ماجرای واقعی ۱ میلیارد یورویی که گفته شد، «گم شده»
رویداد۲۴ "یک میلیارد یورو ارز دولتی گم شد" این تیتر پُر حاشیهای بود که هفته گذشته در رسانههای مختلف بازنشر شد و در نهایت با واکنش رسمی دولتیها و البته تکذیبهای تأمل برانگیز همراه شد.
ماجرا از این قرار بود که نامهای از سوی محمود واعظی، رئیس دفتر ریاست جمهوری خطاب به چهار وزیر کابینه رسانهای شد که طبق محتویات نامه، واعظی از وزرای صمت، کشاورزی، بهداشت و کار خواسته بود فوراً توضیح دهند ۱۰ شرکت دارویی و ۱۰ شرکت واردات کالاهای ضروری با ارز تخصیص داده شده دولتی، چه کرده اند؟
طبق آنچه در نامه واعظی آمده بود: ۱۰ شرکت در حوزه دارو و ۱۰ شرکت در امور کالاهای اساسی، با وجود آنکه متعهد شدهاند کالا را بر اساس ارز تخصیص داده شده، وارد کشور کنند، اما بخشی از آن را وارد کشور نکردهاند.
اما خیلی طول نکشید تا سخنگوی دولت و بعد از آن، وزیر اقتصاد فوراً نسبت به گم شدن یک میلیارد یورو واکنش نشان دهند و خبر را تکذیب کنند.
علی ربیعی، سخنگوی دولت، گم شدن یک میلیارد یورو ارز دولتی برای دارو و کالاهای اساسی را تکذیب کرد و به مردم اطمینان خاطر داد که چنین چیزی نبوده و این پول تخصیص پیدا کرده است.
همچنین فرهاد دژپسند، وزیر امور اقتصادی و دارایی اعلام کرد: «گم شدن یک میلیارد یورو ارز دولتی به هیچ وجه صحت ندارد. ارز که گم نمیشود، به یک واردکننده، ارزی تخصیص داده شده که فلان کالا را وارد کند که برخی از این کالاها وارد شده، اما ثبت نشده و برخی دیگر در مسیر واردات است. بر اساس قانون هر وارد کنندهای پس از تخصیص ارز ۴ ماه فرصت دارد کالا را وارد کشور کند.».
اما اسنادی در اختیار ما قرار گرفته که نشان میدهد پشت پرده واقعی یک میلیارد یورویی که اعلام شده، گم شده است، چیست.
نامهای از رئیس کل بانک مرکزی به رئیس جمهور نوشته شده که در آن قید شده است: علی رغم تمام تلاشهای بعمل آمده و تخصیص و تأمین ارز برای واردکنندگان مورد تایید (دارای ثبت سفارش) دستگاههای یاد شده متاسفانه حسب اطلاعات سامانه رفع تعهدات ارزی این بانک، به نظر میرسد بخش قابل توجهی از تعهدات ارزی موید ورود کالا به کشور علی رغم تامین ارز و انقضای مهلتهای قانونی، بصورت رفع تعهد نشده بوده و اسناد و مدارک مثبته مبنی بر ورود و ترخیص قطعی کالاهای مورد اشاره در سامانه به ثبت نرسیده است.
این درحالی است که وزیر اقتصاد مدعی شده، برخی از این کالاها وارد شده، اما ثبت نشده و برخی دیگر در مسیر واردات است. ولی سامانه ارزی بانک مرکزی نشان میدهد که نه تعهدات ارزی این شرکتها پرداخت شده و نه کالایی وارد کشور شده است؛ بنابراین و با توجه به نامه همتی به روحانی مشخص است که پولی گم نشده و مشخص است که کدام شرکتها و با چه منظوری ارز دولتی را دریافت کرده اند، ولی نکته مهم اینجاست که ۲۰ شرکتی که در نامه به رئیس جمهور اسامی شان قید شده، با وجود دریافت ارز و اتمام مهلت قانونی در ایفای تعهد ارزی و واردات تأخیر دارند و بخشی از تعهداتشان را هنوز ایفا نکردهاند.
رئیس کل بانک مرکزی از رئیس جمهور درخواست کرده تا با ورود دولت، این شرکتها در ایفای تعهدات خود تسریع کرده و هرچه سریعتر نسبت به پرداخت تعهدات ارزی و انجام واردات اقدام کنند.
پیرو نامه همتی به روحانی؛ واعظی به ۴ وزیر نامه زد و خواستار توضیح نسبت به سرنوشت یک میلیارد یورو ارز تخصیص داده شده به ۱۰ شرکت دارویی شد.
مقرر شده تا ۴ وزارت خانه ضمن اهتمام و توجه جدی به ورود به موقع کالا به کشور با پیگیری و اتخاذ تدابیر ویژه نسبت به ترغیب واردکنندگان مزبور جهت تسریع در واردات کالاهای یاد شده اقدام لازم را به عمل آورند.
بانک مرکزی در صورت عدم واردات کالا، ظرف مهلت مقرر و عدم برگشت ارز دریافتی نسبت به معرفی گیرندگان ارز دولتی به سازمان تعزیرات حکومتی اقدام میکند.