رد پای انسان در اکثر آتش سوزی‌های مراتع استان مرکزی

» سرویس: استان ها - مرکزي

کد خبر: 95030301443

دوشنبه ۳ خرداد ۱۳۹۵ - ۱۵:۱۱

 i2-1.jpg

آتش سوزی هر ساله وسعت زیادی از عرصه‌های مرتعی و جنگلی استان مرکزی را که از ارزشمندترین سرمایه‌های طبیعی است تهدید می‌کند و با سوختن و خاکستر شدن آنها فرسایش خاکی، بیابان‌زایی و گرد و غبار در کمین استان است.

به گزارش منابع طبیعی استان، آتش همان اندازه که می‌تواند در خدمت بشر باشد در صورت غفلت بزرگترین عامل تخریب و نابودی است و مراتع به عنوان سرمایه‌های ذی‌قیمت باید از این تهدید و آسیب در امان بمانند.

پیشگیری از ایجاد حریق در مراتع و کوتاه کردن عملیات مهار آتش در صورت بروز آتش سوزی از مسایلی است که باید در مدیریت مراتع و حراست بهینه از آنها مد نظر باشد.

مرحله آمادگی مقابله با آتش سوزی و اقدام به موقع در زمان وقوع آن در کمترین زمان ممکن و همچنین مرحله بازسازی مناطق آسیب دیده مورد حریق و تبدیل مناطق سوخته به منطقه سر سبز از مسائل مهم در مدیریت مراتع است و در کنار آن آموزش و آگاهی بخشی به شهروندان و بهره‌برداران عرصه‌های مرتعی و جنگلی اولویتی انکارناپذیر است.

در ارزیابی آتش سوزی‌ها در مراتع استان، علل در هر منطقه ای متفاوت است، اما نکته قابل توجه رد پای انسان در اکثر آتش سوزی‌هاست که جای تامل دارد.

شناخت علل بروز حریق در جنگل‌ها و مراتع برای جلوگیری و تقبل خسارات ناشی از آتش سوزی بسیار مهم است، چرا که با آگاهی و مراقبت است که می توان سرمایه‌های طبیعی را حراست کرد.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی در اینباره گفت: آتش سوزی در سال گذشته در سطح مراتع این استان حدود 60 میلیارد ریال خسارت به جا گذاشت.

یوسف یوسفی افزود: این آتش سوزی‌ها پوشش گیاهی هزار و 264 هکتار از اراضی ملی را در 75 نقطه از شهرستان های اراک، آشتیان، تفرش، کمیجان، شازند، خمین و فراهان نابود کرد و زیان اساسی به منابع پایه منطقه وارد کرد.

وی ادامه داد: بیشترین فراوانی این آتش سوزی‌ها در شهرستان‌های شازند، خمین و خنداب اتفاق افتاد که اصلاح و احیاء هر هکتار از این اراضی حدود 50 میلیون ریال اعتبار می‌خواهد و حدود چهار تا پنج سال زمان نیاز دارد.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی خاطر نشان کرد: آتش سوزی به دو روش طبیعی و غیر طبیعی در مراتع و جنگل های کشور و استان به وجود می آید که مهار آن پیش‌آمادگی قوی می‌طلبد.

یوسفی، ایجاد آتش سوزی در گیاهان خشک به وسیله صاعقه، خودسوزی جنگل‌ها و مراتع در اثر وزش بادهای گرم، خودسوزی گیاهان در اثر شدت گرما و خشکی شدید گیاهان و علوفه مراتع و آتش سوزی به علت وجود اجسامی مانند ته لیوان، استکان یا بطری‌ها و ذره‌بینی عمل کردن آنها در طبیعت را مهمترین عوامل آتش‌سوزی‌های طبیعی دانست.

وی ادامه داد: آتش سوزی‌های غیر طبیعی که منشاء انسانی دارد به سه دسته عمدی، غیر عمدی و زمان و فصل بحران آتش سوزی در جنگل‌ها و مراتع تقسیم می‌شود.

مدیر منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی افزود: آتش سوزی‌های عمدی برای از بین بردن شرایط طبیعی عرصه و تصاحب زمین‌های منابع طبیعی، تبدیل جنگل و مرتع به عرصه‌های زراعت به منظور تامین علوفه بیشتر برای چرای دام، اختلافات قومی و عشایری یا از بین بردن ضایعات کشاورزی و خاشاک ایجاد می‌شود.

یوسفی گفت: آتش سوزی‌های غیر عمدی بر اثر بی‌توجهی و سهل‌انگاری افراد به عناوین مختلف از جمله سهل‌انگاری چوپانان، شکارچیان، رهگذران و بهره‌برداران مرتعی، انداختن ته استکان و لیوان شیشه‌ای شکسته شده در مراتع و ذره‌بینی عمل کردن آنها در مواقع گرم شدن هوا و تابش نور خورشید، پرتاب سیگار یا کبریت روشن در مسیر جاده‌ها و بی‌مبالاتی در خاموش کردن آن و غفلت در حین تفریح و تفرج در طبیعت رخ می‌دهد.

وی، شیطنت کودکان و نوجوانان در بازی با آتش، آتش زدن سر شاخه‌ها و مازاد آنها و سرایت آتش به اراضی مرتعی و جنگلی، بروز آتش سوزی در اثر عملیات عمرانی، سرایت آتش از استان‌های مجاور یا کشور همسایه، پرت شدن جرقه از قطارها و وسایل نقلیه موتوری، انجام مانورهای نظامی در عرصه‌های منابع طبیعی و آتش زدن بوته‌ها در فرهنگ و رسوم غلطی مانند چهارشنبه‌سوری و تیراندازی در جنگل و مرتع را از دیگر عوامل ایجاد آتش سوزی در مراتع عنوان کرد.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی بیشترین آتش سوزی جنگل و مراتع را در فصل تابستان و اوایل پاییز عنوان کرد و گفت: به دلیل گرمی هوا، کاهش رطوبت و خشک شدن بوته ها و اراضی طبیعی این عرصه مستعد آتش سوزی هستند زیرا گیاهان یکساله و کم عمر در این فصل به طور کامل خشک شده و زودتر درگیر می‌شوند.

یوسفی، از بین رفتن منظر زیبای طبیعت، نابودی پوشش گیاهی در منطقه آتش گرفته، از بین رفتن منظر گردشگاه‌ها و تفرجگاه‌های طبیعی، نابودی علوفه مورد تعلیف دام‌ها، کاهش میزان ذخیره نزولات آسمانی در مناطق مورد حریق، آسیب‌رسانی به محیط زیست، مساعد شدن زمینه فرسایش آبی و بادی، غیر اقتصادی شدن مراتع و جنگل‌ها، شیوع آفت‌ها و امراض گیاهی در مناطق سوخته را از جمله زیان‌های آتش سوزی دانست.

وی خاطر نشان کرد: دستگاه‌ها و سازمان‌های مسئول می‌توانند با تهیه و نصب تابلوهای هشداردهنده در کنار جاده‌ها و مناطق عمومی و یادآوری برخورد قانونی با عاملان آتش‌سوزی نقش بسزایی در پیشگیری و از بین بردن عوامل آتش سوزی داشته باشند.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی آموزش افراد، ساخت جاده‌های نفوذی و خطوط آتش بر، عملیات جنگلداری مانند جمع‌آوری و تقلیل مازاد درختان خشک پوسیده، حضور و مراقبت بیشتر به وسیله حصار کشی مراتع، سازماندهی نیروها قبل از وقوع آتش سوزی، تهیه وسایل برای اطفاء حریق، ایجاد پاسگاه‌های حفاظتی در مناطق مناسب و انجام گشت و مراقبت لازم در مناطق تحت پوشش را از دیگر عوامل پیشگیری از وقوع آتش سوزی عنوان کرد.