رویداد۲۴ گزارش میدهد؛
برجامِ ترامپ در هالهای از ابهام/ توافق ایران و آمریکا؛ طبل توخالی یا وعده راستین؟
رئیس جمهور از وقوع یک گشایش اقتصادی در وضعیت کشور خبر داده است. گمانه زنیها پیرامون این گشایش در حالی در جریان است که همزمان زمزمههایی از برگزاری دور جدید مذاکرات محرمانه ایران و آمریکا نیز به گوش میرسد. سوال اینجاست که آیا تهران و واشنگتن قبل از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا قرار است مذاکرات بر سر یک توافق جدید را آغاز کنند یا این امر تنها یک وعده توخالی رئیس جمهور آمریکا برای پیروزی است.
رویداد۲۴ زمزمههای دور جدید مذاکره ایران و آمریکا به گوش میرسد. یک روزنامه لبنانی در گزارشی با عنوان «مذاکرات آمریکایی- ایرانی» از میانجیگری آلمان میان تهران و واشنگتن خبر داده و ترامپ در یک سخنرانی در نیوجرسی وعده توافق با ایران ظرف چهار هفته بعد از انتخابات نوامبر را داده است.
روزنامه النشره بهنقل از منابع آگاه دیپلماتیک اعلام کرد که مذاکرات آمریکایی-ایرانی به وساطت آلمان در حال انجام است و به مرحله پیشرفتهای رسیده است. به نوشته این روزنامه لبنانی، آلمان نقش میانجی را بهشکل مستقل و نه بخشی از کشورهای اروپایی در این مذاکرات ایفا میکند.
از سوی دیگر، دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا هم دوشنبه شب در جمع خصوصی حامیان خود در نیوجرسی اعلام کرده که در صورت پیروزی در انتخابات آتی، ظرف چهار هفته به توافقی با ایران دست مییابد.
روز پنجشنبه «محمود واعظی» رئیس دفتر رئیسجمهور نیز سخنانی عنوان کرد که بر گمانهزنیها درباره احتمال وجود مذاکراتی میان آمریکا و ایران دامن زده است. واعظی در مراسم رونمایی از یکی از محصولات جدید سایپا گفت: «با علامتهایی که از کشورهای اروپایی و آسیایی و دیگران دریافت کردهایم در روزهای پایانی تحریم قرار داریم.» او تاکید کرده در ماههای آینده کشور وضعیت بهتری خواهد داشت.
ترامپ بارها از ایران خواسته منتظر انتخابات آمریکا نباشد. او در توییتهایی که روز جمعه ۱۶ خرداد در این زمینه منتشر کرد، از ایران برای آزادی مایکل وایت تشکر کرده و خطاب به مقامهای حکومت ایران گفته است «من در انتخابات برنده میشوم، شما اکنون به توافق بهتری میرسید».
اگرچه ترامپ فهرستی از درخواست های آمریکا از ایران به عنوان پیش شرط مذاکرات جدید در ماه های اولیه خروجش از برجام منتشر کرده بود اما در دو سال گذشته هرگز به آن فهرست دوازده گانه ارجاعی نداده و بارها از تمایلش به مذاکره بدون پیش شرط با ایران حرف زده است.
سلسله این تحولات در حالی رخ داده که رییس جمهور هفته گذشته وعده یک گشایش اقتصادی مهم را داده و دیگر مقامات نیز ضمن تایید این خبر از مردم خواستهاند برای هر تصمیم اقتصادی شخصیای تا اعلام خبر گشایش اقتصادی دست نگه دارند.
توافق با ایران، وعده توخالی ترامپ؟
«الی لیک» در یادداشتی که در دیکن هرالد منتشر شده شرایط توافق احتمالی جدید میان ایران و آمریکا را بررسی کرده است. او اظهارات اخیر ترامپ درباره تمایل به رسیدن به یک توافق با ایران چهار هفته پس از انتخاب شدن به عنوان رییس جمهور بعدی را در راستای وعدههای توخالی ترامپ خوانده، اما گفته در عین حال این وعده هم نشانگر ریسکهای پیرامون دور دوم ریاست جمهوری ترامپ است هم حقیقت نظامی که دولت ترامپ از زمان روی کار آمدن به دنبال شکل گیری آن بوده است.
لیک در توضیح ریسک مدنظر خود گفته: ترامپ همیشه مدعی بوده که کمپین حداکثر فشار کاخ سفید علیه ایران، تهران را تسلیم خواهد کرد. از نظر او هیچ ایرادی به این کمپین وارد نیست. به عقیده او توافق هستهای اوباما ضعیف بوده و منجر به انقضای محدودیتهای کلیدی علیه برنامه هستهای ایران ظرف مدت زمان کوتاهی شده است.
وی در ادامه می نویسد: به همین واسطه ترامپ فشارهایش را علیه ایران تشدید کرد، خلاهای باقیمانده در تحریمهای آمریکا علیه ایران را پر کرد و مهمترین فرمانده نظامی ایران را ترور کرد. در عین حال طراحی یک قطع نامه جدید در شورای امنیت برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی سازمان ملل را نیز در دستور کار قرار داد.
کمپین بی نتیجه فشارحداکثری علیه ایران
به گفته نویسنده این یادداشت، با همه این احوال ترامپ شیفته تملق است. او بی صبرانه به دنبال رسیدن به یک موفقیت دیپلماتیک است. همان طور که جان بولتون مشاور امنیت ملی پیشین ترامپ در خاطراتش عنوان کرده، رییس جمهور عاشق این است که به یک توافق موفقیت آمیز دست پیدا کند حتی به قیمت رسیدن به یک توافق بد و ناقص.
الی لیک رسیدن احتمالی به یک توافق بد با ایران را از ریسکهای دور دوم ریاست جمهوری ترامپ عنوان کرده و معتقد است اظهارات او درباره رسیدن به توافق با ایران ظرف ۴ هفته بعد از انتخاب مجدد برای منافع آمریکایی خطرناک است.
او درباره بخش دوم اظهارات در خصوص حقیقت نظام ایران که ترامپ به دنبال آن است نوشته: نیروهای دولت پیشین آمریکا در زمان باراک اوباما و متحدان اروپایی آمریکا همگی معتقدند سیاست فشار حداکثری ترامپ جواب نمیدهد. آنها از توافق هستهای دفاع میکنند، اما میدانند که ترامپ با این روشی که در پیش گرفته نمیتواند به یک توافق بهتر با ایران برسد.
البته لازم به ذکر است که این دقیقا همان روشی بود که اوباما در قبال ایران در پیش گرفته بود. اگرچه او نام حداکثر فشار را بر اقدامش نگذاشته بود، اما بعد از پیدا شدن تاسیسات هستهای پنهان در ایران در سال ۲۰۰۹، دولت و کنگره آمریکا تحریمهای سنگینی علیه ایران اعمال کردند که در نهایت ایران را پای میز مذاکره کشاند. زمانی که اولین دور مذاکرات در ۲۰۱۳ آغاز شد تنها چند تجریم محدود علیه ایران برداشته شد. جنگ اقتصادی در نهایت به رسیدن به یک توافق بهتر کمک کرد.
الی لیک انتخابات آمریکا را یک انتخاب میان دو گزینه معرفی کرده و گفته: کسانی که نگران نتیجه مذاکرات احتمالی ترامپ با ایران هستند همزمان نگران بازگشت جو بایدن به توافقی هستند که ترامپ از آن خارج شده است. اما باید گفت بایدن محتاطتر از این حرفها است. کمپین بایدن تاکنون هیچ وعده درستی نداده و نگفته بدون پیش شرط به توافق هستهای بازمیگردد.
بیشتر بخوانید:گشایش اقتصادی به شیوه روحانی؛ دلار و سکه بدهید، اوراق بگیرید/ طرح «عرضه پته نفتی» به سود مردم است؟
بایدن در گفتگو با نیویورک تایمز در بهار امسال گفته بود اگر ایران به تعهداتش در برجام برگردد آمریکا نیز به برجام برمیگردد. او همچنین گفته بود این تازه نقطه شروع کار آمریکا و شرکای اروپایی و قدرتهای بزرگ برای تمدید محدودیتهای هستهای توافق خواهد بود.
برای رای دهندگانی که سیاست سختگیرانه ترامپ علیه ایران را میپسندند، این وضعیت، وضعیت غامضی است. اینکه چه کسی قرار است توافق بهتری با ایران داشته باشد. رییس جمهوری که هیچ علاقهای به اعلام جزییات سیاستش ندارد یا معاون رییس جمهوری که قبلا به یک توافقی که به زعم آنها ضعیف بوده با ایران رسیده است.
خبر های مرتبط