در نشست بیستمین جشن خانه سینما چه گذشت؟
رویداد۲۴ نشست خبری بیستمین جشن بزرگ خانه سینما با حضور علی نصیریان رئیس این جشن، مازیار میری، منوچهرشاهسواری رئیس خانه سینما و تورج منصوری در خانه سینما برگزار شد.
منوچهر شاهسواری رئیس خانه سینما در ابتدای این نشست گفت: هیچ افتخاری بالاتر از این نیست که امسال سایه استاد نصیریان بر سر جشن سینما قرار گرفته است. این آخرین دوره برگزاری جشن به شیوههای گذشته است. در سالهای گذشته دوستان به اساسنامهای دست یافتند که اساسنامه انجمن عالی هنر و فنون سینمایی ایران است.
وی ادامه داد: روزگار امروز ما به دلیل مجموعه فشارهایی که به ملت ایران از زوایای مختلف درحال انجام است، ما را موظف میکند تا سهم خود را در این همراهی ادا کنیم. معتقدیم حق سینمای ایران ایجاب میکند که سالی یک بار با حضور مردم به احترام این سینمای نجیب جشن بزرگی برگزار شود. اما در حال سپری کردن ایام پر قصه و غصهای هستیم. امسال با شعار مراقبت، رونق و ارتقا که سینما را غیر قابل تفکیک میکند این جشن را برگزار کنیم. بزرگترین حامی سینمای ایران مردم هستند و امسال با داوری خوب و قضاوت منصفانه با قدرت این جشن را اجرا میکنیم و از هرگونه هزینه اضافی و مراسم بزرگی خودداری میکنیم.
رئیس خانه سینما اعلام کرد: انجام چنین تصمیمی برای ما بسیار سخت بود چرا که قرار بود ما یک روز خوش داشته باشیم اما در حال حاضر در وضعیتی هستیم که میخواهیم از تمام داشتههایمان به نفع همکارانمان استفاده کنیم و از این دوران سخت عبور کنیم. ما امروز به سهم خود برای مردم و همه کسانی که به سینمای ایران احترام میگذارند قدم کوچکی برمیداریم اما با همین قدمهای کوچک قطعا یک مسیر بزرگ شکل میگیرد.
وی افزود: در هیئت مدیره خانه سینما بر سر این موضوع بسیار حرف زدیم و به توافق رسیدیم و مجوز اصلی را هم باید از رئیس جشن میگرفتیم که دریافت کردیم و مورد تشویق استاد نصیریان هم واقع شدیم و برای ما مایه مسرت است که او ما را در این راه همراهی و تشویق کرد.
شاهسواری اظهار کرد: آنچه همه باور داریم رویاهای بزرگ برای زندگی است و قطعا در سینما هم همینگونه است. رسانهها میتوانند در این امر به ما کمک کنند و هیچ رویایی بدون امید شکل نمیگیرد. گاهی ما را مواخذه میکنند که چرا در مقابل برخی از مسائل ساکت هستیم و پاسخگوی اتفاقات نیستیم. اما باید بگویم که گاهی چارهای جز سکوت نداریم چرا که گاهی پاسخ به آن همراه شدن با دیگران است. ما نمیتوانیم همکارانمان را ویترین کارهایمان کنیم. ما باید کار کنیم و بس. فضای خانه سینما فضای کار و تلاش است و تجدید نظر در ساختارها که امیدوارم این مسیر را به خوبی در کنار هم طی کنیم.
علی نصیریان که امسال به عنوان رئیس بیستمین جشن بزرگ خانه سینما این وظیفه را برعهده دارد نیز طی سخنانی گفت: خیلی جاها گفتم که با جشن و جشنواره موافق هستم. اینهمه در این مملکت خرج میشود و اگر اندکی هم برای فرهنگ و هنر باشد اتفاقی نمیافتد. البته جشن بیستم در این شرایط جمع و جور خواهد بود. ما برای تشویق و توسعه فرهنگی و استعدادهای جوان این کار را میکنیم. دوستان تلاش کردند که این کار را با همه گرفتاریهایی که در مملکت هست انجام دهند بنابراین جشن بیستم را البته جمع و جورتر برگزار کنند.
وی ادامه داد: این اتفاقات نه تنها از لحاظ تشویق و ترغیب بلکه به لحاظ دوستی انجام میشود. گاهی این شرایط سخت میشود و صحبتهایی میشود که درست نیست. ما باید برای کار و همکارانمان حرمت قائل شویم و با برخوردهای نامطلوب این حرفههای شریف را به بدنامی نکشانیم. جامعه به ما نگاه میکند و این جشنها برای رشد و جلو آمدن است نه بر سر هم زدن. اگر امروز جوانان کشور در جشنوارههای خارجی جوایزی کسب میکنند باعث افتخار همه ماست و باید خوشحال باشیم. من به اصغر فرهادی گفتم این جایزهای که شما گرفتید حس میکنم من هم در آن سهیم هستم. هر چیزی پی و ریشه دارد و این سینما الان شکل نگرفته است. در این راه افراد بسیاری تلاش کردند و حالا جوانهای مستعد وارد شدند و جوایز بسیاری را دریافت کردند. جوانهای امروز فکر و نگاه تازهای دارند و من پس از این همه سال از دیدن آنها لذت میبرم و افتخار میکنم که جوان ایرانی امروز با سواد است.
رئیس جشن خانه سینما در ادامه اظهار کرد: ما جنبه الفت و دوستی را در نظر داریم و خواهش میکنم که دوستان از دشمنی و برخوردهای نامطلوب پرهیز کنند. مسائل اخلاقی امروز متاسفانه بسیار کمرنگ شده است. ما درگذشته در کلاسهای تئاتر گلستان سعدی را فرا میگرفتیم و اخلاق مدار بودیم. اما امروز هرچند توسعه فرهنگی اتفاق افتاده و مردم اگاهتر شدهاند اما ما هم باید نسبت به مسائل اخلاقی تلاش بیشتری کنیم و برگزاری این جشنها برای ایجاد همین الفتهاست.
نصیریان همچنین عنوان کرد: از همه دوستانی که زحمت میکشند ممنونم چرا که زحمتهای اصلی را آنها میکشند و امیدوارم این جشن با حیثیت و ابرو برگزار شود و موجب یکدلی هنرمندان و سینما باشد.
صندلیهای کمتر و خدمات بیشتر
اما در ادامه تورج منصوری دبیر هیئت رئیسه این جشن نیز گفت: باید به کمی قبلتر باز گردم. ما در جلسات متعددی که با دوستان طی سه سال گذشته در انجمن هنرها و فنون سینمای ایران داشتیم هر سال تلاش کردیم به شرایط برگزاری جشن که در اساسنامه نوشته شده نزدیک شویم. امسال بعنوان سال آخر فکر کردیم بودجه جشن در همان شب برگزاری را کم کنیم. هر چند که قرار است که یک شب بزرگ و باشکوه و جذاب داشته باشیم. اما اخرین باری است که جشن به شیوه گذشته در حال برگزاری است و از سال آینده انجمن برنامه جدیدی را طراحی خواهد کرد.
وی ادامه داد: ما امسال تصمیم گرفتیم که صندلیهای جشن را کمتر و خدمات به اعضای خانه سینما را بیشتر کنیم. حس کردیم امسال برای خانه سینما، مهمانان و اعضا بهتر است تا این بودجه را صرف مسائل بیمه و مشکلات دوستانمان کنیم. در واقع آن بودجه صرف بخش بزرگتری میشود و البته تلاش میکنیم این اتفاقات بیشتر در زیرساختها باشد تا پرداخت وامهای اندک و آنی و کم بهره.
منصوری افزود:هنوز برای چگونگی اجرای شب جشن تصمیمی گرفته نشده است. هدف ما برگزاری جشن کم هزینه است. پیشنهادهای مختلفی در حال بررسی است ولی هنوز هیچ یک قطعی نشده است.
این فیلمبردار پیشکسوت سینما در ادامه درباره زمان برگزاری جشن نیز گفت: هرچند امسال هم مانند گذشته دچار بلا شدیم و دیر شروع کردیم و امیدوارم از سال آینده طرح ونقشه را زودتر به اجرا بگذاریم. اما درباره چگونگی اجرای جشن فعلا جوابی نداریم و زمان برگزاری جشن نیز از آنجایی که 21شهریور ماه مصادف است با ایام محرم زمان جشن را به پیش از آغاز ماه محرم موکول کردهایم که زمان دقیق برگزاری متعاقبا اعلام خواهد شد.
اساسنامه در حال تصویب است
وی همچنین در پاسخ به این سوال که وضعیت درخواست کانون کارگردانان برای حضور آثار به نمایش درنیامده و داوری آنها در این جشن نیز گفت: درباره بحث کانون کارگردانان هم باید بگویم یک خواسته معقول را باید با صبر و معقولانه پاسخ داد. همه دوستان معتقدند که این فضا را باید منطقی، آرام و امن کرد و هرچقدر این فضا با تشنج همراه شود به نفع هیچکس نیست. کانون کارگردانان نامهای به انجمن داد که اگر امکان دارد امسال که آخرین دور اجرای سنتی است حسابمان را صاف کنیم و هرچه فیلم ساخته شده ولی به نمایش در نیامده در این جشن حضور داشته باشند. این فیلمها نیز انواع و اقسام مختلفی دارند. ما ابتدا بر سر زمان آن صحبت کردیم و قرار شد یک ظرفیت 3ساله را در نظر بگیریم تا فیلمهایی که طی این مدت ساخته شدند اما دیده نشدند، دیده شوند و این کار با نیت مثبت انجام شد.
منصوری افزود: قائده و قانون داوری در قائده مرسوم خانه سینما این است که چون میخواهیم تخصص حرفهای را مد نظر قرار دهیم باید در صورتی آثار قضاوت شوند که همه در شرایط یکسان باشند، بنابراین آنچه مقبول است قضاوت درباره فیلمهایی است که به نمایش عمومی درآمده باشند. در خواست کانون کارگردانان باعث شد تا ما به مانند دو دوره که به این شکل پیش از این برگزار شده بود، اثاری که پروانه فیلمسازی داشتند را مورد ارزیابی قرار دهیم که این هم خیلی منصفانه نبود. بنابراین قرار شد مازیار میری آماری به ما از میزان و تعداد آثار ارائه دهند که برای آن برنامه ریزی کنیم. طبق آمار اعلام شده 40فیلم در سال 94،45فیلم در سال 95و 43فیلم در سال 96 تولید شدند که به نمایش عمومی در نیامدهاند. در همین حین برخی آثار سال 96 اکران شدند و خود به خود وارد داوری سال بعد شدند. اما در مجموع 128فیلم، 75فیلم با شرایط قبلی اضافه شدند و این یعنی نمایش روزی 5 فیلم در طی مدت کمتر از 2ماه که غیر ممکن است. چرا که برخی پروانه فیلمسازی حرفهای گرفتند و ساخته شدند اما اکران نشدند. از 75فیلم 45تا هنوز دی وی دی نشدند و قرار است روی پرده دیده شوند بنابراین 173فیلم را کمتر از دوماه روی پرده باید نمایش دهیم که عملی نیست. چرا که اینجا 120صندلی داریم در حالیکه داوران ما 400نفر هستند و این یعنی آثار باید بیش از یک بار به نمایش درآیند که اصلا منطقی نیست و به شکل تکنیکی امکان نمایش وجود ندارد. بنابراین وقتی به تمام این موارد به شکل مساوی نگاه کردیم، دیدیم نمیتوانیم احساسی برخورد کنیم. باید همه چیز برمبنای قانون مشخص باشد در نتیجه همچنان به همان شیوه گذشته آثار مورد داوری و ارزیابی قرار میگیرند. یعنی تمامی فیلمها در مرحله اول داوری میشوند و پس از انتخاب اولیه کاندیدها تمام فیلمها با شرایط یکسان برای داوران به نمایش در میایند تا برای هیچ فیلمی کوتاهی صورت نگیرد.
منصوری همچنین درباره تاخیر در تصویب آیین نامه نیز افزود: ما آییننامه را نوشتیم و بعد با تمام اکادمیهای بزرگ مقایسه کردیم و برخی را بومی سازی کردیم که این بخش کار زمان برد و دائما به روز رسانی شد. در نهایت نیز اساسنامه حدود 3ماه پیش به تصویب رسید و در دست اقدام برای تصویب قانونی است.
منوچهر شاهسواری در پاسخ به سوالی مبنی بر هزینههای سال گذشته جشن و ورود سازمان بازرسی کل کشور به پرونده هزینهها و حذف جشن امسال به این دلیل نیز گفت: برای جشن سال گذشته 824میلیون تومان هزینه شد که برای برگزاری یک جشن در آن ابعاد هزینه بالایی نیست. دوم مسئله ما خانه سینماست و مسائل سازمان سینمایی به خودشان مربوط است. هر صنفی در برابر اتفاقات واکنش خود را دارند و قدرت اصناف این است که خودشان پاسخگو باشند و ما نیروی تسهیل کننده هستیم. خانه سینما درباره کمک از اسپانسرها تحفظ دارد و ما قید اخلاقی داریم و استیج خانه سینما را به اسپانسرها نمیدهیم و از این ماجرا دوری میکنیم. بخش عمده فعالیت ما در جشن به شکل داوطلبانه است وگرنه باید خیلی بیش از این هزینه میشد. ضمن این که برگزاری جشن ما به شکل امسال ربطی به شایعه ورود سازمان بازرسی ندارد. ما سالی یکبار به مجمع خانه سینما زیر نظر حسابرسی قانونی پاسخگو هستیم و هیچ ایرادی در هیچ بخشی از هزینهها و حسابرسیها وجود نداشته است.
آثار با عدالت داوری شوند
منصوری درباره سوالی مبنی بر اینکه با وضعیت کنونی سینما اصلا چرا باید جشن برگزار شود، بیان کرد: ما نگفتیم که میخواهیم جشن باشکوهی برگزار کنیم. واقعا نگاه ما این نیست که سینما در جای خوبی ایستاده است البته هر کدام از ما میتوانیم نظر شخصی خودمان را داشته باشیم اما اگر جایی نابسامان است لابد عدهای قاعده بازی را رعایت نمیکنند بنابراین به افرادی که قاعده بازی را رعایت میکنند انتقادی وارد نیست. اگر در وزارت ارشاد اشکالی وجود دارد آنها باید پاسخگو باشند نه اینکه ما بگوییم به خاطر عده ای که اکران را اشغال کردهاند، جشن را برگزار نمی کنیم.
وی با اشاره به اینکه نباید بخش دولتی مثل بختک روی بخش خصوصی بیفتد، گفت: چیزی که ما در جشن انجام می دهیم قضاوت یکسان و نگاه یکسان است البته ما می پذیریم که اشکالات زیادی وجود دارد، اما ما هم می توانیم پای امید را قیچی کنیم و هم می توانیم به رفتن به سمت شرایط بهتر کمک کنیم که قطعا انتخاب ما گزینه دوم است. حتما سال آینده هم انتقادهایی به عملکرد امسال وجود خواهد داشت اما به هر حال باید این کار را کنیم.
نصیریان در خاتمه این نشست اعلام کرد: امیدوارم داوران منصفانه و با دید حرفهای به آثار نگاه کنند و داوری درست و به حقی انجام شود و انتخابها به درستی باشد نه استثنا، تبعیض، خودی و ناخودی تلقی کردن. هنر زمانی رشد پیدا میکند که ذهن ازاد باشد نه اینکه در چارچوب باشد.
میری در پایان گفت: در این دوره ۵۱۹ نفر شرایط داوری داشتند که 427 نفر آقا و 92 خانم جزو داوران هستند و داوریها از شنبه ۲۳ تیر ماه آغاز میشود.