تبصره در قانون، آغاز ورود فساد

رویداد۲۴- یک نماینده مجلس ششم معتقد است، تمام فسادهایی که در دولت‌ها اتفاق می‌افتد از استثنا در قانون نشأت گرفته است. زمانی که از دولت‌مردان و صاحبان قدرت و قدرت‌های اقتصادی و مافیای حزبی توانستند قانون را دور بزنند و از روی قانون بپرند و آن را کنار بزنند یعنی تبصره و استثنا در قانون.

مهدی آیتی، فعال سیاسی اصلاح طلب درباره گسترش فساد مالی در جامعه در گفت‎وگو با رویداد۲۴ گفت: من استناد می‌کنم به جملاتی تاریخی از مرحوم مهندس بازرگان در ابتدای پیروزی انقلاب. مهندس بازرگان با 60-70 سال سابقه مبارزاتی و زندان و شکنجه و داشتن مقام وزارت در دولت مصدق و بعد افتخار داشتن اولین مقام نخست‌وزیری در جمهوری اسلامی بسیار فرد بزرگی است.

به گفته آیتی، یکی از  حرف‌هایی که ایشان در همان روزهای اول انقلاب گفت و ما هم فراموش کرده‌ایم و به گوش نگرفتیم و مراعات نکردیم این بود که ایشان هر شب به تلویزیون می‌آمدند با مردم گفت‌وگوی صمیمانه و بی‌پرده داشت. بازرگان در یکی از همان برنامه‌های تلویزیونی گفت: اگر جمهوری اسلامی و حکومت اسلامی، حکومت قانون باشد، همه‌چیز درست خواهد شد و این جمهوری بالنده و پیشرفته خواهد شد و اگر حکومت قانون نباشد و قانون در آن رعایت نشود، سنگ روی سنگ بند نخواهد شد. 

وی معتقد است، این مطلب که حکایت از یک اندیشه بزرگ و تجربه قدیمی مبارزی کهنه‌کار دارد نشان می‌دهد در هر حکومت و نظامی اگر  قانون رعایت شود، ولو قانون بد و ناقص، جلوی بسیاری از مفاسد گرفته خواهد شد اما وقتی قانون تبصره و استثنا بخورد، فساد از همان‌جا شروع خواهد شد. 

وی افزود،  این فساد می‌تواند فساد سیاسی، اقتصادی، اجتماعی یا فرهنگی باشد. منشأ همه فسادها در تبصره‌ای  است که به قانون می‌خورد. استثنا قائل شدن در قانون به معنی ایجاد روزنه و فساد است. زمانی که قانون وضع می‌شود، "هیچ‌کس حق ندارد از چراغ‌قرمز عبور کند، ولی، وقتی بگوییم اما..." همه‌چیز خراب می‎شود. وقتی قانون در یک حکومتی استثنا می‌خورد از داخل آن استثنا و تبصره رانت‌خواری و ویژه خواری شروع می‌شود.

به گفته وی این ویژه خواری در بخش فساد اقتصادی به‌روشنی مشخص است. بر اساس پژوهش‌ها و تحقیق‌ها شاهد آن هستیم که تمام فسادهایی که در دولت‌ها اتفاق می‌افتد از استثنا در قانون نشأت گرفته است. زمانی که از دولت‌مردان و صاحبان قدرت و قدرت‌های اقتصادی و مافیای حزبی توانستند قانون را دور بزنند و از روی قانون بپرند و آن را کنار بزنند یعنی تبصره و استثنا در قانون.

این فعال سیاسی در ادامه تأکید کرد، این‌که در کشور ما افرادی توانسته‌اند پول‌های هنگفت و نجومی را جابه‌جا کنند و به اسم شخصی خودشان مصادره کنند و به نام خانواده و حزب و موسسه‌شان به مسیرهای نامشروع بکشانند همه به دلیل تبصره‌ها و استثناهایی بوده که اجازه داده این افراد صاحب نفوذ به منابع عمومی و ثروت‌های ملی و بیت‌المال دست‌اندازی کنند.

به اعتقاد وی  اصل مطب در جمله تاریخی مرحوم مهندس بازرگان خلاصه می‌شود، که آنچه باعث سلامت و قدرت حکومت و رضایت عمومی مردم می‌شود، حکومت قانون است.

آیتی درباره نقش رسانه‌ها در مبارزه با فساد نیز تاکید کرد: مهم‌ترین وظیفه و رسالت در آگاهی مردم نقش رسانه‌هاست. رسانه نقش پیامبر را دارند. پیامبر یا نبی به معنی خبرآور است. نباء نیز به معنی خبر است که هم‌معنی با رسانه به معنی خبر است.مسئولیت و رسالت رسانه، همان رسالت نبی است. این رسالت بسیار مهم و پرمخاطره‌ای است. به این دلیل که وقتی شما نقش انبیا را بازی می‌کنید و قرار است خبررسان باشید حتماً با مخاطرات و خطرهای سیاسی و اقتصادی شما، خانواده و صنف شما را تهدید می‌کند.

وی ادامه داد: مخاطراتی که رسانه را تهدید می‌کند، نشان‌دهنده اهمیت کار رسانه است. همان مخاطراتی که امروز رسانه را تهدید می‌کند در گذشته انبیا را هم تهدید می‌کرده است. چرا انبیا همه مورد تهدید و ظلم حکام زمان خودشان بوده‌اند؟ این موضوع فقط به دلیل اهمیت مسئولیت است.

به اعتقاد وی رسانه‌ها بر اساس همین شعار شفافیت و صداقت مسئولیت دارند که فسادها را افشا و عمومی‌سازی کنند و در همین راستا جامعه را به آگاهی برسانند در این شرایط قدرت اجتماعی می‌تواند جلوی فسادها را بگیرد. مهم‌تر از دولت و حکومت، این مردم هستند که می‌توانند با فساد مبارزه کنند. 

آیتی در خاتمه تاکید کرد: اگر رسانه‌ها وظیفه خود را به‌درستی انجام دهند، قطعاً توده‌های مردم و سیل عظیم مردم و اراده مردم می‌تواند جلوی هر فسادی را بگیرد.