کابینه احتمالی محمدرضا عارف برای ریاست جمهوری چه ترکیبی دارد؟

رویداد۲۴ در میان اصلاح طلبان نام اسحاق جهانگیری و محمدرضا عارف بیش از دیگر نامزدهای احتمالی شنیده می‌شود. البته از سیاستمداران دیگری همچون محمدرضا ظفرقندی نیز سخن به میان می‌آید، با این حال عارف و جهانگیری همچنان دو گزینه‌ای هستند که فارغ از میزان رای‌آوری و اقبال عمومی، بیشترین برنامه‌ریزی را برای انتخابات ۱۴۰۰ دارند. رویداد۲۴ در این گزارش بررسی کرده اگر محمدرضا عارف بخواهند کابینه‌ای تشکیل دهد، چه ترکیب احتمالی خواهد داشت.

معاون اول کابینه عارف حبیب الله بیطرف

محمدرضا عارف عضو هیئت موسس جبهه مشارکت بوده و گرچه در سال‌های اخیر از این حزب فاصله گرفته، اما ارتباط خوبی با نیروهای قدیمی این حزب دارد. عارف احتمالا برای رسیدن به صندلی ریاست جمهوری، یکی از این نیروها را در صدر کابینه خود خواهد نشاند. حبیب الله بیطرف یزدی، بهترین گزینه برای همراهی با عارف به نظر می رسد. یک مدیر تکنوکرات و اصلاح طلب خط امامی.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی: احمد مسجدجامعی

عارف البته ارتباط خود را با سیدمحمد خاتمی هم حفظ خواهد کرد و احتمالا وزارت ارشاد خود را به نیرویی خواهد سپرد که مورد تایید رئیس دولت اصلاحات باشد. احمد مسجدجامعی، بهترین گزینه برای تداوم سیاست های فرهنگی دولت خاتمی به شمار می‌رود؛ گزینه‌ای که از یکسو ارتباط خوبی با بخشی از اصلاح طلبان دارد و از سوی دیگر رابطه‌اش با حاکمیت را حفظ کرده است.

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جعفر توفیقی

جغفر توفیقی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲ رییس ستاد عارف بوده و در بنیاد امید ایرانیان نیز یکی از نزدیکان عارف است. البته این احتمال وجود دارد که چنین گزینه نزدیکی به عارف بتواند شانس معاون اولی کابینه را نیز داشته باشد.

وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی: بهرام پارسایی

قسمت مهمی از کابینه عارف، از نیروهای توانمند مجلس دهم تشکیل خواهد شد. از جمله بهرام پارسایی که این روزها از منتقدان مهم سیستم بهداشتی کشور است. پارسایی سخنگوی فراکسیون امید مجلس دهم بوده است. البته ممکن است عارف از چهره‌هایی مثل محمد فرهادی یا ظفرقندی هم برای وزارت بهداشت استفاده کند.

وزارت آموزش و پرورش: فخرالدین دانش آشتیانی

محمدرضا عارف، برند خود را در استفاده از نیروهای متخصص می‌داند. گرچه دانش آشتیانی مسیر دشواری برای گرفتن رای اعتماد نمایندگان مجلس یازدهم خواهد داشت اما یکی از چهره‌های متخصص در مسئله آموزش و پرورش به شمار می‌رود که حاشیه‌های سیاسی مانع تداوم فعالیت او در دولت دوم سید محمد خاتمی شده بود.

دانش آشتیانی عضو شورای سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی جمهوری اسلامی ایران، رئیس مجتمع آموزشی مفید و معاون اسبق طرح و توسعه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران است.

وزارت ورزش و جوانان محمد کبیری

یکی از چهره‌های جوان نزدیک به محمدرضا عارف و جوان اول کابینه او، محمد کبیری خواهد بود. کبیری از جوانان اصلاح‌طلبی است که در جریان انتخابات ریاست جمهوری مسئولیت ستاد جوانان روحانی را برعهده داشت. او در دولت روحانی به خوبی رشد کرد و به معاونت وزارتخانه هم رسید و حالا آماده پذیرش مسئولیت یک وزارتخانه است.

وزارت صنعت، معدن و تجارت: انوشیروان محسنی بندپی

در دولت عارف حتما احزاب اصلاح طلبی که ارتباط خوبی با او داشته‌اند، از سهم خوبی برخوردار خواهند شد. از جمله حزب مردمسالاری که ارتباط خود را با عارف حفظ کرده بود. محسنی بندپی هم مدیر بی‌حاشیه اصلاح طلبی است که می تواند کابینه عارف را تکمیل کند. برادر او نیز هماکنون در مجلس یازدهم است.

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی: محمدحسین شریف زادگان

عارف آنقدر رادیکال نیست که از نزدیکان میرحسین در کابینه استفاده کند بنابراین برای وزارتخانه‌هایی که با منافع کارگری در ارتباط هستند احتمالا از چهره‌هایی همچون محمدحسین شریف زادگان استفاده خواهد کرد تا مسئولیتی که در دولت خاتمی داشت را بار دیگر تکرار کند. شریف زادگان سال‌هاست در حاشیه سیاست ایران به سر می‌برد و شاید دولت بعدی، فرصتی باشد که او بار دیگر به عرصه برگردد.

بیشتر بخوانید: کابینه احتمالی قالیباف برای ریاست جمهوری ۱۴۰۰ چگونه بسته می‌شود؟

وزارت نفت: علی اکبر اولیا

علی اکبر یکی از مدیران اصلاح طلب تکنوکرات یزدی که سال‌هاست ارتباط خوبی با محمدرضا عارف دارد و می‌تواند در مسئولیت وزارت حساس نفت قرار بگیرد. البته عارف برای این مسئولیت گزینه‌های دیگری هم دارد. مثل علی شریعتی استاندار فعلی خوزستان یا بیژن زنگنه. شریعتی البته کارنامه خوبی از به جا نگذاشت و حالا شنیده شده قرار است از استانداری خوزستان برکنار شود. زنگنه نیز اصرار دارد دیگر مسئولیت اجرایی نخواهد پذیرفت.

وزارت نیرو: رضا اردکانیان

رضا ادکانیان یکی از وزیران دولت روحانی که استانداردهای حضور در دولت عارف را دارد. او هم ارتباط خوبی با جریان خط امام دارد و هم تحصیلکرده و متخصص است و هم عملکرد نسبتا خوبی از خود به جا گذاشته است و هم از اهالی یزد است. همه اینها باعث می‌شود صندلی اردکانیان را برای وزارت نیرو، تضمین شده بدانیم.

وزارت اطلاعات: علی یونسی

وزیر اطلاعات دولت خاتمی، تنها گزینه ممکن برای عارف است. یونسی در دولت روحانی مسئولیت حقوق اقوام و اقلیت‌ها را برعهده داشت. کارنامه یونسی در این حوزه چندان موفق نبود یا دست‌کم نتیجه آن ملموس نبود و احتمالا اگر بنا باشد عارف از او استفاده کند، از یونسی در همان پست‌های امنیتی استفاده خواهد کرد.

وزارت کشور: محمد شریعتمداری

اگر قرار باشد عارف گزینه همه اصلاح طلبان باشد، نیاز به چهره‌هایی مثل شریعتمداری است که بتوانند ستادهای بزرگ کشوری را مدریت کنند. شریعتمداری برخلاف رحمانی فضلی ارتباط خوبی با نیروهای سیاسی استان‌ها دارد و می‌تواند خطاهای وزیر فعلی کشور را جبران کند. او در دولت خاتمی وزارت بازرگانی را برعهده داشته و با عموم جریان‌های سیاسی کشور رابطه‌ای منطقی دارد.

وزارت جهاد کشاورزی: احمدعلی کیخا

یکی دیگر از نمایندگان مجلس دهم که شانس نشستن بر صندلی وزارت دارد، احمدعلی کیخا نماینده پیشین سیستان و بلوچستان و عضو کمیسیون کشاورزی مجلس است. کیخا شاید چهره شناخته شده‌ای نباشد اما هم متخصص است و هم ارتباط خوبی با عارف دارد و هم به زمینه‌های کشاورزی، تسلط کافی دارد.

وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات: حجت الله روحی

حجت الله روحی یکی دیگر از چهره‌های بنیاد امید ایرانیان که استاد دانشگاه صنعتی شریف است. عارف باید برای جایگزینی آذری جهرمی از یک نیروی متخصص استفاده کند که توانایی‌هایش اثبات شده باشند. خود عارف هم سال‌ها وزیر ارتباطات بوده و اهمیت این حوزه را به خوبی می‌شناسند.

وزارت راه و شهرسازی: علی صوفی

در میان دبیران کل احزاب اصلاح طلب، علی صوفی بیش از هر کس دیگری از محمدرضا عارف دفاع کرده است و جمعی از مدیران نخبه را نیز در حزب پیشرو اصلاحات گرد هم آورده است. او که در دولت خاتمی هم سابقه وزارت دارد، یکی از گزینه‌های جدی وزارت در کابینه آینده اصلاح طلبان به شمار می‌رود.

وزارت امور خارجه: محمد جواد ظریف

محمدجواد ظریف وزیری نیست که یک رئیس جمهور اصلاح طلب بتواند او را کنار بگذارد. وزیر خارجه فعلی ایران با وجود اشکالاتی که به او وارد می شود (مثل ضعف در مسئله خاورمیانه) اما هنوز به خاطر برجام، قهرمان کابینه روحانی به شمار می‌رود و مجلس هم به او رای اعتماد خواهد داد. دولت عارف هم بعید است تمایلی برای خروج از برجام داشته باشد.

وزارت دفاع: سرلشکر سیاری

سرلشکر حبیب الله سیاری از چهره‌های با پرنسیب نظامی در ایران است که برای وزارت دفاع مناسب است. او به جریان‌های حزبی وابستگی ندارد و در میان اصلاح طلبان نیز محبوبیت مناسبی دارد و می‌تواند اوضاع وزارت دفاع را سامان دهد.

وزارت اقتصاد: علی طیب نیا

علی طیب نیا می‌تواند یکی از رهبران اقتصادی کابینه باشد. از زمانی که او از دولت خارج شد، این همه بلا بر سر اقتصاد ایران آمد و حالا طیب نیا می تواند یکی از برگ‌های برنده کابینه احتمالی محمدرضا عارف باشد. طیب نیا در دوره قبلی هم از چهره‌های اصلی ستاد عارف بود.

وزارت دادگستری اسماعیل شوشتری

اسماعیل شوشتری با سابقه‌ترین وزیر دادگستری بعد از انقلاب است. او در دولت هاشمی و خاتمی به ۱۶ سال وزیر داگستری بوده و در دولت روحانی ریاست دفتر بازرسی ویژه رئیس‌جمهور را برعهده داشت. شوشتری از روحانیون نزدیک به حزب کارگزاران است.

وزارت میراث فرهنگی و گردشگری: عبدالکریم حسین زاده

بعید است عارف اجازه استفاده از نیروهای اهل سنت در کابینه را داشته باشد. اگر این اجازه به او داده شود، چه کسی بهتر از عبدالکریم حسین زاده؟ حسین زاده رییس فراکسیون حقوق شهروندی مجلس دهم بوده و در فراکسیون امید نائب رییس بوده است. 

بنیاد شهید و امور ایثارگران: محمود میرلوحی

محمود میرلوحی عضو کنونی شورای شهر تهران که در زمان کروبی، سابقه حضور در بنیاد شهید را دارد و می‌تواند در این مجموعه حضور داشته باشد و همچنین سهمیه حزب اتحاد ملت در کابینه عارف باشد.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست: محمدرضا تابش

محمدرضا تابش یکی دیگر از نمایندگان مجلس دهمی است که در کابینه عارف حضور خواهد داشت. تابش هم از اهالی یزد است و می‌تواند در کنار بیطرف، اردکانیان و عارف، برنامه‌هایی برای آبرسانی به فلات مرکزی ایران را پیش ببرند.

سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور: حسین عبده تبریزی

یکی از چهره‌های اقتصادی نزدیک به عارف، حسین عبده تبریزی است. عبده تبریزی بر خلاف طیب نیا، نهادگرا نیست اما یکی از افرادی است که برای خروج اقتصاد ایران از وضعیت فعلی، بهتر از مدیران فعلی، برنامه و راهکار دارد.

دبیر شورای عالی امنیت ملی: علی شمخانی

چه کسی بهتر از علی شمخانی در هفت آسمان برای نیروهای اصلاح طلب میانه رو؟ شمخانی با همه مهربان است و کسی کاری به کارش ندارد و خودش در ساختمان شورای عالی امنیت ملی کار خودش را می‌کند.

ریاست بانک مرکزی: اکبر کمیجانی

اکبر کمیجانی هم دیگر چهره اقتصادی نزدیک به عارف است که می‌تواند در کابینه او نقش مهمی داشته باشد. هشت سال پیش هم گفته می‌شد مسئولیت بانک مرکزی در دولت احتمالی عارف، به او سپرده خواهد شد.

معاون امور زنان و خانواده: ژاله فرامرزیان

برای مسئولیت زنان و امور خانواده، عارف صدها گزینه دارد. از اشرف بروجردی و فاطمه راکعی گرفته تا ژاله فرامرزیان که بسیار به عارف و گفتمان او وفادار است و حتی الهه کولایی. احتمالا در دولت بعدی عارف هم درصد زنان در مدیریت‌های کشور افزایش خواهد یافت.

معاون حقوقی و پارلمانی: جلال میرزایی

جلال میرزایی نماینده ایلام در مجلس یازدهم یکی دیگر ازنیروهایی است که احتمالا در کابینه عارف حضور خواهد داشت. او جزو چهار پنج نماینده محبوب اصلاح طلبان در مجلس دهم بود که از مواضع اصلاح‌طلبی‌اش کوتاه نیامد.

شورای هماهنگی مناطق آزاد: فرشید گلزاده

فرشید گلزاده اسپانسر مالی ستادهای عارف بود. او از چهره‌های نزدیک به عارف است که بعید نیست به شورای هماهنگی مناطق آزاد منصوب شود؛ به خصوص که در فروشگاه‌های رفاه نشان داده اهل درآمدزایی و گسترش کار با کمک بخش خحصوصی هم هست!

معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور: مجید فراهانی

ندای ایرانیان حتما در کابینه بعدی روحانی سهمیه خواهد داشت. مجید فراهانی هم یکی از گزینه‌های این حزب برای حضور در کابینه عارف است. احتمالا او بتواند گزینه عارف برای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور باشد. حضور در شورای شهر تهران او را برای این مسئولیت با تجربه کرده است.

معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور: سورنا ستاری

سورنا ستاری قسمت ثابت همه کابینه‌های اصلاح طلب و اصولگراست. اخلاق او که با همه گرایش‌های سیاسی ارتباط دارد، او را تبدیل به ملک شش نبش محبوب همه سیاستمداران کرده است.

معاونت اجرایی رئیس جمهور: حسن رسولی

حسن رسولی حتما در کابینه عارف حضور دارد. او در انتخابات ریاست جمهوری سخنگوی ستاد عارف بود و اگر وزیر کشور نشود، در معاونت مهمی به رئیس جمهوری عارف کمک خواهد کرد. او در همه این سالها، هیچوقت در حمایت از عارف، عقب ننشسته است

رئیس دفتر رئیس جمهور: جمشید انصاری

جمشید انصاری هم از نیروهای تکنوکراتی است که ارتباط خوبی با عارف دارند و می تواند در مسئولیتی بالاتر، در کابینه حضور داشته باشد. جمشید انصاری هماکنون رییس سازمان امور استخدامی است.

بازرسی ویژه ریاست جمهوری: افشین حبیب زاده

معاون بازرسی شورای شهر، می‌تواند پل حمایت خانه کارگر از محمدرضا عارف باشد و بعید نیست عارف در کابینه بعدی، سهم این تشکل سیاسی را بالاتر در نظر بگیرد. حبیب زاده هماکنون عضو شورای شهر تهران است.

سخنگوی دولت: علی ربیعی

سخنگوی دولت روحانی هم دیگر سهمیه خانه کارگری‌ها درکابینه عارف خواهد بود. علی ربیعی چهره‌ای امنیتی - رسانه‌ای است و اگر در قامت وزارت قرار نگیرد، گزینه مناسب سخنگویی دولت است. 

مشاور امور روحانیت: محمدعلی ابطحی

محمدعلی ابطحی روحانی خوش خنده‌ای که همین هفته قبل دردفاع از عارف توییت زده بود و از شایستگی‌های او گفته بود، احتمال دارد یک بار دیگر، حضور در کابینه را تجربه کند. ابطحی در دولت خاتمی رییس دفتر رییس جمهور بوده است.