رویداد۲۴ گزارش میدهد؛
تغییر جبهه ضد برجامی از آمریکا به اروپا و چین/ ایران بار دیگر پای میز مذاکرات هستهای مینشیند؟
مواضع اروپاییها به همراه چین نشان میدهد که مخالفت با برجام فاز جدیدی به خود گرفته و از جبهه واشنگتن به دیگر اعضای توافق هستهای ایران منتقل شده است. جبههای که میتواند سد مقابل احیای برجام را از گذشته محکمتر بنا کند.
رویداد۲۴ خدیجه غبیشاوی: به نظر می رسد برجام مورد نظر ترامپ، در دوره بایدن نیز امتداد داشته باشد، اما این بار این تروئیکای اروپایی به همراه چین و با حمایت کشورهای عربی هستند که خواستار مذاکره مجدد بر سر توافق هستهای ایران و گنجاندن موضوع موشکی و امنیت منطقهای به برجام هستند. امری که تهران قویا آن را رد میکند.
اما چرا به یک باره اروپا به همراه چین و برخی کشورهای عربی بر ضرورت مذاکره بر سر برنامه موشکی ایران به عنوان بخشی از برجام متمایل شدند؟ امری که به گفته تحلیلگران در نتیجه جوسازی سعودیها محقق شده است. توماس فریدمن، تحلیلگر روزنامه نیویورک تایمز اخیرا در یادداشتی خطاب به جو بایدن ، رئیس جمهور منتخب آمریکا نوشت: جو بایدن منطقه را به خوبی می شناسد، اما اگر من یک توصیه برای او داشته باشم، این است «این خاورمیانه، آن منطقهای نیست که ۴سال پیش هنگامی که کاخ سفید را ترک کردی، بود. بهترین راه برای اینکه بایدن وضعیت "خاورمیانه جدید" را درک کند، مطالعه آنچه در ساعات اولیه ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۹ رخ داده، است؛ هنگامی که ۲۰ هواپیمای بدون سرنشین و موشکهای کروز با هدایت دقیق به یکی از مهمترین میدان های نفتی و مراکز فرآوری عربستان سعودی «بقیق» (آرامکو) خسارت هنگفتی وارد کردند. "این رویداد یک نقطه عطف بود. وی در این یادداشت ادعا کرد که هواپیماهای بدون سرنشین و موشک های کروز مرتبط با ایران هستند که این پهپادها و موشکهای هدایتشونده در ارتفاع کم با چنان اختفایی پرواز میکردند که نه حرکت و نه حمله قریبالوقوع آنها توسط سیستمهای ردیابی سعودی یا آمریکایی به موقع شناسایی نشد.
ترامپ، طی 3 سال گذشته و پس از خروج از توافق هسته ای ایران، همواره خواستار از سر گیری دور جدیدی از مذاکرات و امضای برجامی شامل توافق بر سر برنامه موشکی ایران و امنیت منطقه خاورمیانه بود، امری که با مخالفت ایران همراه شد. پیروزی جو بایدن در انتخابات آمریکا اما این گمانه زنی را ایجاد کرد که آمریکا به برجام بازخواهد گشت. امری که از سوی جو بایدن و در دوران تبلیغات انتخاباتی نیز مطرح شده بود. اما اکنون به نظر می رسد، ماجرا سبک و سیاق متفاوتی به خود گرفته است و با وجود استقبال و تاکید ایران بر ضرورت بازگشت واشنگتن به برجام، نشانه های جدیدی نمایان می شود. جو بایدن بازگشت به برجام را دشوار توصیف می کند، سه کشور اروپایی عضو برجام از لزوم گفت وگو بر سر برنامه موشکی ایران می گویند و چین به همراه عربستان و امارات بر لزوم تامین امنیت منطقه در مذاکرات آتی هسته ای با ایران می گویند.
تغییر لحن جدی اروپا در قبال برجام، با اظهارات هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان نمایانتر شد. وی با بیان اینکه غرب به دنبال توافق جامعتری با ایران است، گفت: به یک توافق هستهای فراتر با ایران نیاز داریم که منافع ما را تامین کند. انتظارات روشنی را از ایران داریم. تهران نباید به سلاح هستهای و هرگونه برنامه موشکی که منطقه را تهدید کند دسترسی داشته باشد. ایران همچنین باید نقش دیگری را در منطقه ایفا کند.
در اقدامی عجیب، چین که همواره مواضع ملایمی در قبال برنامه هستهای و برجام اتخاذ میکرد نیز به صف اروپا پیوست و سخنگوی وزارت خارجه این کشور روز گذشته در سخنانی در این باره گفت: بدیهی است که برجام قادر به حل همه مسائل امنیتی در منطقه نخواهد بود. چین پیشنهاد کرده است که یک بستر گفتگوی چند جانبه برای خاورمیانه و منطقه خلیج فارس ایجاد شود تا نگرانیهای مربوطه از طریق رایزنی برطرف شود و صلح و ثبات منطقهای با رسیدن به توافقی جدید حفظ شود. ناظران نگرانی چین را از بابت در خطر بودن منافع این کشور در منطقه در جهت تامین نفت و گاز عنوان میکنند.
بایدن به دنبال مذاکره با پیش شرط با ایران است؟
در حالی که انتظار می رفت بایدن به محض آغاز دوره ریاست جمهوری سند بازگشت آمریکا به برجام را امضا کند اما اکنون این موضوع با تردیدهایی همراه شده است. وی در سخنانی بازگشت به برجام را دشوار اعلام کرد و نسبت به برنامه موشکی ایران ابراز نگرانی کرد.
نشریه فارن پالیسی در تحلیلی درباره چالشهای جو بایدن، رئیسجمهور منتخب آمریکا برای تعامل با ایران پس از روی کار آمدن نوشت که او باید برای امکانپذیر ساختن بازگشت دوباره به برجام از تعیین پیششرطهایی که ایران آن را نخواهد پذیرفت خودداری کرده و کار را سختتر نکند.
نشریه فارن پالیسی در تحلیلی نوشت: اگرچه جو بایدن، رئیس جمهور منتخب آمریکا، پیش از انتخابات قول داده بود که به توافق هستهای با ایران که دولت دونالد ترامپ در سال 2018 از آن خارج شد، باز خواهد گشت اما انجام این کار برای او و همه کسانی که امیدوارند توافق ۲۰۱۵ با حمایت ایالات متحده احیا شود بسیار دشوار خواهد بود. بایدن از ۲۰ ژانویه روی کار می آید و اگر این برنامه او باشد فرصت زیادی برای احیای معامله نخواهد داشت. در حالی که حسن روحانی که دولتش توافق نامه را امضا کرده، حدود پنج ماه پس از این تاریخ در قدرت خواهد بود.
در ادامه این تحلیل آمده است که اگر بایدن پیش شرط های غیر هسته ای - مواردی از جمله پرداختن به برنامه موشکی ایران یا وضعیت حقوق بشر در کشور - را به عنوان پیش شرط بازگشت به معامله تعیین کند، او به راحتی تمام کسانی را که امیدوارند دوباره توافق احیا می شود را ناامید خواهد کرد. اما یک احتمال قطعی وجود دارد؛ اگر بایدن در ماه های آینده نتواند برجام را احیا کند و جمع طرفدار مذاکره نتواند در انتخابات ژوئن ۲۰۲۱ پیروز شود ، تیم سیاست خارجی وی باید خود را برای مذاکره و معامله با یک گروه دیگر آماده کند.
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران اما فعلا مواضع 3 سال اخیر درباره توافق هسته ای و مذاکره مجدد را تکرار می کند، وی در این باره اعلام کرد: ما درباره توافقی که پیش از این بر سرش مذاکره کردهایم، مذاکره نخواهیم کرد. این توافق یک بده و بستان بود. این طور نبود که یک طرف مطالبه کند و طرف دیگر اجابت کند. موضوع این است که اروپا و آمریکا محدودیتهایی ۲۰ به علاوه ۱۰ ساله میخواستند. ایران مذاکره را بر سر هیچ محدودیتی آغاز کرد و جایی در این بین به توافق رسیدیم. این موضوع دو سال مذاکره بود و دیگر درباره آن مذاکره نخواهد شد و تمام. این نشانه عدم سوء نیت است. موضوع موشکها و امنیت منطقه کاملا از طرف همه کنار گذاشته شدند نه به خاطر این که آنها امتیازی انحصاری به ایران دادند، بلکه به خاطر این بود که آنها حاضر نبودند رفتار مخرب خودشان را در این زمینهها کنار بگذارند.
مواضع اروپایی ها به همراه چین نشان میدهد که مخالفت با برجام فاز جدیدی به خود گرفته است و از جبهه واشنگتن به دیگر اعضای توافق هستهای ایران منتقل شده است. جبههای که میتواند سد مقابل احیای برجام را از گذشته محکمتر بنا کند. بر همین اساس ناظران میگویند که شکست ترامپ در انتخابات آمریکا به تشکیل ائتلافی جدیدی علیه ایران منجر شده است. ائتلافی که میتواند این بار جلوتر از واشنگتن احیای توافق هستهای ایران را دشوارتر از همیشه کند. بیستم ژانویه زمان روی کار آمدن بایدن در آمریکا میتواند با پاسخ به بسیاری از این گمانه زنی ها همراه باشد.
نشریه فارن پالیسی در تحلیلی درباره چالشهای جو بایدن، رئیسجمهور منتخب آمریکا برای تعامل با ایران پس از روی کار آمدن نوشت که او باید برای امکانپذیر ساختن بازگشت دوباره به برجام از تعیین پیششرطهایی که ایران آن را نخواهد پذیرفت خودداری کرده و کار را سختتر نکند.
نشریه فارن پالیسی در تحلیلی نوشت: اگرچه جو بایدن، رئیس جمهور منتخب آمریکا، پیش از انتخابات قول داده بود که به توافق هستهای با ایران که دولت دونالد ترامپ در سال 2018 از آن خارج شد، باز خواهد گشت اما انجام این کار برای او و همه کسانی که امیدوارند توافق ۲۰۱۵ با حمایت ایالات متحده احیا شود بسیار دشوار خواهد بود. بایدن از ۲۰ ژانویه روی کار می آید و اگر این برنامه او باشد فرصت زیادی برای احیای معامله نخواهد داشت. در حالی که حسن روحانی که دولتش توافق نامه را امضا کرده، حدود پنج ماه پس از این تاریخ در قدرت خواهد بود.
در ادامه این تحلیل آمده است که اگر بایدن پیش شرط های غیر هسته ای - مواردی از جمله پرداختن به برنامه موشکی ایران یا وضعیت حقوق بشر در کشور - را به عنوان پیش شرط بازگشت به معامله تعیین کند، او به راحتی تمام کسانی را که امیدوارند دوباره توافق احیا می شود را ناامید خواهد کرد. اما یک احتمال قطعی وجود دارد؛ اگر بایدن در ماه های آینده نتواند برجام را احیا کند و جمع طرفدار مذاکره نتواند در انتخابات ژوئن ۲۰۲۱ پیروز شود ، تیم سیاست خارجی وی باید خود را برای مذاکره و معامله با یک گروه دیگر آماده کند.
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران اما فعلا مواضع 3 سال اخیر درباره توافق هسته ای و مذاکره مجدد را تکرار می کند، وی در این باره اعلام کرد: ما درباره توافقی که پیش از این بر سرش مذاکره کردهایم، مذاکره نخواهیم کرد. این توافق یک بده و بستان بود. این طور نبود که یک طرف مطالبه کند و طرف دیگر اجابت کند. موضوع این است که اروپا و آمریکا محدودیتهایی ۲۰ به علاوه ۱۰ ساله میخواستند. ایران مذاکره را بر سر هیچ محدودیتی آغاز کرد و جایی در این بین به توافق رسیدیم. این موضوع دو سال مذاکره بود و دیگر درباره آن مذاکره نخواهد شد و تمام. این نشانه عدم سوء نیت است. موضوع موشکها و امنیت منطقه کاملا از طرف همه کنار گذاشته شدند نه به خاطر این که آنها امتیازی انحصاری به ایران دادند، بلکه به خاطر این بود که آنها حاضر نبودند رفتار مخرب خودشان را در این زمینهها کنار بگذارند.
مواضع اروپایی ها به همراه چین نشان میدهد که مخالفت با برجام فاز جدیدی به خود گرفته است و از جبهه واشنگتن به دیگر اعضای توافق هستهای ایران منتقل شده است. جبههای که میتواند سد مقابل احیای برجام را از گذشته محکمتر بنا کند. بر همین اساس ناظران میگویند که شکست ترامپ در انتخابات آمریکا به تشکیل ائتلافی جدیدی علیه ایران منجر شده است. ائتلافی که میتواند این بار جلوتر از واشنگتن احیای توافق هستهای ایران را دشوارتر از همیشه کند. بیستم ژانویه زمان روی کار آمدن بایدن در آمریکا میتواند با پاسخ به بسیاری از این گمانه زنی ها همراه باشد.
خبر های مرتبط
خبر های مرتبط