ایران در انتظار مذاکرات روسیه و اروپا برای دور زدن تحریمهای آمریکا
رویداد۲۴ وفیق ابراهیم در البناء چاپ بیروت نوشت: احتمال شعلهور شدن جنگ بین ایران و آمریکا در مقیاس گستردهای از خاورمیانه، با تلاشهایی به هدایت روسیه و با حمایت اروپا همزمان شده است. این کشورها به دنبال عدم خروج ایران از توافق هستهای هستند.
اصرار روسیه و اروپا به این دلیل است که طبق محاسبات آنها، جنگ در خاورمیانه، در چارچوب درگیری بین ایران و آمریکا باقی نمیماند و در ادامه آن، امکان رسیدن جنگ به عربستان، عراق، لبنان، یمن و اسرائیل هم وجود دارد؛ انچه که باعث مهاجرت میلیونها نفر از این کشورها به سمت کشورهای اروپایی و ترکیه شده، به اقتصاد انها ضربه میزند و از نقش اقتصادی و استراتژیک روسیه نیز میکاهد. از سوی دیگر، در این شرایط امکان بازگشت داعش وجود دارد.
بر همین اساس، مصلحت روسیه، آلمان و فرانسه در آن است که طرح جنگطلبانه آمریکا را مهار کنند؛ طرحی که تنها منافع آمریکا در راستای افزایش نفوذ جهانیاش را تقویت کرده و به دیگر دولتها آسیب میرساند.
اروپاییها از این اهداف آمریکا آگاهند، اما قدرت سیاسی، اقتصادی و نظامی لازم برای خروج از زیر چتر امریکا را ندارند؛ به همین دلیل، روسیه را قدرتی میدانند که توان مقابله با طمعهای آمریکا را دارد. اما مساله اینجاست که تا کنون ایران این وساطتها را نپذیرفته است.
در این میان، درخواست امریکا از شهروندان خود مبنی بر خودداری از سفر به عراق و لبنان در این مرحله، در چارچوب تلاشهای آن برای برانگیختن احساس دشمنی با ایران در منطقه جای میگیرد؛ با این بهانه که ایران باعث ایجاد تنش سیاسی و اقتصادی در منطقه شده است.
در این شرایط، آیا طبیعی است که دیوید ساترفیلد معاون وزیر خارجه آمریکا به لبنان سفر کرده، مستقیما با مسئولان این کشور در مورد مرزهای لبنان با فلسطین اشغالی صحبت کند و از مردم آمریکا بخواهد به لبنان و عراق سفر نکنند؟
چیزی شبیه به مسابقه بین تلاشهای آمریکا برای انفجار در منطقه، وجود دارد، که البته به نظر میرسد مقاومت تهران به همراه طرح روسیه که مورد حمایت فرانسه و آلمان است، قادر به شکست تلاشهای آمریکا در این زمینه باشد. این نکته به خوبی در محکومیت صریح جنگ طلبی آمریکا از سوی آلمان که توسط مرکل بیان شد، نمود مییابد؛ که طبق گفته او، ایران به توافق هستهای پایبند است و همین مساله دلایل آمریکا برای جنگ را از بین میبرد. مشابه همین مطلب از سوی رئیس جمهور روسیه و چین نیز بیان شده است.
تلاش روسیه و اروپا بر این پایه استوار است که یک میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه نفت ایران در روز صادر شود. بدیهی است که دولتهایی نظیر چین، المان و فرانسه میتوانند توافقهایی با ایران امضا کنند که بر اساس آن، در مقابل بهای نفت ایران، کالاهای مورد نیاز این کشور به آن واگذار شود؛ و این علاوه بر قدرت چین، روسیه و ترکیه برای وارد کردن حجم بیشتری از نفت ایران و فروش دوباره آن است.
در مقابل، روسیه و اروپا اصرار دارند که ایران یک موضع مشخص در مورد التزام کامل به بندهای توافق هستهای داشته باشند، تا در این باره بهانهای به آمریکا ندهند.
تا کنون، ایران موافقت خود را اعلام نکرده است؛ چرا که منتظر نتیجه مذاکرات روسیه و اروپا و توانایی آنها برای دور زدن تحریمهای شدید آمریکا علیه تهران است و میخواهد بداند میزان اثربخشی تدابیر آنها برای مهار گزینه جنگ از سوی آمریکا، چه اندازه است.
اما ایا روسیه و اروپا موفق به جلوگیری از وقوع جنگ میشوند؟ میتوان روی تواناییهای فراوان ایران و هم پیمانان آن که در سراسر خاورمیانه پراکنده هستند، و نیز، تلاشهای روسیه برای طرح گزینههای جایگزین حساب کرد. تمام این عناصر، منطق مذاکره را بر جنگ، غلبه میدهد؛ جنگی که موجب کاهش بیشتر نفوذ آمریکا در منطقه شده و دایره تنشها در خاورمیانه و تمام جهان را گستردهتر میکند.