بایدن در تماس تلفنی با نتانیاهو چه گفت؟ / سیاست آمریکا در قبال اسرائیل چیست؟
رویداد۲۴"پایگاه خبری میدل ایست مانیتور"، در گزارشی ضمن پرداختن به تماس تلفنی اخیر "جو بایدن" رئیس جمهور جدید آمریکا با "بنیامین نتانیاهو"نخست وزیر اسرائیل که به دلیل تاخیر در انجامِ آن (از سوی دولت جدید آمریکا)، جنجالهای زیادی ایجاد شده بود، سعی کرده تا در مورد نوعِ رویکرد و محتوای احتمالی صحبتهای بایدن با نتانیاهو، و به طور کلی، سیاست دولت جدید آمریکا در قبال اسرائیل، ارائه تحلیل کند.
میدل ایست مانیتور در این رابطه مینویسد: بالاخره "جو بایدن" رئیس جمهور جدید آمریکا، با بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل، تماس تلفنی گرفت و به جنجالها در این رابطه خاتمه داد. با این حال، حتی پس از تماس وی با نتانیاهو، هنوز هم سیاست واقعیِ دولت جدید آمریکا در قبال اسرائیل مشخص نشده است. به نظر میرسد بایدن ضمن ترویج و پرداختن به ایده "دو دولت"، تا حدی از بنیانهای سیاستِ دولت ترامپ در قبال مساله نزاع اسرائیل-فلسطین نیز استفاده خواهد کرد (و در تماس تلفنی با نتانیاهو نیز به آنها اشاره کرده است). این مساله حتی با توجه به اینکه حمایتهای غیرمنطقی ترامپ از شهرک سازیهای غیرقانونی و "توافق ابراهیم"، با سادهترین مفروضاتِ ایده دو دولت در تضاد است، همچنان (در دولت بایدن) در جریان خواهد بود.
بیشتر بخوانید: ظریف: بایدن با سیاستهای ترامپ مخالفت میکند، اما همان راه را دنبال میکند
"دیوید فریدمن" سفیر ترامپ در اسرائیل در مصاحبهای در اوایل ماه جاری میلادی به این نکته اشاره کرد که احتمال بازگشتِ سیاست خارجی دوره اوباما در رابطه با اسرائیل، برای آمریکا وجود دارد. وی در اینباره گفته است: "واقعا جای نگرانی است اگر دولت بایدن بخواهد سیاست خارجی اوباما در قبال اسرائیل را تکرار کند". وی به نوعی با این پاسخِ خود این پیام را به طرف اسرائیلی رسانده که نگرانیهای آن در مورد دولت جدید آمریکا، تا حدی درست هستند.
این مساله که بایدن در برهه کنونی، سیاستهایی را در رابطه با اسرائیل اتخاذ خواهد کرد که تا حد زیادی دستاوردهای ترامپ برای تل آویو را تحت الشعاع قرار داده و تضعیف میکند، به یکی از اساسیترین مسائل در مناظرات جاری در رابطه با نوعِ رویکرد دولت جدید آمریکا در قبال اسرائیل تبدیل شده است. با این حال، همانطور که دیوید فریدمن گفته است: "بعید به نظر میرسد که مسائلی نظیر عادی سازی روابط اسرائیل با کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس و همچنین شهرک سازیهای غیرقانونی اسرائیل، در دولت بایدن متوقف شده و صرفا محدود به همان دوره ترامپ شوند". فریدمن در این خصوص میگوید: "در دوره بایدن، احتمالا سعی خواهد شد تا دستورکار عادی سازی روابط اسرائیل با دیگر کشورها گسترش یابد و روابط با آن دسته از کشورهایی که عادی شده، تعمیق شود".
با توجه به حمایتها و موضع گیریهای اخیر بایدن در ستایش از دستورکار عادی سازی روابط اسرائیل با کشورهای عرب و مسلمان، اینطور بر میآید که پروژه بایدن در قبال اسرائیل، با وجود اختلافات اندک با دولت ترامپ، تفاوت چندانی با آن ندارد و نتیجه نهایی این مساله نیز چیزی جز کمرنگ شدنِ حقوق و تضعیف موقعیت و جایگاه فلسطینیها نیست.
انتظار میرود که جو بایدن، در موضع گیریهای آتی خود در قبال اسرائیل، به طور ظاهری علیه دستورکار تل آویو، مبنی بر گسترش شهرک سازیها سخن بگوید. در ماه ژانویه (یک ماه قبل)، نشریه اسرائیلی "اسرائیل هیوم" در گزارشی به این مساله تاکید کرد که دولت بایدن احتمالا چشم بر شهرک سازیهای اسرائیل در مناطقی نظیر کرانه باختری خواهد بست و با این بیاعتنایی خود، به نوعی از رویههای غیرقانونی تل آویو حمایت میکند. با این حال، در این رابطه هنوز قطعیت کاملی وجود ندارد و صهیونیستها تصویر روشنی از سیاست بایدن در مورد تحرکات خود مخصوصا در رابطه با فلسطینیها ندارند.
ایده دیوید فریدمن مبنی بر اینکه بایدن احتمالا تا حدی راهِ دولت ترامپ را در رابطه با اسرائیل و فلسطین دنبال خواهد کرد، برای فلسطینیها ناخوشایند است. البته که ما تاکنون نمودهایی از این رویه را در مورد نوعِ رویکرد برخی مقامهای دولت بایدن در قبالِ مساله عادی سازی روابط اسرائیل با کشورهای عرب و مسلمان دیده ایم. امری که از تداوم این سیاستِ دوران ترامپ در دوره بایدن خبر میدهد. البته که جامعه بین المللی نیز عمیقا در برابر دستور کار غیرقانونی عادی سازی روابط اسرائیل با دیگر کشورها که صرفا پوششی برای اهداف استعماری است، سکوت کرده است.
شاید ترامپ، قدرت را ترک کرده باشد، با این حال، بایدن نشان داده که تا حدی ادامه دهنده سیاستهای او در قبال اسرائیل و فلسطین خواهد بود و به نوعی برای وی (بایدن)، حفظِ وضعیت موجود، در اولویت است. امری که احتمالا بخش زیادی از مکالمه تلفنی اخیرِ بایدن با نتانیاهو، به آن اختصاص یافته است. متاسفانه چندان هم انتظار نمیرود که جامعهبینالمللی در این رابطه علیه دولت بایدن موضع گیری کند. اگر تشکیلات فلسطینی بخواهد همچون گذشته رفتار کند، باید بداند که متحمل خسارات بیشتری خواهد شد و در نهایت مجبور میشود هم ایده "دو دولت"، و هم سرزمین و حقوق مردم فلسطین را از دست بدهد.