مقاومت امام خمینی در برابر حذف گوینده زن و زنان در صدا و سیما

رویداد۲۴ محمد هاشمی گفت: رفتیم خدمت امام و گفتیم نظرتان چیست ایشان سریال را تایید کردند منتهی یک جمله‌ای گفتند که خیلی مهم بود و آن این بود که پخش سریال خلاف شرع نبوده، ولی در تولید ممکن است خلاف شرع واقع شده باشد.

این روز‌ها خاطره‌ای از محمد هاشمی در فضای مجازی دست به دست می‌شود که اذهان عمومی را به سمت تندرو‌های امروزی متبادر می‌کند. خبر در مورد ایراد وفشار یک جریان تندرو بر رئیس صدا و سیمای وقت در خصوص عدم استفاده از بانوان در گویندگی خبر است. شاید تکراری باشد، ولی نحوه حمایت امام از سازمان صدا و سیما ما را بر آن داشت تا برای یادآوری این خاطره به سراغ محمد هاشمی رفسنجانی برویم و ماجرای آن را از زبان خودش بشنویم.

اخیرا خاطره‌ای از شما در ارتباط با استفاده از بانوان جهت گویندگی خبر در سیما منتشر شده، در زمانی که شما تصدی سازمان صدا و سیما را بر عهده داشتید موردی پیش آمد که امام حضور بانوان در مشاغل مختلف صدا و سیما را منع کنند؟

نه، داستانی که من گفتم این بود که خانم مریم ریاضی از قبل از انقلاب گوینده اخبار بودند و پس ازانقلاب هم برای گویندگی خبر از ایشان استفاده می‌کردیم، آن‌زمان یک جریانی خیلی ایراد می‌گرفتند که چرا شما گوینده زن دارید و به ما خیلی فشار می‌آوردند که شما نباید گوینده زن داشته باشید. من رفتم خدمت امام و به ایشان گفتم آقا به ما خیلی فشار می‌آورند که شما چرا گوینده زن دارید، امام فرمودند شما چه جوابی دادید و من گفتم که گفته ام الآن جنگ است وما در جبهه به مرد‌ها خیلی بیشتر نیاز داریم، مرد‌ها همه به جبهه بروند و ما دربقیه کار‌های صدا و سیما ازجمله گویندگی و مجری گری از خانم‌ها استفاده کنیم. امام تبسمی کردند و چیزی نگفتند. من رفتم و حدود یک هفته بعد مناسبتی بود که امام به جهت آن مناسبت پیام دادند، دوروز مانده بود به آن مناسبت حاج احمد آقا به من زنگ زدند و از من پرسیدند شیفت خانم ریاضی جهت خواندن خبرچه زمانی است، گفتم نمی‌دانم باید کنداکتور را ببینم و یا سوال کنم عرض می‌کنم.

شیفت ایشان را پیدا کردیم و زنگ زدیم گفتیم چه روزی ایشان اخبار را باید بگویند. امام پیام خودشان را فرستادند و گفتند این پیام را بدهید به خانم ریاضی بخواند. این حمایت خیلی زیادی بود که امام از ما می‌کردند. ما هم پیام را به خانم ریاضی دادیم و گفتیم شما این پیام را بخوانید، ایشان هم پیام امام را خیلی خوب و بدون تپق خواندند. این باعث شد که خیلی از فشار‌هایی که آن گروه خاص به می‌آورد کاسته شود و آن‌ها دیگر حرفی برای گفتن در این خصوص نداشتند؛ بنابراین امام نه تنها به ما چیزی نمی‌گفتند بلکه وقتی دیدند ما تحت فشار هستیم این تدبیر را انجام دادند تا فشار‌ها از روی ما برداشته شود. در مجموع می‌خواهم بگویم امام به قصد حمایت از بانوان به این شکل عمل کردند.

بیشتر بخوانید: هدف ما از انقلاب فقط این نبود که به مملکتی برسیم که نانش، آبش و اقتصادش درست باشد!

یعنی این حرکت در راستای حمایت از صدا و سیما نبود؟

امام همواره از صدا و سیما حمایت می‌کردند، ولی این نوع برخورد صرفا در راستای حمایت از بانوان بود.

در خصوص این حمایت مورد مصداقی هم می‌فرمایید؟

بله، خاطرم هست در دیداری که با امام داشتیم ایشان گفتند هر جا خلاف شرعی ببینیم برخورد می‌کنیم و در حین ایراد این سخن به من اشاره داشتند، بنده ابتدا کمی دلخور شدم، ولی بعد فکر کردم و دیدم اگر مشکلی بود که تا کنون با ینده برخورد کرده بودند و خوشحال شدم از اینکه ضمن اینکه ایرادی نداشته ایم می‌توانیم بر حسب منویات امام ادامه دهیم.

در این مدت پیش آمد شخص امام در خصوص حضور بانوان در صدا و سیما به شما انتقاد و یا توصیه‌ای داشته باشند؟

بله، اما سر مسئله حجاب و دیالوگی که گفته می‌شد خیلی حساس بودند.

مورد مصداقی هم بخاطر دارید؟

دربرنامه قصه شب رادیو در برخی از قصه‌ها دیالوگی بین زن و مرد اتفاق می‌افتاد و اگر آن دیالوگ به گونه‌ای عاشقانه بود امام این‌ها را منع می‌کردند و می‌گفتند دیالوگ هایتان عادی باشد. یا مثلا سر نمایش‌ها و سریال ها، آنزمان سریالی بود بنام اشک تمساح، دراین سریال صحنه‌ای بود که یک زن و مرد فراری در خانه‌ای خلوت می‌کردند و در یک اتاق نشسته بودند وصحبت می‌کردند، چون سریال مربوط به زمان شاه بود آن خانم روسری نداشت و دکمه هایش باز بود و با هم حرف می‌زدند، بعد از پخش این صحنه کیهان طوماری با این متن که «اشک تمساح اشک مومنین» را درآورد در نمازجمعه پهن کرد و پانزده هزار نفر آن را امضا کردند. ما رفتیم خدمت امام و گفتیم نظرتان چیست ایشان سریال را تایید کردند منتهی یک جمله‌ای گفتند که خیلی مهم بود و آن این بود که پخش سریال خلاف شرع نبوده، ولی در تولید ممکن است خلاف شرع واقع شده باشد. گفتیم چرا در تولید؟ گفتند پخش، حکم عکس رادارد و این مسئله نداشته، ولی در تولید آن دو نفری که در اتاق نشسته بودند صحبت می‌کردند و خانم حجاب نداشت و دکمه‌های یقه اش هم باز بود اگر محرم نبودند خلاف شرع صورت گرفته واگر محرم بودن اشکالی ندارد. ممکن است زن و شوهر بوده و یا صیغه محرمیت خوانده باشند. این نوع تذکرات را می‌دادند و ما این نوشته امام را پخش کردیم. امام در این نوع مسائل تذکراتی می‌دادند، ولی منع نمی‌کردند.