به مناسبت ۹۴ سالگی آیت الله جنتی؛ سیاستمداری که حتی فرزندانش راهش را ادامه ندادند

رویداد۲۴  احمد جنتی امروز ۹۴ سالگی خود را جشن می‌گیرد؛ مردی که روز‌های ابتدایی انقلاب هم به عنوان یک پیرمرد، جوانان انقلابی را نصیحت می‌کرد، حالا بعد از چهار دهه، شاهد کهولت سن و مرگ همان جوانان انقلابی است! در روزگاری که مخالفان نظام پهلوی به شدت سرکوب می‌شدند، جنتی که در زمان پیروزی انقلاب بیش از ۵۰ سال سن داشت، خوش‌شانس بود که با وجود سه بار بازداشت، مجموعا کمتر از سه ماه را در زندان سپری کرد. ظاهرا روحیه سرسخت و نرمش‌ناپذیر او، حاصل سال‌های بعدی زندگی او بوده است.

در این سال‌ها، آنقدر با سن بالای پیرمرد شوخی شده که بعید است کسی آن‌ها را نشنیده باشد. خود جنتی درباره شوخی‌ها می‌گوید «اگر کسانی که تخریب می‌کنند حزب‌اللهی و نماز شب‌خوان باشند، آدم باید در خودش شک کند. اما اگر افراد بی‌مبالات تخریب می‌کنند، این مایهٔ خوشحالی است؛ انسان از مذمت افراد صالح باید برای خود نگران شود.»

چند روز پیش که بهزاد نبوی رئیس جبهه اصلاح طلبان ایران شد، بعضی اصولگرایان همان شوخی‌ها را با بهزاد کردند. هرچند بهزاد ۷۸ ساله هم پیرمرد محسوب می‌شود، اما در مقایسه، هفده سال از احمد جنتی مسن‌تر است.

فرزندان جنتی راه پدر را نرفتند

جنتی در این سال‌ها سه تجربه متفاوت از فرزندانش دیده است. حسین یکی از فرزندان او، عضو سازمان مجاهدین خلق بود که در نهایت در یک درگیری مسلحانه کشته شد. فرزند دیگر او، علی جنتی از نیرو‌های میانه‌رو بود که در دولت روحانی در وزارت ارشاد مشغول به کار شد، اما درنهایت به دلایلی کنار رفت.

فرزندان دیگرش دو پسر بی‌سر و صدایی هستند که ظاهرا یکی کارمند و دیگری کارگر است. از این لحاظ می‌توان گفت هیچکدام از فرزندان راه پدر را نرفته‌اند. با این حال، در روزگاری که حداد عادل از تکثر پدر‌ها در جریان اصولگرا ناراحت است، جنتی را می‌توان یکی از پدر‌های واقعی جریان اصولگرا نامید. او هرگز از اصول خود کوتاه نیامده است. مثل زمانی که در نماز جمعه از دولت خواست زنان بد حجاب را از اداره‌ها اخراج کند: «اجرای قانون حجاب در کوچه و بازار و سواحل دریا مشکل است. دولت باید اجرای این قانون را ابتدا از جیره‌خوارها و حقوق بگیران خود آغاز کند. چرا دختران دانشجویی که می‌خواهند درس بخوانند بعد از ورود به دانشگاه چادر خود را برمی‌دارند و «خراب» می‌شوند. دانشجویان در دانشگاه نمره می‌خواهند و برای کسب این نمره هر صحبتی را گوش می‌دهند، لذا می‌توان به آن‌ها این تذکر را داد که چنانچه حجابشان را رعایت کردند، این اجرای قانون در نمره و انضباط آن‌ها تأثیرگذار است. با این شرایط مسلماً آن‌ها حجاب را رعایت می‌کنند»

یا زمانی که درباره پیروان سایر ادیان گفته بود «بشر غیر از اسلام همان حیواناتی هستند که روی زمین می‌چرخد و فساد می‌کند.» این صحبت آیت الله جنتی با واکنش گسترده روحانیون نواندیش و نمایندگان سایر ادیان روبه رو شد. تصویر تک‌رای او در مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره عضویت عضو زرتشتی شورای شهر یزد، در مقابل سایر مقامات نظام، نشان از اصرار او به راه طی شده دارد. البته بعدا درباره این تصویر گفته شد که مربوط به رای‌گیری در موضوع دیگری بوده است.

احمد جنتی البته شیفتگی عجیبی به احمدی‌نژاد داشت و بار‌ها درنماز جمعه به تمجید از رئیس جمهور سابق ایران پرداخت. او بعد از نامه احمدی‌نژاد به رئیس جمهور آمریکا گفته بود «هیچ کس در دنیا جرات نمی‌کند که چنین نامه‌ای را به رئیس جمهور آمریکا بنویسد. در نامه احمدی نژاد به بوش سوره و شماره آیه‌های قرآن نیز ذکر شده است. نامه احمدی نژاد به بوش فوق العاده است و از الهامات خداوند است.»

جنتی که در خطبه دوم نماز جمعه تهران تصریح کرد: «این نامه فوق العاده است و عقیده من این است که از الهامات خدا بود. خدا به این مردم و این مملکت عنایت دارد و ما هم باید قدر این عنایت الهی را بدانیم.»

آیت الله جنتی و رد صلاحیت‌های شورای نگهبان

اما اثرگذاری جنتی در سیاست‌های جمهوری اسلامی، در پیوند خوردن نام او با رد صلاحیت‌های مکرر انتخابات بوده است. هر دوره انتخابات مجلس و ریاست جمهوری، صف طویلی از نامزد‌های انتخابات وجود دارند که «نمی دانند» اجازه حضور در انتخابات را دارند یا نه! شاید این نوع از تایید صلاحیت، در هیچ کشور دیگری در دنیا نمونه نداشته باشد.

جنتی در سال ۹۲ و ۹۶، دو رئیس جمهور ایران را رد صلاحیت کرده است؛ آن هم در حالی که دو رئیس جمهور دیگر، خاتمی و بنی صدر، اساسا امیدی به تایید صلاحیت ندارند و نامزد انتخابات نشدند. حتی حسن روحانی هم بعید است بتواند برای دوره‌های بعدی، (که جنتی ۹۹ ساله خواهد بود) از احمد جنتی تایید صلاحیت بگیرد.

بیشتر بخوانید: زنده باد نظارت استصوابی!/ آخرین چالش مجلس دهم با احمد جنتی

سمت‌های آیت الله جنتی

دبیری شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی، ریاست سازمان تبلیغات اسلامی، نمایندگی امام و رهبری در اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانش‌آموزان، عضویت در شورای نگهبان قانون اساسی با حکم امام و رهبری، دبیری شورای نگهبان قانون اساسی، امامت جمعه موقت قم، کرمانشاه و تهران، عضویت در شورای پشتیبانی جنگ، مدیریت در دادگاه‌های انقلاب اسلامی، نمایندگی مجلس خبرگان در دوره اول و دوم از استان خوزستان و در دوره سوم از استان تهران، عضویت در هیأت تحقیق مجلس خبرگان، عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام، عضویت در شورای بازنگری قانون اساسی، عضویت در شورای عالی انقلاب فرهنگی با حکم رهبری، عضویت در شورای عالی تبلیغات خارجی با حکم رهبری، مسئولیت ستاد احیای امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر، عضویت در کمیسیون صداوسیما به عنوان نایب‌رئیس از دیگر مسئولیت‌های او در سال‌های پس از انقلاب است.

در انتخابات سال ۹۴، اصلاح طلبان از لیستی از نزدیکان هاشمی رفسنجانی حمایت کردند که علیه آیات احمد جنتی، مصباح یزدی و یزدی تدوین شده بود و اتفاقا این لیست، رای بالایی به دست آورد. همین مسئله مقبولیت جنتی را میان افکار عمومی نشان داد. اما او به رویه خود اصرار دارد. حتی اگر نوه امام خمینی یا بسیاری شخصیت‌های برجسته دیگر را رد صلاحیت کند. جنتی سال‌هاست در نماز جمعه حضور ندارد و از بسیاری مسئولیت‌های دیگر هم کنار رفته است. آخرین سنگر برای او، همین شورای نگهبان است.