آمریکا در رکودی فرو برود که برای مدت 2 سال ادامه داشت. حال با رویارویی نفتی ایران و عربستان و قطع ادامهدار صادرات نفت منطقه خلیج فارس، رکود دوباره دور از ذهن نیست.
خبر های مرتبط
خبر های مرتبط