درخواست طالبان برای اعزام دیپلمات به ایران / سفارتخانه افغانستان در تهران کی تحویل طالبان می‌شود؟

رویداد۲۴ لیلا فرهادی: مصطفی کواکبیان نماینده پیشین مجلس در توییتر خود به طور تلویحی اعلام کرده ایران رسما دولت طالبان در کابل را به رسمیت شناخته و قرار است سفارت افغانستان در تهران را هم که تا به امروز در دست نماینده دولت انتخابی افغانستان بوده به طالبان تحویل دهد. او نوشته «وزارت خارجه و دولت سیزدهم ما شهامت زیادی دارند، چون با وجود مخالفت اکثریت قاطع مردم ایران با طالبان، نه تنها وزیر خارجه آن‌ها دعوت می‌شود بلکه قرار است سفارت افغانستان در تهران را هم تحویل آنان دهند.» این نماینده سابق مجلس گفته البته در دنیا تا کنون هیچ کس این گروه ذاتا ضد تاجیک و شیعه با سوابق تروریستی را به رسمیت نمی‌شناسد. این در حالی است که آوا پرس افغانستان در گزارشی تحویل سفارت افغانستان در تهران به طالبان را بی‌اساس خوانده است.

سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه هم با رد برخی مطالب مطرح شده در خصوص فعالیت‌های آینده سفارت افعانستان در تهران گفته «فعالیت‌های دیپلماتیک سفارت افغانستان در تهران همانند تمامی سفارتخانه‌های خارجی در چارچوب اصول و قواعد تعریف شده کنوانسیون ۱۹۶۱ وین در خصوص روابط دیپلماتیک قرار دارد و هیچ گونه تغییر و تحولی خارج از آن ممکن نیست.»

هیأتی از طالبان به سرپرستی «امیرخان متقی» سرپرست وزارت خارجه هیات حاکمه سرپرستی افغانستان دیشب وارد تهران شده است. عبدالقهار بلخی سخنگوی وزارت خارجه طالبان هم دیروز در توئیتی نوشت که امیرخان متقی در این سفر با مقامات ایرانی در باره مسائل سیاسی، اقتصادی، ترانزیتی و مهاجران افغان در جمهوری اسلامی ایران بحث و تبادل نظر خواهد کرد.

عباس حسینی رابط خبری آواپرس افغانستان و کارشناس امور افغانستان که به طور مستمر با سفارت این کشور در تهران در ارتباط است خبر تحویل سفارتخانه به طالبان را تکذیب کرده است. حسینی در گفتگو با رویداد۲۴ به روش کار طالبان با سفارتخانه‌های افغانستان در کشور‌های مختلف اشاره کرده و گفته «وزارت خارجه طالبان در کابل با همه سفارتخانه‌ها ارتباط گرفته و از آن‌ها خواسته مثل گذشته به فعالیت ادامه دهند، تا زمانی که مقامات جدی سفارت را تعیین کنند.»

او گفته وزیر خارجه طالبان در بعضی کشور‌ها یکی دو دیپلمات رده پایین‌تر از سفیر مستقر کرده، اما نامی از این کشور‌ها نبرده است. گفته می‌شود یکی از این کشور‌ها پاکستان است که نماینده طالبان تحت عنوان مسئول مالی و اداری در سفارت افغانستان در اسلام آباد مشغول به کار شده است.

حسینی درباره رویکرد سفرای دولت جمهوری اسلامی افغانستان به وزارت خارجه طالبان گفت: بیشتر سفارتخانه‌ها گفته‌اند از طالبان فرمانبرداری نمی‌کنند و بر اساس قوانین سابق فعایت می‌کنند. بعضی از سفارتخانه‌ها که مراجعه‌کننده زیاد و درآمد دارند وضعیتشان فرق دارد، اما در اروپا و آمریکا که سفارتخانه منبع درآمدی ندارد، وضعیت‌شان چندان مناسب نیست؛ مثلا با ماشین سفارت بیرون نمی‌روند یا لامپ‌های سفارت را خاموش می‌کنند.

او درباره ادامه فعالیت این سفارتخانه‌هایی که عدم فرمانبرداری‌شان را اعلام کرده‌اند، گفت: خود طالبان حساسیت زیادی نشان نداده و سعی کرده با همین نمایندگان کنونی کار کند. سفارت افغانستان در ایران گفته فشاری از جانب طالبان بر روی آن‌ها نبوده و از آن‌ها خواسته‌اند برای حل مشکل مهاجران فعاایت خود را ادامه دهند. حسینی همچنین گفته حتی در مورد صدور پاسپورت هم طالبان حساسیت نشان نداده و هنوز پاسپورت‌ها با آرم جمهوری اسلامی افغانستان در حال چاپ است.

این کارشناس افغانستانی رویکرد منعطف طالبان در دوره جدید را یکی از وجوه تمایز آن‌ها با دوره قبلی خوانده و گفته این بار طالبان نخواسته همه نشانه‌های جمهوری اسلامی افغانستان را حذف کند و با همه سر جنگ و درگیری داشته باشد.

بیشتر بخوانید: شورای پناهندگان نروژ: از زمان ورود طالبان به کابل، ۳۰۰ هزار افغانستانی وارد ایران شده‌اند

به گزارش رویداد۲۴ امیرخان متقی پیش از این در حاشیه هفدهمین نشست اضطراری وزرای خارجه سازمان همکاری اسلامی درباره افغانستان در اسلام آباد با حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران دیدار کرده بود.

حسینی به دیدار امیرعبداللهیان با متقی در حاشیه نشست اسلام آباد اشاره کرده و گفته «طالبان سعی دارد رضایت کشور‌های همسایه را به دست بیاورد که چند دیپلمات پایین رتبه‌تر را از طرف طالبان بپذیزند که در سفارت کار کنند. در این باره با امیرعبداللهیان هم صحبت شده و ممکن است در همیت سفر متقی به تهران پیشنهاد بدهند که ایران به چند دیپلمات طالبان ویزا بدهد.»

نشریه فارین پالسی این هفته گزارشی درباره خودداری نمایندگی‌های دولت جمهوری اسلامی افغانستان (دولت انتخابی اشرف غنی در کابل) از پذیرش نمایندگان طالبان خبر داد. اواسط ماه آگوست طالبان موفق شد کاخ ریاست جمهوری در کابل را فتح کند و نیروهایش را تحت عناوین وزیر و فرماندار در تمام کشور مستقر کند. در همین راستا دولت طالبان با سفارتخانه‌های افغانستان در جهان هم تماس گرفته تا بتواند کنترل آن‌ها را در دست بگیرد.

به گزارش فارین پالسی نیرو‌های طالبان از طریق ایمیل و واتس‌آپ پیام‌هایی را به ۶۵ نمایندگی افغانستان در جهان ارسال کرده‌اند که به گفته دیپلمات‌های افغان، بر خلاف انتظار از یک گروه تروریستی که اقدام به حملات انتحاری در مساجد می‌کند، ادبیات مودبانه‌ای هم داشته است.

در این پیام‌ها درخواست شده که اعضای نمایندگی نام و سمتشان را اعلام کنند و سفرا با سرپرست وزارت خارجه طالبان کنفرانس‌های آنلاین داشته باشند. از نظر دیپلمات‌های افغان، این پیام‌ها نشانه تلاش طالبان برای در اختیار گرفتن سفارتخانه‌هاست. بیشتر دیپلمات‌های افغان بعد از سقوط دولت اشرف غنی پست هایشان را ترک کرده اند بدون اینکه کشوری برای برگشتن داشته باشند.

به گزارش فارین پالسی تقریبا تمام دیپلمات‌های افغانستان اعلام کردند که حاضر نیستند به افغانستان تحت حاکمیت طالبان برگردند. در حال حاضر نزدیم به ۴۵ سفارتخانه و ۲۰ کنسولگری افغانستان در سراسر جهان باز است، اما خروج دیپلمات‌ها از سفارت روز به روز بیشتر می‌شود. در ماه دسامبر سفیر افغانستان در نیویورک غلام اسحاق‌زی استعفا کرده و اعلام کرد دیگر کشوری برای خدمت کردن ندارد.

در برخی کشور‌ها نظیر آمریکا و کشور‌های اروپایی، دولت افغانستان ملکی به نام خودش دارد و از این جهت مشکل پرداخت اجازه و هزینه وجود ندارد، اما در برخی کشور‌ها به ویژه آن‌هایی که اموال دولت افغانستان را بعد از روی کار آمدن طالبان بلوکه کرده‌اند، مشکل پرداخت اجاره‌بها به یکی از مشکلات اصلی سفارت‌ها تبدیل شده است. در ماه‌های گذشته چین و پاکستان تلاش کردند که سازمان ملل دولت طالبان را به رسمیت بشناسد. تا این لحظه تنها سه کشور پاکستان، امارات و عربستان دولت طالبان را به عنوان دولت مشروع در کابل رسمیت شناخته‌اند.