سعید خطیب‌زاده: مذاکرات وین برای دور جدیدی از چانه‌زنی نیست

رویداد۲۴ سخنگوی وزارت امور خارجه با بیان این که تمامی بده بستان‌ها و چانه زنی‌ها در جولای ۲۰۱۵ پایان یافت، گفت: واشنگتن باید بداند که گفتگو‌های وین برای دور جدیدی از بده بستان یا چانه زنی و مذاکره نیست.

سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در گفت وگویی با برنامه «مورنینگ جو» شبکه ان. بی. سی آمریکا درباره مذاکرات جاری در وین و در پاسخ به این سوال که آیا فکر می‌کنید در این دور از گفتگو‌ها در وین، تفاهمی حاصل خواهد شد؟ گفت: فضا مثبت است، اگرچه پیشرفت‌ها احتمال ناکافی بوده است.

وی افزود:، اما پیشرفت‌ها به اندازه‌ای بوده که هم اکنون در مرحله تنظیم پیش نویس‌ها و مفاهمه بین تمام طرف‌ها آغاز شده است. روند کار سریع نیست، با توجه به این که اختلافاتی درباره موضوعاتی وجود دارد. این نکته مهم است که واشنگتن باید بداند که گفتگو‌های وین برای دور جدیدی از بده بستان یا چانه زنی و مذاکره نیست.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی ادامه داد: تمامی بده بستان‌ها و چانه زنی‌ها در جولای ۲۰۱۵ پایان یافت. ما هم اکنون در وین دور هم جمع شدیم تا بر این موضوع متمرکز شویم که چگونه آمریکا می‌تواند به پایبندی کامل به توافق بازگردد و طرح پایبندی در برابر پایبندی اجرا شود. خیلی زود است که به نوعی قضاوت داشته باشیم و جمع بندی کنیم.

این دیپلمات ارشد ایرانی اضافه کرد: معتقدم که بازگشت آمریکا به برجام بسیار به خود آمریکا بستگی دارد. هم اکنون زمان اتخاذ یک تصمیم سیاسی از سوی بایدن رئیس جمهور آمریکاست تا یا به دولت خود بگوید که به میراث ناکام دولت ترامپ پایبند باشد یا از این میراث و سیاست فاصله گرفته و به تعهداتی که در توافق هسته‌ای که رئیس جمهور اوباما امضا کرد که در آن زمان جو بایدن نیز معاون رئیس جمهور بود، پایبند باشد.

خطیب زاده در پاسخ به این پرسش که چه اتفاقی خواهد افتاد اگر به توافق دست نیابید؟ اظهار داشت: فکر می‌کنم هم اکنون بهتر است متمرکز شویم بر این که چگونه می‌توانیم برجام را احیا کنیم. همان طور که گفتم، هم اکنون خیلی زود است که بخواهیم نتیجه گیری کنیم و همزمان خیلی زود است که بگوییم در این مسیر ناکام شده ایم یا خیر.

وی ادامه داد: معتقدم امید زیادی وجود دارد که می‌توانیم توافق را احیا کنیم. زمینه‌های خوبی برای آن وجود دارد و در تلاش هستیم تا تمامی ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های موجود در توافق را به کار گیریم.

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این پرسش که آیا فکر نمی‌کنید اگر با آمریکایی‌ها مستقیم گفتگو می‌کردید روند کار آسان تر، سریع‌تر و کمتر پیچیده می‌بود همان طور که در سال ۲۰۱۳ این کار را انجام دادید؟ گفت: آن چه در وین اتفاق می‌افتد، برگزاری نشست فصلی کمیسیون مشترک برجام است، این نشست بین ایران و آمریکا نیست. ایران و گروه ۱+۴ و همچنین اتحادیه اروپا به عنوان هماهنگ کننده توافق بر این مسئله تمرکز دارند که آن طرفی که از توافق خارج شد و به مشارکت خود در توافق پایان داد، چگونه می‌تواند به پایبندی کامل و احتمالا به خود توافق بازگردد.

وی افزود: آن چه در وین اتفاق می‌افتد در حوزه کمیسیون مشترک برجام است. گروه ۱+۴ و اتحادیه اروپا تصمیم گرفته اند که با آمریکا هماهنگ کرده و در ارتباط باشند. ایران این تصمیم را نگرفته است، زیرا وقتی که رئیس جمهور ترامپ و دولت وقت آمریکا از توافق خارج شدند، از ما نپرسید و یا با ما گفتگو یا مذاکره نکرد. حتی با هم پیمانان خود نیز مذاکره نکرد. وقتی هم که تحریم‌های غیرقانونی را علیه ایران اعمال کردند، با ما در ارتباط و تماس نبودند.

بیشتر بخوانید: واعظی: مذاکرات وین درحال پیشرفت است و به دورنمای آن امیدواریم

خطیب زاده گفت: لذا فکر می‌کنیم ضرورتی به گفت وگوی مستقیم یا غیرمستقیم با آمریکا نیست.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی ادامه داد: البته اگر واشنگتن واقعا و صادقانه قصد دارد به پایبندی به تعهدات خود بازگردد.

خبرنگار از سخنگوی وزارت خارجه پرسید اگر آمریکا به برجام بازگردد آیا با آن‌ها به صورت مستقیم گفتگو خواهید کرد؟ اظهار داشت: در آن موقع میز برجام خواهد بود و آمریکا می‌تواند پشت این میز بنشیند.

خبرنگار مجددا از خطیب زاده پرسید آیا این بدین معناست که صدای واحدی در بین اکثریت مقامات ایرانی وجود دارد که تمام تحریم‌ها باید لغو شود قبل از این که ایران به اجرای تعهدات کامل خود برگردد؟ آیا این همچنان موضع ایران است یا اگر آمریکا تمایل به لغو تحریم‌های نفتی و بانکی کند، آیا برای ایران کافی خواهد بود که باعث شود به توافق بازگردد یا این که لغو تمامی تحریم‌های دوره ترامپ مدنظر است؟ که وی گفت: موضع ما مبتنی بر مبانی حقوقی و منطقی است. آمریکا طرفی بود که توافق را ترک کرد و مشارکت خود در توافق را پایان داد و تحریم‌های فلج کننده‌ای علیه ایران و اقتصاد ایران اعمال کرد و همچنین تلاش کرد تا توافق را نابود سازد؛ و حتی به دنبال تنبیه آن‌هایی بود که قصد پایبندی به توافق را داشتند.

وی ادامه داد: آن‌ها توافق را تخریب کردند و خودشان باید آن را درست کنند. این منطق اصلی است که فکر می‌کنیم همه متوجه آن هستند. هر اقدامی به غیر از لغو کامل، یک باره و قابل راستی آزمایی تمامی تحریم‌ها برای تهران پذیرفتنی نیست و بازگشت آمریکا به توافق را غیرممکن می‌کند.

خطیب زاده اضافه کرد: فکر می‌کنم همه متوجه هستند که این برچسب‌های توخالی که دولت ترامپ به تحریم‌های مختلف می‌چسباند همه با هدف نابودی توافق بود و مسیر را برای هر دولتی که احتمالا تمایل به بازگشت به توافق دارد را غیرممکن کند. با هدف آسیب زدن به اقتصاد ایران بود، با هدف خرابکاری در روابط تجاری ایران با دیگر کشور‌ها بود، با هدف امنیتی شدن ایران در سیاست بین المللی بود. همه این‌ها بخشی از کارزار فشار حداکثری بود که ترامپ آغاز کرد و ایران را هدف گرفته بود.

این دیپلمات ارشد ایرانی بیان کرد: لذا تمایزی بین تحریم‌های متفاوت وضع شده دولت ترامپ علیه ایران وجود ندارد. به همین دلیل است که ایران همواره تاکید داشته است که تمامی تحریم‌های اعمالی، مجددا اعمال شده و تغییر نام یافته (تغییر برچسب یافته) باید لغو شود.

سخنگوی وزارت خارجه افزود: ضمنا فراموش نکنیم که خود برجام نیز مانع کرده که اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها مجددا تحریم‌های لغو شده را با تغییر نام و برچسب علیه ایران را دوباره اعمال کنند.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی همچنین گفت: به همین دلیل است که اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها باید بدانند تمامی تحریم‌ها باید لغو شود.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا همه تحریم‌ها باید لغو شود؟ افزود: ما این گونه فکر می‌کنیم، چرا که منطقی در این خصوص وجود دارد که همه چیز باید به روز اجرایی شدن بازگردد.

خطیب زاده ادامه داد: ترامپ تعمدا تلاش کرد تا توافق را از بین ببرد، نه تنها برای دیگران که خواستار پایبندی به توافق هستند بلکه برای ایران نیز غیرممکن سازد که بتواند در توافق باقی بماند.

این دیپلمات ارشد ایرانی بیان کرد: از این رو بود که ایران نتوانست منفعت‌هایی را که ذیل برجام وعده داده شده بود به دست بیاورد.