اروپا باید با چه سلاحی به جنگ نابرابری دستمزد برود؟
رویداد۲۴-آیا می‌دانستید نابرابری دستمزد در اروپا رو به افزایش است زیرا دستمزد ۲۰ درصد از شهروندان با درآمد بالا، ۵ برابر دستمزد کسانی است درامد پایین دارند.
نابرابری دستمزد زمانی ایجاد می‌شود که درآمد کسانی که دستمزدشان بالاتر از میزان میانگین است، سریعتر از درآمد کسانی رشد کند کخ کمتر از میزان میانگین حقوق می‌گیرند.
از زمان بحران مالی در اروپا، شهروندان با رشد کند دستمزدها روبرو هستند. تاثیر آن در حال حاضر در رومانی و پرتغال بیش از بقیه کشورها محسوس است و در آلمان و ایتالیا هم وجود دارد. اگر نابرابری دستمزد را به پستی و بلندی زمین تشبیه کنیم، سرزمین دستمزدها در اروپا به چه صورت است؟
اختلاف میان بالاترین و پایین‌ترین سطح دستمزد
حداقل دستمزد در کشورهای مختلف اروپایی یکسان نیست. حداقل دستمزد در بلژیک، فرانسه، آلمان، ایرلند، لوکزامبورگ، هلند و بریتانیا حدود ۱۴۵۰ یورو در ماه است.
در یونان، مالت، پرتغال، اسلوونی و اسپانیا دستمزد بین ۶۵۰ تا ۹۰۰ یورو است. درآمد ماهیانه در بدر کرواسی، جمهوری چک، استونی، مجارستان، لتونی، لیتوانی، لهستان، رومانی و اسلواکی حداکثر ۵۰۰ یورو است.
از سوی دیگر نابرابری جنسیتی درآمد نیز میان زنان و مردان وجود دارد: شهروندان زن در اروپا به‌طور میانگین۱۶ درصد کمتر از همکاران مردشان است.
این وضعیت برای شهروندان زن در استونی و در رومانی به مراتب بدتر است.
اروپایی‌هایی که در بخش خدمات کار می کنند که بیشترین حد دستمزدها را دارند. از سوی دیگر، افزایش مصرف که رشد اقتصادی را به همراه داشته است، باعث ایجاد اشتغال، با درآمد پایین شده است. کسانی که در کشورشان دستمزد پایین است، به کشور دیگر اروپایی مهاجرت می‌کنند.. ۱۲ درصد جمعیت اروپا به دنبال دستمزد بالاتر مهاجرت می‌کنند.
این افراد اگر به کشورهای شرق اروپا و به کشورهای مدیترانه مهاجرت کند، درآمد سالانه اش کمتر از ۹۰۰۰ یورو و در ۱۵ کشور عضو اتحادیه، حقوقش در سال بیشتر از ۲۵ هزار یورو خواهد بود.
این افراد اگر بخت این را داشته باشد که جزء یک درصد از شهروندان یکی از کشورهای فرانسه، بریتانیا، آلمان و ایتالیا باشند که درآمد بالایی دارند، ممکن است درآمدشان در سال به بیشتر از ۶۲ هزار یورو در سال هم برسد.
دستمزد پایین نیروی جوان کار را مجبور به مهاجرت می‌کند
۳ میلیون از مشاغلی که از سال ۲۰۱۳ در اروپا ایجاد شده است، مشاغلی است که آنها را می توانیم مشاغل با درآمد بالا می‌نامیم. و حدود ۸۰۰ هزار شغل را می توانیم در رده شغل هایی با درآمد متوسط بدانیم. اما حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار از مشاغل ایجاد شده نیز جزء مشاغل با دستمزد پایین به شمار می‌آید.
در حال حاضر در سراسر اروپا شاهد این روند هستیم از اتریش گرفته تا جمهوری چک و هلند و حتی در کشوری مثل لیتوانی که نیروی کار جوان برای دستمزد بیشتر به کشورهای دیگر مهاجرت می‌کنند.
لتونی هم مانند لیتوانی جزء آن دسته از کشورهایی است که با مهاجرت نیروی کار جوان روبروست، دلیلش هم پایین بودن متوسط دستمزد است.
اما لتونی سعی می‌کند که برای جلوگیری از مهاجرت نیروی کار دستمزدها را افزایش بدهد. دستمزد ساعتی در این کشور ۴ یورو، یعنی سه برابر کمتر از میزان میانگین در اتحادیه اروپاست.
میزان نابرابری دستمزد نیز در این کشور بالاست. به همین دلیل هم بسیاری از شهروندان جوان در جستجوی زندگی و فرصتهای شغلی بهتر کشور را ترک می‌کنند.
تونی؛ سرمایه‌گذاری در حوزه فناوری اطلاعات
دولت لتونی از ژانویه سال ۲۰۱۸ میلادی ، برای کمک به خانوارهایی با درآمد پایین، حداقل حقوق میانگین را افزایش داده به ۴۳۰ یورو رسانده است.
ویاچسلاو دومبروسکیس، مدیر اندیشکده موسوم به «سرتوس» CERTUS که در حوزه رشد اقتصادی در لتونی کار می کند در این باره به یورونیوز می‌گوید: «میزان سرانه تولید ناخالص دولتی در ریگا، پایتخت به طور متوسط هم سطح بریتانیاست. اما اگر به سمت شرق بروید در شهرستانهای شرقی کشور، در فاصله چهار ساعتی پایتختِ، میزان سرانه تولید ناخالص دولتی به کشورهای جنوب آفریقا نزدیک است. نرخ بیکاری در ریگا ۴ الی ۵درصد و در شهر لاتگال حدود ۱۸ درصد است. چشم انداز بازار کار و سطح حقوق در لتونی در مقایسه با بریتانیا، آلمان و فرانسه در وضعیت بدتری قرار دارد.»
لتونی برای اینکه جوانان را به ماندن در کشور تشویق کند، روی آموزش سرمایه‌گذاری کرده است. تاثیر این اقدام بر روی چشم انداز بازار کار و درآمد به مراتب بیشتر از تعداد زیادی از کشورهای اتحادیه اروپاست. به همین دلیل هم آموزش مهارت‌های جدید به شهروندان، به‌ویژه در حوزه‌‌های رو به رشد مثل فناوری اطلاعات اهمیت دارد.
یانیس روسنس، مدیر شرکت صادرکننده خدمات فناوری اطلاعات در لتونی می‌گوید که چشم‌انداز پیش روی یک شرکت فناوری اطلاعات بسیار مثبت است. او در ادامه به یورونیوز می‌گوید: «حوزه فناوری اطلاعات رو به رشد است. دولت در این زمینه سرمایه‌گذاری کرده است. به دلیل قوانین تجاری و مالیاتی، این بخش از رقابت‌پذیری بالا برخوردار است. در لتونی چشم‌انداز پیش روی یک شرکت فناوری اطلاعات مثل شرکت ما ۱۰۰ درصد مثبت است.»
نابرابری دستمزد بر رشد اقتصادی تاثیر منفی دارد
کشورهای دیگر اروپایی که میانگین دستمزد در آنها پایین است، برای مقابله با مهاجرت نیروی کار جوان، چه اقداماتی انجام می‌دهند؟
در بروکسل با لوکا وینچنتینی، دبیر کل فدراسیون اتحادیه های کارگری در اروپا در این باره گفتگو کرده است.
* از شما خواسته بودیم شیئی را برایمان بیاورید که بیانگر نابرابری دستمزد باشد، آن شیئی چیست؟
لوکا وینچنتینی: «برایتان یک دوچرخه آورده ام. این دوچرخه را بعد از انتخابم به عنوان دبیر کل فدراسیون اتحادیه های کارگری در سال ۲۰۱۵ هدیه گرفتم. این دوچرخه نماد مسیری است که به سوی برابری دستمزد در اروپا در پیش گرفته ام. من تصمیم گرفته ام در این مسیر حرکت کنم. در زنبیل این دوچرخه هم کارت بیمه ام در بلژیک را گذاشته ام. در کشور من، همه شهروندان این کارت را ندارند و نمی توانند از آن بهره مند شوند. این کارت نماد راه درازی است که برای رسیدن به برابری واقعی دستمزد و برای حمایتها اجتماعی در کشور توسعه یافته ای مثل بلژیک در پیش داریم.»
*به نظرتان این نابرابری بر رشد اقتصادی کشورها تاثیر دارد؟
لوکا وینچنتینی: «قطعا. چون بر بهره وری اقتصادی، رقابت پذیری و کارکرد بازار کار تاثیر دارد. متاسفانه در سطح ملی باید بودجه بیشتری صرف حمایت از کسانی شود که شغل موقت دارند، کسانی که از حقوق بازنشستگی و حقوق بیکاری برخوردار نیستند و خودشان و خانواده‌شان در فقر به سر می‌برند. دولت باید از این افراد حمایت کند. این کار منجر به کاهش منابع موجود برای سرمایه گذاری می شود، و در نهایت با یک دور باطل روبرو خواهیم بود که مانع از رشد اقتصادی بالقوه می شود.»
افزایش دستمزدها همگام با بازدهی تولید، افزایش صادرات را به دنبال دارد
*به نظرتان این مسئله باعث تضعیف مذاکرات اتحادیه با کارفرما در اروپا می شود؟
لوکا وینچنتینی: «مشکل این نیست که قدرت اتحادیه ها کارگری کم می شود. مشکل این است که سیاستهای ریاضت اقتصادی و بحران اقتصادی، بر روند مذاکرات اتحادیه با کارفرما تاثیر منفی داشته و این امر هم، خود منجر به تضعیف نقش اتحادیه های کارگری و کارفرمایان اصناف مختلف شده است. این وضعیت مدیریت رشد اقتصادی در راستای کاهش نابرابری را، با مشکل روبرو می‌کند.»
*شما این حرف را به عنوان دبیر کل فدراسیون اتحادیه های کارگری می‌زنید. اما در سطح جهانی، فرایند جهانی شدن اساسا روی دستمزدها فشار وارد می‌کند.
لوکا وینچنتینی: «اگر هزینه‌های تولید و صادرات شرکت‌ها را در نظر بگیریم خواهیم دید که سهم دستمزد خیلی کم، بین ۵ تا ۱۵ درصد است و بقیه‌اش هزینه سرمایه گذاری در فناوری های جدید به ویژه خودکار کردن دیجیتالی فرایندهای تولید است و همینطور هزینه کنترل کیفیت محصول است و اینها واقعا عواملی هستند که در رقابت جهانی اهمیت دارند و تأثیرگذارند. صادرات نصف کل ماجراست و نیمه دیگر مصرف و تقاضای داخلی است. اگر دستمزدها را همگام با بازدهی تولید افزایش دهیم می توانیم هم صادرات را بیشتر کنیم و هم تقاضای داخلی را و به این شکل مدل رشد اقتصادی ما واقعا در درازمدت تداوم خواهد یافت. اگر شراکت اجتماعی عاملی است که همیشه باید در نظر گرفت، همین شراکت اجتماعی می تواند در یافتن راه حل هم نقش داشته باشد. اگر به این وضعیت دست یابیم اعتماد به اتحادیه اروپا نیز باز خواهد گشت.»
