روز به پادشاهی رسیدن محمدرضا شاه پهلوی

رویداد۲۴ تصویر ثبت شده در تاریخ ۲۵ شهریور ۱۳۲۰ که محمدرضا شاه پهلوی رسما پادشاه ایران شد. محمدعلی فروغی نیز در حال دست دادن با شاه در تصویر مشخص است.

پس از حمله متفقین به ایران، رضاشاه پهلوی که حمایت‌های نابخردانه‌ای از آلمان‌ها کرده بود به ترس افتاده و استعفا کرد. محمدرضاشاه در پاسخ به تاریخ می‌نویسد: «متفقین به دولت ایران اطلاع دادند که قوای مسلح آن‌ها در ۲۶ شهریور ۱۳۲۰ تهران را اشغال خواهند کرد. به محض دریافت این خبر، پدرم گفت: آیا تو فکر می‌کنی که من حاضرم از یک سرگرد انگلیسی دستور بگیرم؟ سپس در روز ۲۵ شهریور ۱۳۲۰ پدرم استعفا داد.»

بیشتر بخوانید: محمدعلی فروغی؛ چهره دوگانه یک مدرنیست محافظه‌کار

به گزارش رویداد۲۴ روز بیست و پنجم شهریور ماه رضاشاه ابتدا به فروغی تلفن کرد و خواستار دیدار با او شد. فروغی کسالت داشت و خود توان رفتن به کاخ سعد آباد را نداشت، بنابرین رضا شاه خود به دیدارش رفت و رسیدن متفقین به ایران را به اطلاع وی رساند.

فروغی در پاسخ به راهکار خواستن رضاشاه پهلوی به او توصیه کرد استعفا کند و سلطنت را به پسرش تفویذ کند. با قبول این پیشنهاد فروغی متن استعفانامه را می‌نویسد و رضاشاه آن را امضا می‌کند. متن به این شرح است: «نظر به این‌که من همه قوای خود را در این چند ساله مصروف امور کشور کرده و ناتوان شده‌ام حس می‌کنم که اینک وقت آن رسیده است که یک قوه و بنیه جوان‌تری به کار‌های کشور که مراقبت دائم لازم دارد بپردازد و اسباب سعادت و رفاه ملت را فراهم آورد؛ بنابراین امور سلطنت را به ولیعهد و جانشین خود تفویض کردم و از کار کناره نمودم از امروز که روز بیست‌و‌پنجم شهریورماه ۱۳۲۰ است. عموم ملت از کشوری و لشکری ولیعهد و جانشین قانونی مرا باید به سلطنت بشناسند و آن‌چه از پیروی مصالح کشور نسبت به من می‌کردند نسبت به ایشان منظور دارند. کاخ مرمر – تهران – به تاریخ ۲۵ شهریور ۱۳۲۰»

رضاشاه بویژه از شکنندگی ارتشی که آنهمه خرجش کرده بود ناراحت بود، ولی فروغی با سخنانی وی را آرام کرد و از لایق بودن جانشینش برای وی گفت. روز بعد محمدرضا پهلوی در مجلس شورای ملی حاضر شد و سوگند وفاداری یاد کرد. به این ترتیب روز ۲۵ شهریور روز رسمی پادشاهی محمدرضا پهلوی اعلام شد و میدانی در تهران به این مناسبت به میدان ۲۵ شهریور نامگذاری شد که پس از انقلاب نام آن به میدان ۷ تیر تغییر کرد.