بهترین فیلم های تاریخی ایران باستان که باید ببینید

رویداد۲۴| مازیار وکیلی: تا به امروز در سینمای ایران و جهان فیلم‌های کمی درباره دوران ایران باستان ساخته شده است. این در حالی است که دوران ایران باستان سرشار از داستان‌های دراماتیکی است که می‌تواند دست مایه خوبی برای ساخت فیلم باشد. دوران پادشاهان مختلف ایرانی از جمله داریوش و کوروش به قدری حوادث ریز و درشت دارد که بتوان از دل آن‌ها داستان‌های مختلفی بیرون کشید و با استفاده از این داستان‌ها فیلم‌های جذابی ساخت. چه آن‌که داستان‌های این دوره به واسطه عظمت و شکوهی که دارند می‌توانند گزینه مناسبی برای نمایش بر روی پرده بزرگ سینما باشند و تماشاگرانی که تشنه تماشای چنین فیلم‌هایی هستند را به سالن‌های سینما بکشانند.

مرگ یزدگرد | کارگردان: بهرام بیضایی | سال ساخت: ۱۳۶۰

مرگ یزدگرد تنها فیلم قابل اعتنای سینمای ایران درباره دوران ایران باستان تا به امروز است. فیلمی که به زندگی یزدگرد سوم بعد از حمله مسلمانان می‌پردازد. مرگ یزدگرد که به گفته امین تارخ بازیگر فیلم یکی از سخت‌ترین و دقیق‌ترین فیلم‌های سینمای ایران است فیلمی که ششصد و سی و پنج پلان دارد بدون یک زاویه تکراری. مرگ یزدگرد به لحاظ روایی هم فیلم متفاوت و درخشانی است. بیضایی در این نمایشنامه (که بعد‌ها به فیلم تبدیل شد) از ساختار روایی راشومون کوروساوا الهام می‌گیرد و داستان را از زبان آسیابان، زن آسیابان و دخترشان روایت می‌کند. روایت‌هایی که با هم دیگر فرق دارند و تلاش می‌کنند تماشاگر را از چند منظر مختلف با یک داستان واحد مواجه کنند. مرگ یزدگرد خیلی زود و به دلیل حجاب بازیگران زن توقیف شد و هیچ گاه نتوانست اکران مساعدی داشته باشد. هرچند در تمام این سال‌ها بار‌ها و بار‌ها دیده شده و جز فیلم‌های پرطرفدار بهرام بیضایی به حساب می‌آید.

سمفونی نهم | کارگردان: محمدرضا هنرمند | سال ساخت: ۱۳۹۷

محمدرضا هنرمند از کارگردانان قدیمی سینمای ایران است. کارگردانی که تماشاگران او را با کمدی‌های انتقادی مرد عوضی، مومیایی ۳ و سریال تلخ زیر تیغ می‌شناسند. هنرمند در سال ۱۳۹۷ بعد از سال‌ها دوری از سینما تصمیم گرفت فیلمی درباره عشق و مرگ بسازد. فیلمی اپیزودیک که داستان عشق در دوره‌های مختلف تاریخ ایران را روایت می‌کرد.

بیشتر بخوانید: بهترین فیلم های تاریخی پادشاهی سینمای جهان

بخش ایران باستان فیلم سمفونی نهم خوش ساخت و جذاب است، ولی صرفاً کارکرد دراماتیک دارد و چیزی به دانش تماشاگر درباره آن دوران اضافه نمی‌کند. خود فیلم هم چندان دیده نشد تا سمفونی نهم یکی از مهجورترین فیلم‌های کارنامه کاری هنرمند باقی بماند.

اسکندر (Alexander) | کارگردان: الیور استون | سال انتشار: ۲۰۰۴

به گزارش رویداد۲۴ اُلیور استون یکی از جنجالی‌ترین کارگردانان سینمای آمریکا است. کارگردانی که به ساخت آثار انتقادی در هالیوود مشهور است. استون با ساخت فیلم‌هایی مانند جوخه، متولد چهارم جولای، جی‌اف‌کی و نیکسون به شهرت جهانی رسید. عقاید چپ گرایانه او باعث شد به ایران و کوبا هم سفر کند و حتی مستندی هم درباره فیدل کاسترو بسازد. اسکندر، اما از فیلم‌های بهتر اُلیور استون نیست و نشان می‌دهد این کارگردان بیشتر متخصص ساخت درام‌های سیاسی است تا درام‌های تاریخی. هر چند این فیلم در قیاس با فیلم موهن و پراشکال ۳۰۰ به مراتب فیلم بهتری است و روایت صادقانه‌تری هم از ایران دوران باستان دارد، اما در نهایت به یک روایت استاندارد و هالیوودی از ایران باستان بسنده می‌کند و نمی‌تواند به تماشاگر آگاهی زیادی نسبت به آن دوران بدهد.

فیلم ۳۰۰ | کارگردان: زک اسنایدر | سال انتشار: ۲۰۰۶

۳۰۰ جنجالی‌ترین فیلمی است که درباره ایران باستان ساخته شده است. فیلم به داستان نبرد ترومپیل میان خشایار شاه پادشاه امپراطوری هخامنشی ایران و لئونیداس فرمانده اسپارتی را روایت می‌کند. ۳۰۰ روایتی جعلی و سراسر دروغ از آن دوران را به تصویر می‌کشد و می‌کوشد ایرانیان را موجوداتی وحشی نشان دهد که به لحاظ فرهنگی هیچ جایگاهی نداشتند و بسیار بدوی بودند. این روایت به قدری مضحک بود که صدای بسیاری از منتقدان فیلم در خود آمریکا را هم درآورد تا به این فیلم برچسب نژادپرستانه بزنند. فیلم در ایران هم جنجال بسیاری ایجاد کرد و بسیاری از چهره‌های سیاسی و فرهنگی به آن واکنش نشان دادند. قرار شد فیلمی در جواب این فیلم ساخته شود که البته هیچ گاه ساخته نشد. در نهایت می‌توان ۳۰۰ را بدترین فیلم این مجموعه دانست که روایتی سراسر جعلی و دروغین از دوران باستان تحویل تماشاگران می‌دهد.

شاهراده ایران: شن‌های زمان (Prince of Persia: The Sands of Time) | کارگردان: مایکل نیوول | سال انتشار: ۲۰۱۰

مایکل نیوول یکی از مشهورترین کارگردانان انگلیسی است که اکثر قریب به اتفاق مردم او را با فیلم‌هایی مانند دانی دارکو و هری پاتر و جام آتش به خاطر می‌آورند. شاهزاده ایران: شن‌های زمان از روی یک بازی ویدیویی ساخته شده و نمی‌توان آن را یک فیلم موثق تاریخی دانست. فیلم حتی به لحاظ تاریخ هم چندان قابل اعتماد نیست و با ادغام دوران مختلف تاریخی کولاژی از ایران برای مخاطب می‌سازد. مانند تمام فیلم‌هایی که از روی بازی‌های ویدیویی ساخته می‌شوند، شاهزاده ایران: شن‌های زمان هم فیلم مهمی نیست. هرچند به واسطه جلوه‌های ویژه جذاب و حضور ستارگانی مانند جک جلینهال توانست فروش خوبی را در گیشه تجربه کند.