راهبرد جدید آمریکا علیه ایران با ترغیب نتانیاهو و بن سلمان/ برنامه جدید چیست؟
رویداد۲۴ ان بی سی در مقاله‌ای نوشت: ترامپ از اولین روز‌های ریاست جمهوری‌اش، شروع به موضع گیری علیه ایران کرد. ولی مجموعه‌ای از رویداد‌های حیرت آور باعث شده است که وی دیگر مانند گذشته مورد حمایت قرار نگیرد. طی سه ماه آینده مشخص خواهد شد که آیا ترامپ با موفقیت قادر خواهد بود به این تنش آفرینی ادامه دهد یا اینکه راه آبرومندانه‌ای برای خروج از منجلابی که درست کرده پیدا می‌کند.
نویسنده این مقاله ادامه داده است: همین چند ماه پیش بود که ترامپ با اعتماد به نفس، از قرارداد هسته‌ای اش با ایران خارج شد، با عربستان سعودی همکاری کرد تا صادرات نفت ایران را کاهش دهد و برای خشنودی بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، تحریم‌های سخت تری را بر ایران اعمال کرد. در نتیجه، واحد پول ایرانیان به سرعت سقوط کرد. ایران قبلا هم تحریم‌هایی را پشت سر گذاشته بود، ولی به نظر می‌رسید این بار قضیه متفاوت باشد.
ترامپ در ٢١ام تیرماه به خبرنگاران گفته بود: «اطلاع دارم که ایران با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کند و از لحاظ اقتصادی در حال سقوط است و مطمئنم به زودی سیاستمداران این کشور به من زنگ می‌زنند تا باهم معامله کنیم.»
با اینکه پنج ماه از این صحبت‌ها گذشته، سه رکن اساسی سیاست ترامپ در قبال ایران، در حال از هم گسیختگی است.
اول اینکه عربستان سعودی در حال حاضر، بحرانی‌ترین شرایطش را در طول تاریخ، به خاطر به قتل رساندن جمال خاشقجی، پشت سر می‌گذارد. آمریکا خیلی وقت است که چشمانش را به روی جنایات عربستان بسته است، ولی حمایت‌های ترامپ از ولیعهد عربستان، بن سلمان، در حالی که اف بی آی (پلیس فدرال آمریکا) معتقد است به احتمال خیلی زیاد خود او دستور قتل خاشقجی را صادر کرده، بسیار بی‌شرمانه است.
سناتور‌های جمهوریخواه که از این موضوع در اواخر این هفته توسط رییس سیا، یعنی جینا هاسپل آگاه شده بودند، بدون تردید درمورد مقصر بودن بن سلمان در ماجرای قتل خاشقجی، جلسه را ترک کردند.
لیندسی گراهام (سناتور کارولینای جنوبی در سنای آمریکا) که از متحدان ترامپ است، بعد از مطلع شدن از این موضوع گفته «باید خودتان را عمدا به کوری زده باشید تا متوجه نشوید که قتل خاشقجی توسط زیردستان بن سلمان صورت گرفته و خود او در این ماجرا نقش داشته است.»
حتی اگر جمهوریخواهان تصمیم داشته باشند که در شرایط فعلی، طرف ترامپ را بگیرند و به روابط با عربستان سعودی ادامه دهند، دموکرات‌ها به این سادگی‌ها اجازه نمی‌دهند روابط تجاری آمریکا با عربستان به روال قبلی خود بازگردد. بخشی از آن به این دلیل است که روابط عربستان با آمریکا تجسم تمام چیز‌هایی است که نمایندگان پیشرو مخالف آن‌ها هستند: یک رابطه خوب با دیکتاتوری بی‌رحم که تحت تاثیر حرص و طمع تولیدکنندگان تسلیحات شکل گرفته و این درحالی است که آمریکا همدست عربستان در قحطی برنامه‌ریزی شده در یمن قلمداد می‌شود و حقوق بشر و حقوق زنان توسط خاندان سعودی نقض می‌شود. به علاوه، عربستان تا همین الان هم با کاهش تولید نفتی‌اش، ترامپ را آزرده خاطر کرده و نقشش را در استراتژی ترامپ علیه ایران، کمرنگ کرده است.
دوم اینکه اسرائیل نقشی اساسی و پنهان را در سیاست‌های ضد ایرانی ترامپ بازی کرده است. مخصوصا که نتانیاهو حلقه اتصال میان بن سلمان و جرد کوشنر، داماد و مشاور ارشد ترامپ بوده است که اتفاقا راه را برای همکاری میان عربستان و اسرائیل و برای دشمن کردن آمریکا با ایران، هموار کرده است.
اما اکنون نتانیاهو برای باقی ماندن در قدرت با یک جدال موجودیتی در داخل مواجه است. دادستان‌های اسرائیلی این هفته صدور کیفرخواستی علیه او را تقاضا کرده‌اند و با احتمال سقوط دولتش، احتمالا مجبور به برگزاری انتخابات زودهنگام خواهد شد. گرچه بعید است دولت آتی اسرائیل سیاست‌های جدیدی را در مواجهه با ایران اتخاذ کند، ولی مانند نتانیاهو نیز آمریکا و عربستان را با آغوش باز نخواهد پذیرفت. این می‌تواند یک شکاف خطرناک در دایره روابط آمریکا، اسرائیل و عربستان علیه ایران ایجاد کند.
سوم اینکه، انعظاف پذیری سیاسی خود ترامپ نیز در مخاطره قرار گرفته است: با عبور از انتخابات میان‌دوره‌ای، از این پس ترامپ با موانع سیاسی بیشتری روبه رو خواهد شد، احتمال دارد مجلس مواردی مانند حساب مالیاتی ترامپ تا روابطش با عربستان سعودی و سیاست‌های ضد ایرانی‌اش را مورد بررسی قرار دهد. از آنجا که از این پس ترامپ مجبور خواهد شد در سیاست داخلی، موضعی دفاعی بگیرد، احتمالا دیگر قادر نخواهد سیاست اولویت‌دهی به مساله ایران را به پیش ببرد.
اما مهم‌ترین شاخصی که حکایت از شکست نهایی ترامپ در سیاست‌های ضد ایرانی اش دارد، به صحت ارکان ذکرشده در سیاست او باز نمی‌گردد، بلکه مربوط به دستاوردی است که قرار بود تحریم ایران به بار بیاورد. ترامپ پیش بینی کرده که واحد پول ایران همچنان به سقوطش ادامه خواهد داد و صادرات نفت این کشور به صفر خواهد رسید.
اکنون اگرچه اقتصاد ایران در حال صدمه دیدن است، اما وضعیت ریال به ثبات بازگشته است و ترامپ از ابتدای اعمال تحریم‌های نفتی مجبور شد هشت کشوراروپایی و آسیایی را از تحریم معاف کند. تمام این نقشه‌ها طراحی شده بود تا سقوط اقتصادی ایران رخ دهد.
طبق گزارش نیویورک تایمز، یک طرح دو میلیارد دلاری به ترامپ پیشنهاد شد تا با بی ثبات کردن ایران از لحاظ اقتصادی و ایجاد جو روانی در شبکه‌های مجازی، مردم ایران اعتمادشان را نسبت به دولتشان از دست بدهند. نشانه‌ها حاکی از آن است که اجرای این نقشه با موافقت ترامپ رو به رو شد که البته تاکنون دستاوردی نداشته و نرخ ریال هم ثابت مانده است.
امروز اگر شما در تهران ساکن باشید به احتمال زیاد نسبت به آینده، بسیار دلگرم‌تر از کسی هستید که در ریاض یا واشنگتن زندگی می‌کند. ترامپ هرکاری می‌توانست علیه ایران انجام داد، ولی هیچ کدام جواب نداد. به محض اینکه «مکانیزم ویژه مالی» اروپا (سیستم مالی جایگزینی که شرکت‌ها را قادر به فرار از تحریم‌های ترامپ علیه ایران می‌کند) از سال دیگر آغاز به کار کند، راهبرد ضد ایرانی ترامپ ممکن است با شکستی دیگر روبه‌رو شود.
سوال این است که با آشکار شدن ناکامی سیاست‌های فعلی ترامپ علیه ایران، بن سلمان و نتانیاهو او را مجبور به انجام چه کاری خواهند کرد؟
اگر گذشته را پیش فرض قرار دهیم، آن‌ها او را تحت فشار می‌گذارند تا به جنگ با ایران برود ولی در این صورت شاید ترامپ نیز از اینکه در روابطش با آن‌ها مدام مانند طرف سطح پایین‌تر با او رفتار می‌شود، دیگر خسته شود.
منبع: انتخاب
