به بهانه سالگرد ورود ویلموتس به ایران؛ زندگی آزادانه مقصران
رویداد۲۴ خرداد برای فوتبال ایران همیشه پرحادثه بوده است؛ به خصوص در یک دهه اخیر که میتوان به پیروزی ایران در سال ۹۲ و در تقابل با کره جنوبی اشاره کرد که صعود تیم ملی به جام جهانی ۲۰۱۴ را رقم زد. صعودی سخت و دشوار که به معجزه اولسان لقب گرفت و بار دیگر در خرداد ۹۶ تیم ملی صعود به جام جهانی ۲۰۱۸ را این بار با پیروزی مقابل ازبکستان رقم زد. شاید حوادث یک دهه اخیر در خرداد ماه برای فوتبال ایران، بیشتر یادآور روزهای خوش باشد، اما از دو سال پیش حادثهای کام فوتبال ایران را تلخ کرده است، حادثهای که اتفاقاً در این ماه رخ داد.
ورود مارک ویلموتس به ایران برای عقد قرارداد هفتم خردادماه ۱۳۹۸ رقم خورد. قراردادی که هنوز عواقبش برای فوتبال ایران پایان پیدا نکرده که مهمترین ضرر آن نتایج ضعیفی بود که این مربی بلژیکی با تیم ملی در راه انتخابی جام جهانی ۲۰۲۲ کسب کرد. اتفاقی که تیم ملی فوتبال ایران را در دور برگشت در مسیری سخت قرار داده است و ملیپوشان کشورمان برای صعود به مرحله بعدی، نیاز به کسب چهار پیروزی از چهار بازی باقیمانده دارند. همه این اتفاقات بابت قرارداد با فردی است که نه قراردادش مدیریت شد و نه خودش تا آسیبهایش به فوتبال ایران به تلخترین اتفاق این روزها تبدیل شود.
آسیبهای فنی ویلموتس به فوتبال ایران، فقط بخشی از ضررهای قراردادی بود که مهدی تاج با این مربی بلژیکی امضا کرد. آنهم قراردادی که رئیس سابق فدراسیون فوتبال مدعی بود قراردادی خوب است و فدراسیون از قرارداد با کارلوس کیروش درس گرفته تا قرارداد خوبی با سرمربی جدید به امضا برساند. با این حال وقتی کار به فسخ قرارداد و شکایت کشید، وقتی که جزئیاتی از رقم قرارداد ویلموتس بیرون آمد و زمانی که فوتبال ایران مقابل این مربی محکوم شد، مشخص شد قرارداد خوب، افسانهای بیش نبوده است؛ البته افسانهای که بعدها برای فوتبال ایران تبدیل به کابوس شد و این کابوس همچنان ادامه دارد.
مهدی تاج در زمان ریاستش در فدراسیون فوتبال با تصویب ستاد مقابله با تحریم که ریاست آن را اسحاق جهانگیری برعهده دارد برای پرداخت بخشی از قرارداد ویلموتس اقدام به استقراض دو میلیون یورویی از شرکت سرمایهگذاری تأمین اجتماعی (شستا) کرد که البته این اقدام هم مانع جدایی ویلموتس نشد، چون پیش از پرداخت پول به این مربی بلژیکی، او قراردادش را فسخ و آسیبش را هم به تیم ملی زده بود. شکست مقابل عراق که تا این لحظه رؤیاهای فوتبال ایران برای سومین حضور پیاپی در جام جهانی را به باد داده است. آنهم تیمی که جزو بهترین نسلهای فوتبال ایران است و حالا برای صعود نیاز به معجزه و البته همت دوچندان کادر فنی و بازیکنانش دارد. با این حال همراه با این کابوس، شستا نیز برای بازپس گرفتن طلبش از فدراسیون فوتبال دست به اقدام زد که در نهایت پس از طی شدن مراحل قانونی و قضایی، سند ساختمان فدراسیون فوتبال و سه دانگ از ساختمان باشگاه پرسپولیس به نام این شرکت شد.
زمان عقد قرارداد فدراسیون فوتبال با مارک ویلموتس، مهدی تاج رئیس فدراسیون فوتبال بود و حیدر بهاروند نایب رئیس دومش و عضو هیئت رئیسه فدراسیون؛ محمود اسلامیان، فریدون اصفهانیان، عبدالکاظم طالقانی، هدایت ممبینی، محمود شیعی و لیلا صوفیزاده نیز دیگر اعضای هیئت رئیسه را تشکیل میدادند که پای قرارداد ویلموتس را هم امضا کردهاند. این افراد در کنار محمدرضا ساکت حضور داشتند که در آن زمان دبیرکل فدراسیون فوتبال و البته مغز متفکر مهدی تاج بود، اما هیچکدام از این افراد حاضر به پاسخگویی در قبال قرارداد ننگین با ویلموتس نشدند و برخی نیز در معدود واکنشهای خود، طلبکار هم بودند.
سه ماه است که با برگزاری انتخابات شهابالدین عزیزی خادم و هیئت رئیسه همراهش وارد فدراسیون فوتبال شدهاند و به واسطه قرارداد با ویلموتس، ویرانهای را تحویل گرفتهاند. هرچند این نقد هنوز به رئیس جدید فدراسیون وارد است که یکی از افرادی که پای این قرارداد را امضا کرده نایب رئیس اوست؛ حیدر بهاروند.
اکنون که در دومین سالگرد ورود ویلموتس با ایران هستیم و قرارداد ننگین با او ویرانهای از فوتبال ایران با جا گذاشته است، بد نیست چند سؤال مطرح شود. فدراسیون فوتبال اکنون علاوه بر اینکه باید تلاش کند تا ساختمانش را از شستا پس بگیرد، حدود ۶.۵ میلیون یوروی دیگر بابت قرارداد با ویلموتس در فیفا محکوم شده است، محکومیتی که در دادگاه حکمیت ورزش (CAS) دنبال میشود و شاید شانس پیروزی ایران چندان زیاد نباشد، اما عاملان این فضاحت خیلی راحت و آزادانه به زندگی خود ادامه میدهند.
مهدی تاج که با یک استعفا از ریاست فدراسیون، پای خود را حتی از شکایت ویلموتس بیرون کشید تا کوهی از بدهی را روی دوش فدراسیون به جا بگذارد. حیدر بهاروند که پس از تاج سرپرست فدراسیون شد و در زمان عقد قرارداد با ویلموتس هم نایب رئیس فدراسیون بود، همچنان در فدراسیون حضور دارد. محمدرضا ساکت که قدرتش در فدراسیون تنزل پیدا کرده بود با وجود مفتوح بودن این پرونده، راهی باشگاه متمول سپاهان شد و به مدیریت این باشگاه رسید. سایر نفرات از جمله اسلامیان، اصفهانیان، طالقانی، شیعی، ممبینی و صوفیزاده هم آزادانه به کار خود ادامه میدهند و انگار که هیچ اتفاقی رخ نداده است.
در این میان البته نباید از نقش اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور که دستور پرداخت دو میلیون یورو به فدراسیون را داد و همچنین مسعود سلطانیفر وزیر ورزش که پای این برگه امضایش ثبت شده است، گذشت. پولی که برای کارگران است از شستا گرفته شد و همان پول امروز به دردسری عظیم برای فدراسیون تبدیل شده، اما اینجا نه تنها «بغضی» حتی نمایشی برای کارگران و مشکلات فوتبال ایران نمیترکد بلکه یکی از مقصران اصلی این ماجرا یعنی جهانگیری سکوت کرده است. سلطانیفر نیز به تبعیت از او سکوت پیشه کرده تا آورای که این دو با همکاری تاج بر سر فوتبال ایران خالی کردند همچنان چهره این فوتبال را زشت و نامیمون نشان دهد. در واقع جهانگیری، سلطانیفر و تاج مقصران اصلی این پرونده هستند و پس از آنها هیئت رئیسه قرار میگیرد.
خرداد پرحادثه فوتبال ایران در سال ۹۸ به خرداد ۱۴۰۰ رسیده که تیم ملی برای صعود به مرحله بعدی انتخابی جام جهانی، باید راهی بحرین شود و با برگزاری چهار مسابقه حساس سرنوشتش را تعیین کند. از طرفی هنوز ویرانههای قرارداد با ویلموتس پایان نیافته و فدراسیون فوتبال به لحاظ اقتصادی ورشکسته شده و داراییهایش نیز به باد رفته است. قراردادی که مشخص نیست در نهایت چه ضربات دیگری را به فوتبال ایران وارد خواهد کرد، آنهم در شرایطی که عوامل این فضاحت به هیچکس پاسخگو نیستند.