فتوای مراجع تقلید: تخریب وجهه افراد حرام است و جایز نیست
متن پرسش شفقنا (پایگاه بین المللی همکاری های خبری شیعه) و پاسخ این مراجع عظام تقلید به بدین شرح است:
انتشار تهمت، توهین و انتساب اعمال ثابت نشده به افراد در رسانه ها با هدف تخریب افراد چه حکمی دارد، مسوولیت شرعی چنین اقدامی برعهده کیست؟ اگر در رسانه ای چنین شود راه اعاده حق الناس چیست؟
پاسخ آیت الله العظمی فیاض:
حرام است و مسوولیتش بر عهده توهین کننده است و مستحق جهنم می شود به سبب چیزی که به کسی ثابت نیست، تهمت است بسیار گناه دارد.
پاسخ آیت الله العظمی سیدسعید حکیم:
۱- جایز نیست و مسوولیت آن برعهده تهمت زننده است.
۲- جواب بعداً فرستاده می شود.
پاسخ آیت الله العظمی مکارم شیرازی:
هرگونه اقدام به تخریب اشخاص حرام است و تمام کسانی که آن را انجام داده یا کمک کرده اند باید تعزیر شوند.
پاسخ آیت الله العظمی موسوی اردبیلی:
جایز نیست و مسوولیت آن برعهده انتشار دهنده آن (اعم از مباشر و سبب) است و باید از راه های عقلایی از جمله: همان رسانه ها، اعاده حیثیت صورت گیرد.
پاسخ آیت الله العظمی صافی گلپایگانی:
کسانی که این اخبار را نشر می دهند مرتکب گناه و معصیت شده اند و باید جوابگو باشند خدای سبحان همه ما را از وساوس شیطان حفظ فرماید.
پاسخ آیت الله العظمی صانعی:
۱- احدی حق ندارد انسان محترمی را مورد هتک و توهین قرار دهد و هتک احترام انسان ها، حرام و موجب عذاب الهی خذلان در دنیا و آخرت می باشد و تهمت زدن و افترا به هر انسانی موجب فسق و ساقط شدن از عدالت می شود و به منزله جنگ و محاربه با خداوند است. در روایت از امام صادق (ع) آمده است: «کسی که چیزی را بر ضرر مؤمنی بگوید و هدفش ریختن آبروی او باشد و خواسته باشد او را از چشم مردم بیندازد و بی اعتبار کند، خدا او را از ولایت و سرپرستی خود خارج و به ولایت و سرپرستی شیطان وارد می کند، و بالاتر آنکه شیطان با همه پستی و شقاوت و گناهانش و مطرود و رجیم بودنش او را قبول نمی کند» و باید از همه معاصی و تضییع حقوق دیگران مخصوصاً اینگونه معصیت ها و گناهانی که ترور شخصیت افراد و در حکم توهین و تضییع حقوق همگان مانند قتل است به خداوند بزرگ پناه برد چنانکه در قرآن کریم آمده است: "و من قتل نفساً بغیر نفس او فساه فی الارض فکانما قتل الناس جمیعاً.
۲- به عهده مباشر است مگر آنکه مجبور شده باشد که از باب اقوائیت سبب از مباشر به عهده مجبور کننده است.
۳- به نظر می رسد که گوینده باید در همان رسانه سخن قبلی خود را تکذیب کند و بگوید که توهین و خلاف بوده و تکذیب هم به حدی باشد که همه کسانی که سخنان کذب او را قبلاً شنیده اند از کذب بودنش مطلع گردند.
پاسخ آیت الله العظمی نوری همدانی:
در فرض سوال جایز نیست و باید آن را جبران نمایند.