شایعه سهمیهبندی بنزین چقدر آمار فروش را تغییر داد؟
رویداد۲۴ سال جاری با رویداد تلخ سیل در اغلب استانهای کشور آغاز شد. بااینوجود طی فروردینماه با رشد میزان مصرف بنزین روبرو بودیم. طبق آمارهای رسمی مجموع مصرف بنزین کشور در فروردینماه امسال و همزمان با تعطیلات آغاز سال نو، ۲ میلیارد و ۸۲۷ میلیون لیتر ثبت شد.بر پایه این گزارش، این مقدار مصرف در مقایسه با مدت مشابه پارسال (یکم تا ۳۱ فروردینماه سال ۹۷) با ۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون و ۶ هزار لیتر، ۴.۷ درصد افزایش داشت.شرکت ملی نفت میانگین روزانه مصرف بنزین کشور در فروردینماه سال ۹۸ را ۹۱.۲ میلیون لیتر اعلام کرده است که این میزان در مدت مشابه سال گذشته (فروردین ۹۷) ۸۷.۱ میلیون لیتر بوده است. این در حالی است که رکورد مصرف در روز ۳۱ فروردین امسال با ۱۱۴ میلیون و ۷۰۰ هزار لیتر شکست.میانگین میزان مصرف روزانه بنزین در اردیبهشتماه سال گذشته نیز ۸۴ میلیون و ۷۰۰ هزار لیتر بوده که نسبت به مدت مشابه در سال ۹۶ نزدیک به ۸.۲ درصد رشد داشته است.
این آمار اما در نیمه اردیبهشتماه امسال دچار نوسانات شدیدی شد.
با انتشار خبر سهمیهبندی و گران شدن قیمت بنزین توسط برخی رسانهها پمپبنزینهای کشور شاهد هجوم دستهجمعی خودروداران و موتورسیکلتسواران برای پر کردن باکهای وسیله نقلیهشان بودند.فارغ از چرایی این حرکت دستهجمعی که منجر به قفل شدن اکثر مسیرهای منتهی به پمپبنزینها و ترافیک شدید در خیابانهای اطراف جایگاههای سوخت شد، بررسیهای میدانی خبرنگار خبرآنلاین حکایت از رشد نزدیک به ۵۰ درصدی تعداد تراکنشهای جایگاههای سوخت دارد.محمدحسین. ک یکی از مسئولان جایگاه سوخت در خیابان ولیعصر با اشاره به حرکت بینتیجه مالکان خودرو برای پر کردن باک خودرو پیش از اجرای سهمیهبندی به خبرنگار خبرآنلاین گفت: پر کردن تنها یک باک آنهم درست قبل از سهمیهبندی کاری بیهوده و بدون فایده است. شاید از رانندگان تاکسی بیشتر بتوان این توقع را داشت که برای نرخ بنزین دچار استرس و ترس شوند اما ما روز چهارشنبه شاهد خودروهای مدلبالا هم بودیم که ساعتها در صف بنزین ایستادند.به گفته وی شاید برخی از رانندگان واقعاً با باک خالی مجبور به ایستادن در صفهای پمپبنزینها شدند اما این رانندگان و سایر خودروهایی که از کنار پمپبنزینها عبور میکردند، زمان و انرژی فراوانی در ترافیک هدر دادند، آنهم فقط برای اینکه عدهای فکر میکردند یک باک بنزین قبل از گرانی میتواند در زندگی آنها تأثیر ویژه بگذارد.
این جایگاه دار در ادامه با اشاره به رشد حدود ۵۰ درصدی تراکنشهای الکترونیکی پرداخت وجه بنزین در این جایگاه گفت: ما هر شب گزارشی از تراکنشهای الکترونیکی میگیریم و با میزان وجوه نقدی که برخی رانندگان پرداخت میکنند فروش روز را ثبت میکنیم. اما روز چهارشنبه هم وجه نقد حدود ۲ برابر دریافت کردیم و هم تعداد تراکنشها تقریباً ۵۰ درصد افزایش داشت.
یکی دیگر از موضوعات مهمی که این فعال حوزه توزیع سوخت به آن اشاره کرد پایان موجودی بنزین و خالی شدن مخازن جایگاه ها بود.به گفته وی روز ۵ شنبه هم باوجود اعلام اجرا نشدن طرح سهمیهبندی این صفها ادامه داشت.بررسی آمار تراکنش و وجوه نقد روز پنجشنبه در این جایگاه افزایش بیش از ۲۰ درصد را نشان میداد. با در نظر گرفتن میانگین روزانه ۸۴ میلیون و ۷۰۰ هزار لیتر در اردیبهشت سال گذشته و در نظر گرفتن رشد تراکنشها و وجوه نقد تنها یک جایگاه سوخت در تهران به اعدادی شگفتانگیز خواهیم رسید.
میانگین خرید بنزین در روز چهارشنبه هفته گذشته به حدود ۱۱۲ میلیون و ۷۰۰ هزار لیتر رسید که کاملاً نزدیک به ۱۱۴ میلیون و ۷۰۰ هزار لیتر رکورد روز سیزدهم فروردین است. همین مقایسه با در نظر گرفتن ۲۰ درصد افزایش در روز پنجشنبه به عددی نزدیک به ۱۰۱ میلیون لیتر در روز میرسد.درمجموع دو روز چهارشنبه و پنجشنبه هفته گذشته بیش از ۲۱۰ میلیون لیتر بنزین تنها برای پر کردن یک باک خودرو قبل از سهمیهبندی توسط مردم خریداری شد.اگرچه این اعداد شاید با آمار واقعی قدری فاصله داشته باشد اما روز پایانی بزرگترین تعطیلات سال و سفرهای بینشهری و شهری توجیه مناسبی برای مصرف ۱۱۴ میلیون لیتر بنزین در روز است که این توجیه را نمیتوان برای روز چهارشنبه نیمه اردیبهشت در نظر گرفت.تکذیب یک خبر و اتمام این تنش در حوزه سوخت در کشور ۲۱۰ میلیون لیتر بنزین بدون برنامهریزی از شبکه توزیع سوخت کشور خارج کرد. این موضوع را شاید بتوان بهترین بهانه برای دقت بیشتر در تصمیم گیری و برنامه ریزی های کلان در این حوزه دانست. از سوی دیگر انتشار خبرها پیش از موعد و بحرانی کردن فضا نیز نکته ای است که نهادهای ناظر همواره باید برای ان آمادگی داشته و پیش از بروز بحران های جدی تر با آن برخورد کنند.