جزئیات سفر محمدجواد ظریف به عراق/ مقامات عراقی به وزیر امور خارجه چه گفتند؟
رویداد۲۴ در حالی که تنشهای سیاسی داخلی، چالشهای امنیتی، فوران اعتراضات خیابانی و بروز کم سابقه حوادث غیر مترقبه از جمله آتش سوزی بیمارستانی در بغداد که دهها قربانی و صدها زخمی برجای گذاشت، اوضاع عمومی عراق را در این برهه به هم ریخته بود و برخی گمان میکردند ممکن این اوضاع و احوال سفر رییس دستگاه دیپلماسی ایران را تحت الشعاع قرار دهد، شواهد و قرائن نشان میدهد که دستاوردهای سفر فراتر از حد انتظار بوده است.
استقبال رسمی، سیاسی و عمومی از سفر چندان بالا بوده که برخی از صاحب نظران عراقی از «محمد جواد ظریف» به عنوان «معلم» یاد کرده اند که با آمدنش، انسجام را با خود به عراق آورده است.
«عائد الهلالی» کارشناس سیاسی عراق در یادداشتی با عنوان «ظریف در بغداد؛ برای معلم به نشانه احترام بایست» گفته است: «به دلیل شان بزرگ بین المللی محمد جواد ظریف به عنوان مهندس برجام و جایگاه سیاسی او در عرصه منطقهای و بین المللی، شخصا از سفر وزیر امور خارجه ایران به عراق در این برهه بسیار خرسند هستم و از آن استقبال میکنم.»
وی در این یادداشت که در برخی رسانههای عراق منتشر شد، میافزاید: از زمانی که ظریف پا به خاک عراق گذاشته، برنامه پرکار دیدارهای دو روزه او با مقامات رسمی و سپس رهبران سیاسی مختلف آغاز شده است.
به باور این کارشناس عراقی، میهمان عراق در این سفر حامل پروندههای سه گانه محلی (روابط دو جانبه ایران و عراق)، منطقهای و بین المللی است.
وی با اشاره به اوضاع نابسامان سیاسی کشورش در برهه کنونی و شروع تخریبهای سیاسی در آستانه انتخابات زودهنگام عراق بین گروههای سیاسی به ویژه شیعیان گفته است: «در بلبشو، عراق نیازمند یک معلم بود، بله! معلم، زیرا هنوز ما دانش آموختگان مدرسه سیاست هستیم بلکه برخی از ما بی سوادند و حجم فشارها و چالشها را که در معرض آن هستیم درک نمیکنند.»
به اعتقاد الهلالی، برای ساماندهی بیت سیاسی شیعیان اولا و اوضاع مملکت دوما حضور معلم (محمد جواد ظریف) در عراق یک ضرورت بود و برای همین همه آمدند تا به توصیههای معلم گوش فرا دهند.
به گفته وی در بحث روابط دو جانبه توسعه این روابط میان تهران و بغداد و در بحث منطقهای و بین المللی هم کاهش تنش با کشورهای منطقه و همچنین آمریکا برای پیشبرد بهتر مذاکرات هستهای وین، از جمله ماموریت ظریف بود.
آغاز سفر با ادای احترام به سردار سلیمانی
ادای احترام به سردار دلها شهید حاج قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه و ابومهدی المهندس فرمانده نیروی الحشد الشعبی و همراهانشان در شهادتگاه آنها در حومه فرودگاه بغداد، سنت حسنهای است که بانی و واضع اولیه آن شخص محمد جواد ظریف است که اینک به عرفی عمومی برای همه مقامات ایرانی که به عراق سفر میکنند، تبدیل شده است.
مقتل الشهدای مقاومت و ادای احترام ظریف به حاج قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس
رییس دستگاه دیپلماسی ایران در سفر فعلی خود به عراق همانند ۹ ماه قبل بار دیگر تمام کاروان تشریفات استقبال از خود را در محل شهادتگاه فرماندهان شهید سلیمانی و المهندس برای دقایقی متوقف کرد تا به مقام شامخ این دو فرمانده ایرانی و عراقی میادین نبرد با تروریسم ادای احترام کند.
«نجاح محمد علی» کارشناس برجسته سیاسی عراقی به همین مناسبت در توئیتی نوشته است که دیپلماسی و میدان به رهبری دو گانه ظریف و قاسم سلیمانی، پیروزیهای بزرگی را در رویارویی با محور امریکایی- صهیونیستی – سعودی و توابع آنها، برای جمهوری اسلامی ایران به دنبال داشته است.
این کارشناس عراقی متخصص در امور ایران با ارائه تصویری از ظریف در کنار سلیمانی افزوده است: «من اینگونه همکاری ثمربخش را بین دیپلماسی و میدان در ایران درک کرده ام.»
توقف احترام آفرین ظریف در برابر مشهد شهیدان سلیمانی و المهندس در رسانههای عراق، منطقه و جهان نیز بازتاب گستردهای داشته است و طبیعتا این بازتاب در داخل ایران و رسانههای ایرانی گستردهتر بود.
بیشتر بخوانید: مذاکرات هستهای ، از وین تا بغداد/ پشت پرده سفر ظریف به عراق چیست؟
ظریف و پیامهای اطمینان بخش در بغداد
وزیر خارجه ایران در دیدار با «فواد حسین» همتای عراقی گفت: از نقش مهم عراق در منطقه استقبال و امیدوارم که با این ایفای نقش توسط برادران عراقی، ما شاهد تحولات مثبت در منطقه باشیم.
محمد جواد ظریف همچنین از آمریکا خواست با اتخاذ سیاست معقول به برجام برگردد و بر اصل راستی آزمایی اقدامات آمریکا توسط جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد.
وی روابط بین دو کشور ایران و عراق را در همه بخشها خوب ارزیابی و بر ادامه حمایتهای ایران از عراق تاکید کرد.
ظریف در دیدار با «برهم صالح» رییس جمهوری عراق نیز تاکید کرد که جمهوری اسلامی ایران ملتزم به حمایت از ثبات و حاکمیت از عراق و چشم انتظار ارتقای ویژه مناسبات بین دو کشور است.
رییس دستگاه دیپلماسی ایران همچنین در دیدار با «محمد الحلبوسی» رییس پارلمان عراق از رویکرد مثبت مقامهای عراق برای تنش زدایی در منطقه استقبال کرد.
محمد جواد ظریف در دیدار با نخست وزیر عراق نیز به مصطفی الکاظمی اطمینان داد که جمهوری اسلامی ایران با هرگونه اقدام یا رفتاری که بر امنیت عراق تاثیر منفی بگذارد مخالف است.
وزیر امور خارجه ایران جدا از این دیدارهای رسمی، با تعدادی از رهبران سیاسی اهل سنت از جمله «خمیس الخنجر» و همچنین جمعی از رهبران سیاسی شیعه دیدار کرده و دیدارهای جداگانه با «عادل عبدالمهدی» نخست وزیر سابق، «نوری المالکی» رهبر ائتلاف دولت قانون، «سید عمار حکیم» رهبر جریان حکمت ملی و همچنین رهبر مسیحیان کلدانی عراق داشته و در خصوص توسعه روابط و تنش زدایی در منطقه و بررسی آخرین تحولات عراق و منطقه بحث و گفتگو کرد.
«نجاح محمد علی» کارشناس برجسته عراقی در خصوص دیدار ظریف وخمیس الخنجر در توئیتی نوشت: ظریف با خنجر اهمیت گفتگو بین ایران و سعودیها و روابط ایران با امارات و عراق برای بهبود امنیت منطقهای را بررسی کرد.
مقامات عراقی به ظریف چه گفتند؟
تقریبا همه مقامات عراقی اعم از دولتمردان و رهبران سیاسی در دیدار با وزیر امور خارجه ایران حول دو نکته مهم اتفاق نظر داشته و بر آن تاکید کردند.
اول توسعه روابط بین ایران و عراق که «برهم صالح» رییس جمهوری عراق آن را به نفع دو کشور و کل منطقه دانست و دوم فراخوان کاهش تنش در منطقه.
فواد حسین وزیر امور خارجه عراق در کنفرانس خبری مشترک نیز تاکید کرد که با اقای ظریف درباره روابط ایران و آمریکا و روابط با کشورهای حوزه خلیج فارس گفتگو کردم و نقش عراق در این زمینه مثبت ارزیابی شد.
قاسم الاعرجی مشاور امنیت ملی دولت عراق گفت که سفر ظریف برای دولت متبوعش از اهمیت بسیار بالا و راهبردی برخوردار است
وی با اشاره به بحث مناسبات دو جانبه بین ایران و عراق ابراز امیدواری کرد که بعد از برون رفت از چالشهای کرونا این روابط دو جانبه توسعه بیشتر پیدا کند.
برهم صالح نیز با بیان اینکه روابط عراق و ایران به نفع دو کشور و کل منطقه است گفت: روابط بین دو کشور ریشه دار و دارای مشترکات قوی اجتماعی، دینی، فرهنگی و جغرافیایی بین دو ملت است.
رییس جمهوری عراق افزود که عراق میتواند عامل اساسی در ارتقا ثبات و ایجاد ساختار کار مشترک در حوزههای امنیت، اقتصاد، حفظ محیط زیست، فرصتهای توسعه متبادل باشد که همه کشورها و ملتهای منطقه از آن منتفع خواهند شد.
مصطفی الکاظمی نخست وزیر عراق نیز در دیدار با محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران گفت که شرایط جهانی و تحولات سریع بین المللی ایجاب میکند تبادل نظر و افکار بین کشورهای منطقه برقرار باشد.
جواد ظریف هم به اهمیت و نقشی که دولت عراق و نخست وزیر مصطفی الکاظمی در اتخاذ سیاست گفتگو و آرامش به خاطر امنیت، ثبات و صلح در منطقه؛ چه بطور خاص در سطح روابط بین دو کشور و چه به طور عام و گسترده آن در سطح پروندههای منطقه اشاره و از آن استقبال کرد.
طرفین در مورد توسعه روابط دو جانبه به گونهای که منافع مشترک را تأمین و ارتقای مبادلات تجاری را به دنبال داشته باشد؛ بحث و تبادل نظر کردند؛ انجام تعهدات مالی و قراردادی دو کشور نیز مورد گفتگو قرار گرفت.
رهبر مسیحیان کلدانی جهان با تشکر از ظریف و نقش ایران در تقریب ادیان جهانی به نجات مسیحیان از سیطره داعش اشاره کرد
محمد الحلبوسی رییس پارلمان عراق نیز در دیدار با وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران گفت که بغداد در تلاش برای نزدیکی دیدگاه کشورهای منطقه و تقویت روابط آنها است، زیرا به گفته وی، ثبات عراق و همسایگان و منطقه امری مهم است.
دیدارهای متعدد، متنوع و فشرده و مسائل مختلفی که مورد بحث قرار گرفت، همگی نشان داد که استقبال عراقیها از این سفر بسیار بالا بوده است.
کارشناسان انتظار دارند که سفر دورهای ظریف به قطر، عراق و عمان در برهه کنونی و استقبال کشورهای منطقه از آن تاثیرات مثبت خود را بر شرایط بین المللی بگذارد.
از همین رو است که باوجود چالشهای متعددی که در برهه کنونی عراق را در نوردیده، سفر ظریف به نوعی نگاه رسانه و صاحب نظران عراقی را از خبرهای منفی مشکلات به سمت رهاورد امیدبخش این سفر، سوق داده است.
اسقبال گرم شب گذشته از محمد جواد ظریف در اقلیم کردستان که با بدرقه صبح امروز رییس اقلیم پایان یافت؛ در رسانههای کرد زبان هم انعکاس بالایی داشت و مقامات اقلیم نیز به چشم اندازهای روشن سفر اشاره داشتند.
بازتاب گسترده سفر منطقهای ظریف بویژه در عراق و مهم ارزیابی کردن آن از سوی کارشناسان و رسانهها گویای این است که علائم و نشانههای مثبت آن خیلی زودتر از آنچه انتظار میرفت در سطح منطقه و بین الملل در حال بروز و نمود است.