جزئیات جدید از عملیات انفجار پیجر‌ها به روایت واشنگتن‌پست

رویداد۲۴| روزنامه واشنگتن پست به نقل از مقام‌های آگاه اسرائیلی، کشور‌های خاورمیانه و آمریکا نوشت که ایده عملیات پیجر در سال ۲۰۲۲ شکل گرفت و بخش‌هایی از آن بیش از یک سال پیش از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ و عملیات طوفان الاقصی حماس به مرحله اجرا در آمد.

موساد، سرویس اطلاعاتی اسرائیل مسئول مبارزه با تهدید‌های خارجی علیه تل آویو سال‌ها تلاش کرده بود تا از طریق جاسوسان و شنود الکترونیکی به حزب الله نفوذ کند. با گذشت زمان، رهبران حزب الله نگران آسیب پذیری این گروه در برابر جاسوسی و هک اسرائیل شده و بیم از آن داشتند که تلفن‌های همراه معمولی نیز به دستگاه‌های شنود و ردیابی اسرائیل تبدیل شوند.

به گفته این مقام ها، بدین ترتیب ایده ایجاد گونه‌ای اسب تروای ارتباطی متولد شد. از یک سو حزب الله به دنبال شبکه‌های الکترونیک پیام رسان ضد هک بود و از سوی دیگر موساد این گروه را به خرید دستگاه‌هایی سوق می‌داد که برای این کار عالی به نظر می‌رسیدند هر چند که در واقع به وسیله موساد طراحی و در اسرائیل مونتاژ شده بودند.

بیسیم‌های انفجاری نخستین بخش از این نقشه بودند که حدود یک دهه پیش و در سال ۲۰۱۵ ارسال آن‌ها به لبنان به وسیله موساد آغاز شد. این بیسیم‌ها حاوی باتری‌های بزرگ، یک ماده منفجره مخفی و یک سیستم مخابراتی بود که به اسرائیل امکان شنود کامل ارتباطات حزب الله را می‌داد.

بیشتر بخوانید: جزئیات جدید از انفجار پیجر‌ها در لبنان| باتری پیجر‌های منفجرشده، موادمنفجره داشت

به گفته مقام‌های آگاه، اسرائیلی‌ها به مدت ۹ سال مشغول شنود حزب‌الله بوده و در عین حال این گزینه را مد نظر داشتند که در بحران آینده، بیسیم‌ها را تبدیل به بمب کنند. در همین حال یک فرصت جدید و یک محصول جدید پر زرق و برق به میان آمد: پیجر‌های کوچک مجهز به یک ماده منفجره قوی. حزب‌الله در حالی هزینه خرید این بمب‌های کوچک را پرداخت کرده بود که ماه‌ها بعد انفجار آن‌ها موجب کشته یا زخمی شدن بسیاری از اعضایش شد.

به دلیل آنکه مقام‌های ارشد حزب‌الله نسبت به خرابکاری‌های احتمالی هوشیار بودند، پیجر‌ها می‌باید از کشور‌هایی به جز اسرائیل، آمریکا و یا هر متحد دیگر اسرائیل تامین می‌شدند. در سال ۲۰۲۳ این گروه با درخواست خرید عمده پیجر‌های آپولو ساخت تایوان که مارکی شناخته شده در سطح جهان بود و هیچ ارتباط مشخصی با منافع اسرائیل یا یهودیان نداشت، روبرو شد. به گفته منابع واشنگتن پست، شرکت تایوانی نیز هیچ اطلاعی از نقشه موساد نداشت.

پیشنهاد فروش از سوی یک مسئول بازاریابی مورد وثوق حزب الله و مرتبط با آپولو ارائه شد. این مسئول بازاریابی، زنی که مقام‌های آگاه هویت و ملیت او را افشا نکردند، نماینده فروش سابق شرکت تایوانی در خاورمیانه بود که شرکت خود را تأسیس کرده و مجوز فروش یک مدل از پیجر‌ها را به دست آورده بود. وی در سال ۲۰۲۳ به حزب‌الله پیشنهاد داد که یکی از محصولات شرکتش را (مدل AR ۹۲۴) که مقاوم و قابل اعتماد است، خریداری کند.

به گفته منابع آگاه، آنگونه که بعداً مشخص شد، ساخت و تولید دستگاه‌ها برون سپاری شده بود و مسئول بازاریابی هیچ اطلاعی از این نداشت که پیجر‌ها عملاً در اسرائیل و تحت نظارت موساد مونتاژ شده بودند. به گفته مقام‌های آگاه، در درون باتری پیجر‌های موساد، مقدار کمی مواد منفجره قوی جاسازی شده بود.

به گفته مقام ها، ماده انفجاری به قدری با دقت جاسازی شده بود که عملاً کشف آن با تفکیک قطعات دستگاه نیز ممکن نبود. مقام‌های اسرائیلی بر این باورند که حزب‌الله برخی از پیجر‌ها را باز کرده و حتی ممکن است با اشعه ایکس از آن‌ها تصویربرداری کرده باشد.

بیشتر بخوانید: وال استریت ژورنال: شرکت‌هایی که پیجر‌های منفجرشده در لبنان را فروخته‌اند توسط بازرگانان مرموزی اداره می‌شوند

دسترسی از راه دور موساد به دستگاه‌ها نیز غیرقابل کشف بود. یک سیگنال الکترونیکی از سوی موساد می‌توانست باعث انفجار هزاران دستگاه در آن واحد شود. اما، برای اطمینان از حداکثر آسیب، امکان انفجار دستگاه توسط یک روش دو مرحله‌ای خاص نیز که برای مشاهده پیام‌های امن رمزگذاری شده لازم است، میسر بود.

یکی از مقام‌های آگاه به واشنگتن پست گفت: برای خواندن پیام لازم بود تا ۲ دکمه را فشار دهید. در عمل، این به معنای استفاده از هر دو دست بود. در نتیجه انفجار، هر دوست کاربر زخمی شده و دیگر قادر به جنگیدن نبود.

بسیاری از مقام‌های اسرائیلی تا ۱۲ سپتامبر از جاسازی پیجر‌ها بی اطلاع بودند. در آن روز بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر، مشاوران اطلاعاتی خود را برای جلسه‌ای برای بحث در مورد اقدام‌های احتمالی علیه حزب الله فراخواند. مقام‌های موساد نیز شمه‌ای از محرمانه‌ترین عملیات سازمان خود را ارائه کردند.

مقامات اطلاعاتی همچنین از دغدغه دیرینه افزایش خطر کشف وسایل منفجره با تشدید بحران در جنوب لبنان سخن گفتند.

به گفته منابع آگاه، در سراسر تشکیلات امنیتی اسرائیل، بحث شدیدی درگرفت. همه، از جمله نتانیاهو، متوجه بودند که انفجار هزاران پیجر می‌تواند صدمات بی شماری به حزب‌الله وارد کند، اما همچنین می‌توانست به واکنشی شدید، از جمله موشکباران تلافی جویانه گسترده از سوی بازماندگان این گروه و یا حتی دخالت ایران در این درگیری منجر شود.

یک مقام اسرائیلی به واشنگتن پست گفت: واضح بود که مخاطراتی وجود دارد. برخی، از جمله فرماندهان ارشد ارتش، در مورد جنگ تمام عیار با حزب الله همزمان با جنگ غزه هشدار دادند. اما دیگران و به خصوص موساد معتقد بودند که یک رخداد پرتنش فرصتی برای برهم زدن وضع موجود است.

مقام‌های آمریکایی گفتند که این کشور که متحد اصلی اسرائیل محسوب می‌شود، از پیجر‌های بمب گذاری شده یا بحث‌های داخلی در مورد انفجار آن‌ها بی خبر مانده بود.

بیشتر بخوانید: لبنان: پیجر‌ها قبل از رسیدن به لبنان بمب‌گذاری شدند

در نهایت، نتانیاهو تأیید کرد که انفجار دستگاه‌ها در شرایطی که بیشترین آسیب را وارد کنند، انجام شود.

در همین حال، در دولت نتانیاهو، بحث در مورد برخورد با حزب الله گسترش یافت و هدف قرار دادن سید حسن نصرالله، دبیر کل آن نیز مطرح شد.

مقام‌های آگاه گفتند که موساد سال‌ها از محل اختفای رهبر حزب الله در لبنان اطلاع داشت و تحرکات وی را از نزدیک دنبال می‌کرد. با این حال، اسرائیلی‌ها اقدامی نکرده و مطمئن بودند که ترور وی منجر به جنگ همه جانبه با گروه شبه‌نظامی و شاید با ایران می‌شود. دیپلمات‌های آمریکایی به نصرالله فشار می‌آوردند تا با آتش‌بس جداگانه با اسرائیل، فارغ از جنگ غزه، موافقت کند. آن‌ها امیدوار بودند این آتش بس به توافقی منجر شود که بر اساس آن رزمندگان حزب الله از پایگاه‌های جنوب لبنان عقب نشینی کنند.

مقام‌های ارشد اسرائیلی مدعی شدند که از پیشنهاد آتش‌بس حمایت می‌کنند. با این حال نصرالله موافقت نکرد و بر اولویت آتش بس در غزه تاکید کرد. کماکان برخی از مقام‌های ارشد سیاسی و نظامی اسرائیل به شدت در مورد هدف قرار دادن نصرالله تردید داشته و از پیامد‌های منطقه‌ای آن بیم داشتند.

۱۷ سپتامبر، زمانی که بحث در بالاترین سطوح امنیتی اسرائیل در مورد حمله به رهبر حزب‌الله بالا گرفته بود، هزاران پیجر آپولو در سراسر لبنان و سوریه به یکباره زنگ خورده یا به حالت ارتعاش درآمدند. جمله کوتاهی به زبان عربی روی صفحه ظاهر شد: "یک پیام رمزگذاری شده دریافت کردید".

نیرو‌های حزب‌الله با فشردن دو دکمه، دستورالعمل‌های گشودن پیام‌های رمزگذاری شده را به دقت دنبال کردند. انفجار‌های متعاقب دستان بسیاری را زخمی و انگشتان آن‌ها را قطع کرد. کمتر از یک دقیقه بعد، هزاران پیجر دیگر صرف نظر از آنکه کاربر دستگاه خود را لمس کرده یا خیر، با فرمان از راه دور منفجر شدند.

روز بعد، صد‌ها دستگاه بی سیم نیز به همین ترتیب منفجر شده و کاربران و اطرافیان را کشته و مجروح کردند.

این اولین ضربه از مجموعه ضرباتی بود که مرکزیت یکی از سرسخت‌ترین دشمنان اسرائیل را هدف گرفت. اسرائیل سپس مقر گروه، زرادخانه‌ها و مراکز لجستیک آن را با بمب‌های یک تنی هدف قرار داد.

۲۷ سپتامبر و ۱۰ روز پس از انفجار پیجرها، بزرگترین حملات هوایی رخ داد. این حمله به دستور نتانیاهو در هنگام سفر وی به نیویورک برای سخنرانی در سازمان ملل انجام شد و در جریان آن یک مرکز فرماندهی حزب الله که در اعماق زمین احداث شده بود، هدف قرار گرفت.

روز بعد حزب الله اعلام کرد که سید حسن نصرالله، رهبر گروه و دشمن قسم خورده اسرائیل جان باخته است.